Chrześcijaństwo. Triumf religii

Autor: Peter Heather

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 816

Okładka: twarda z obwolutą

Format: 15,0 cm x 22,5 cm

Uwaga - delikatnie zagięta obwoluta

Przez pierwsze trzy stulecia istnienia chrześcijaństwo systematycznie zdobywało wyznawców, lecz wciąż było tylko jednym z wielu wyznań świata rzymskiego. Dopiero pozyskanie cesarza Konstantyna i status religii państwowej sprawiły, że odniosło spektakularny triumf. Tysiąc lat później chrześcijańscy władcy panowali już w całej Europie, a religia ta była mocno zakorzeniona w świadomości społecznej. Jak jednak dowodzi Peter Heather, wcale nie było to przesądzone.

Chrześcijaństwo musiało toczyć nieustającą walkę zarówno z odstępstwami we własnych szeregach, jak i z innymi wyznaniami. Od kryzysu, który nastąpił po upadku cesarstwa rzymskiego, wskutek czego samo przetrwanie tej religii wisiało na włosku, po zdumiewającą rewolucję z XI wieku, która uczyniła papieża głową olbrzymiej międzynarodowej organizacji, Heather śledzi kameleonową zdolność chrześcijaństwa do samookreślania się na nowo oraz jego niezwykłą umiejętność mobilizowania i wykorzystywania swych sił.

Sukces chrześcijaństwa polegał nie tyle na zdefiniowaniu zasad wiary, ile na przeistoczeniu jej – za sprawą uczonych i prawników, prowincjonalnych funkcjonariuszy, misjonarzy na odległych rubieżach kontynentu – w instytucję sprawującą religijną władzę niemal nad wszystkimi narodami średniowiecznej Europy. Oto tajemnica jego niezwykłego powodzenia.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Spis ilustracji i źródła zdjęć /9

Spis map  /13

Wprowadzenie  /15

CZĘŚĆ I. Romanizacja chrześcijaństwa  /29

1. "Pod nim zwyciężaj..."  /31

Droga do Nicei  /40

"Nauczajcie wszystkie narody"? /51

Nicejskie wyznanie wiary  /57

Nicea i dalej  /69

Kościół męczenników?  /79

"Jeśli (wciąż) chcesz być doskonały..."  /92

2. Konwersja w chrześcijańskim imperium  /99

Wzorce konwersji  /108

"Nie ma jednej drogi..."  /127

Nowy kult cesarza  /137

"Ten, kogo miłuje Bóg..."  /150

3. Ołtarz Wiktorii  /156

Serapejon  /164

Państwo Boże  /174

"Najwyższy Bóg"  /192

CZĘŚĆ II. Upadek rzymskiego chrześcijaństwa  /211

4. Nicea i upadek Zachodu  /213

Huneryk i Chlodwig  /214

Postrzymski Zachód  /221

Wilczek  /234

Co cesarskie, cesarzowi  /242

Huneryk i chrzest Chlodwiga  /254

5. Islam i upadek Wschodu  /262

"Z pomocą Boga Wszechmogącego..."  /263

Pięć filarów mądrości  /274

Nie ma boga prócz Boga  /291

Izaak Tabanos  /301

Chrzest Chlodwiga (nowe spojrzenie)  /307

6. "To nie anioły". Konwersja w północno-zachodniej Europie  /311

Misjonarze i królowie  /318

Naprzód, żołnierze Chrystusa  /327

Podejście misjonarskie  /346

Kościół i lud  /367

7. Restrukturyzacja łacińskiego chrześcijaństwa  /385

Od imperium do wspólnoty  /385

"O poprawie wieśniaków"  /407

8. Kultura i społeczeństwo na postrzymskim Zachodzie  /427

Wieki nie całkiem ciemne  /428

Kościół a edukacja  /440

Kościół i państwo  /457

CZĘŚĆ III. Odnowa imperium chrześcijan  /467

9. Ekspansja chrześcijaństwa w drugiej epoce imperium  /469

Boże Narodzenie 800 roku  /475

Translatio imperii  /485

Krzyż rusza na Wschód  /493

Królowie i chrześcijaństwo w cieniu imperium  /503

10. Państwo Boże Karola Wielkiego  /518

Correctio /521

Umasowienie religii  /542

11. Papieże i cesarze  /554

Papieże i misjonarze  /555

Fałszywa władza papieska  /562

Droga do Kanossy  /582

12. "Bóg tak chce"  /596

Polityka zagraniczna papiestwa?  /598

Krucjata a granice chrześcijaństwa  /608

Uzgodnienie kanonów  /618

13. Ekonomia zbawienia  /635

"Wstęp tylko dla pokutników"  /639

Szkoła i uniwersytet  /648

Ubodzy z Lyonu  /663

Kreatywne wchłanianie  /674

"Bracia mniejsi"  /681

14. Przymus chrześcijaństwa  /693

Accusatio oraz inquisitio  /695

Wielki strach przed trędowatymi  /705

Wizytacje Richarda de Clyve  /716

Bibliografia  /731

Podziękowania  /787

Indeks  /789