Cień modernizmu

Autor: Piotr Juszkiewicz

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 224

Okładka: miękka ze skrzydełkami

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Książka jest efektem refleksji nad związkami nowoczesności, sztuki, polityki i socjologicznych przemian. Inspiracje płynące ze strony krytyków oświecenia, obserwacje wtórnych procesów mitologizacyjnych zarówno w obszarze ideologicznym, jak historii sztuki odsłaniają wiele aspektów wspomnianych związków pozostających dotąd raczej w cieniu historyczno-artystycznej refleksji. Ta perspektywa postrzegania nowoczesności pozwala umieścić modernizm w całym zespole ideologii regeneracyjnych aktywizowanych zwłaszcza w pierwszych dziesięcioleciach XX wieku, których celem było odnowienie nowoczesnego świata w sensie fizycznym, duchowym, moralnym – najczęściej w oparciu o racjonalistycznie motywowane społeczne utopie, które jednak bazowały, wbrew deklaracjom, na przedmiotowym traktowaniu człowieka. Ten sposób widzenia modernizmu pozwala wyświetlić wypierane niekiedy na margines jego związki z totalitarnymi ideologiami XX wieku nie jako paradoksalne odstępstwa od modernistycznej logiki, ale jako jej konsekwentne następstwa. Książka pokazuje funkcjonowanie modernistycznego cienia w artystycznej praktyce architektów i urbanistów polskich i rosyjskich, polskich artystów lat 60. i filmowców z kręgu Polskiej Szkoły Filmowej.

Spis treści:

Wstęp   /9

Wprowadzenie  /15

Rozdział I. Odyseusz i Faust. Dialektyka nowoczesności  /27

Rozdział II. Nowy mit  /50

Rozdział III. Modernistyczne przestrzenie  /75

1. Konstruktywistyczne kosmopolis  /75

2. Ucieczka do Nowej Huty  /84

3. "...żeby nasze skwery przekształciły się w galerie sztuki"  /136

Rozdział IV. Film, najważniejsza ze sztuk  /177

1. Film, kultura masowa, modernizm i propaganda   /177

2. Historiofotia i historiofobia  /183

3. Modernizm w działaniu - Popiół i diament  /188

Zakończenie  /205

Wybrana literatura  /211

Spis ilustracji   /213

The Shadow of Modernism (Summary)   /221