Ciągłość i przełom. Stosunki polsko-niemieckie po II wojnie światowej

Autor: Markus Krzoska, Paweł Zajas

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 416

Okładka: twarda

Format: 15,0  cm x 22,5 cm

Seria: Polska - Niemcy wspólna historia Tom V

Polsko-niemiecka historia po 1945 roku była pełna dramatów, wyzwań, nadziei oraz gestów dobrej woli. Wzajemne relacje odbudowywano na wojennych zgliszczach, w całkowicie nowych warunkach geopolitycznych. Stosunki z Niemiecką Republiką Demokratyczną były w rzeczywistości dalekie od postulowanego socjalistycznego braterstwa, a przesuniętą na zachód granicę Republika Federalna Niemiec uznała dopiero 25 lat po zakończeniu wojny. Wypędzenie ludności cywilnej z ziem "odzyskanych", historyczna wina, agresywna propaganda oraz ekonomiczne asymetrie do dziś pozostają źródłem rozmaitych resentymentów. Z tego powodu ważna jest pamięć o żmudnie budowanym dialogu oraz osobach i instytucjach pracujących na rzecz zbliżenia i pojednania.

Pierwsza część książki przybliża czytelnikowi mniej i bardziej znane fakty historyczne. Polsko-wschodnioniemieckie kontakty zostały ujęte w ramy socjalistycznego internacjonalizmu, a relacje z RFN opisano w rozdziałach odzwierciedlających najważniejsze cezury polityczno-kulturalne.

Druga część została poświęcona funkcji transferu kultury i literatury, który nierzadko przejmował funkcję dyplomacji, posthumanistycznym aspektom wspólnej historii oraz polityce pamięci. Dziejowa panorama niełatwych relacji jest przyczynkiem do przyszłego europejskiego partnerstwa.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Od wydawcy niemieckiego  /7

Od wydawcy polskiego /9

Wstęp  /11

I. Panorama  /31

1. Na zgliszczach (1945-1949)  /33

2. Socjalistyczny internacjonalizm. Polska i NRD (1949-1990)  /53

3. Konfrontacja czy wzajemne ignorowanie? Niemiecka Republika Federalna i Polska  (1949-1956)  /97

4. Zbliżenia polsko-zachodnioniemieckie (1956-1969)  /123

5. Zbliżenie, stagnacja, destabilizacja systemu. Niemcy Zachodnie i Polska w latach 1970-1989  /161

6. Pojednanie, partnerstwo - i co dalej?  (1990-2020)  /207

II. Pytania i perspektywy  /245

1. Transfer kulturowy i dyplomacja kulturalna. RFN - NRD - Polska  /247

2. Polsko-zachodnioniemieckie Związki Literackie  /285

3. Nie-ludzkie podmioty historii  /321

4. Polsko-niemiecko-żydowskie dyskursy o sprawcach i ofiarach od 1945 r. O zastąpieniu historii przez pamięć  /341

Indeks osobowy  /381

Indeks geogrficzny  /395

Bibliografia  /401

Źródła ilustracji  /415