Chory człowiek jest wtedy jak coś go boli. Społeczno-kulturowa historia zdowia i choroby na wsi w Polsce Ludowej

Autorka: Ewelina Szpak

Rok wydania: 2018

Ilość stron: 357

Oprawa: miękka

Format: 14,5 cm x 20,5 cm

Wydanie II

Sfera wiejskiego zdrowia, higieny, stosunku do ciała i choroby, a także zakres relacji mieszkańców wsi z pracownikami lo­kalnych izb porodowych i ośrodków zdrowia nie były dotąd przed­miotem bardziej szczegółowych historycznych dociekań. Rzadko też w analizach historii wiejskiego życia codziennego zwracano uwagę na to, jak mieszkańcy wsi radzili sobie z dotykającymi ich schorze­niami i chorobami oraz jak postrzegali osoby chorujące w ich otocze­niu i czy rodzaj choroby wpływał na relacje codzienne i status społeczny chorego. Wszystkie te wymienione problemy znajdują od­zwierciedlenie w prezentowanej publikacji. Autorka, omawiając dłu­gi, bo ponad czterdziestoletni okres, zwraca jednocześnie uwagę na to, co w wiejskim postrzeganiu zdrowia i choroby ulegało zmianie, jakie było tempo dostrzeganych przeobrażeń i co je powodowało.

Spis treści:

Wstęp  /7

I. Zdrowie  /23

I.1. Instytucje i przestrzeń ochrony zdrowia  /26

1.1. Międzywojenna idea spółdzielni zdrowia  /27

1.2. Wiejski ogródek i punkty zdrowia (felczerskie, lekarskie i pielęgniarskie)  /36

1.3. Lecznictwo zamknięte: izba porodowa i izba chorych  /61

1.4. Szpital powiatowy  /75

1.5. "Ambulans jeździ na wieś"  /89

1.6. Znachorskie podziemie?  /98

1.7. "Punkty apteczne to zło konieczne"  /109

1.8. W gąszczu lokalnych relacji: wiejscy przedstawiciele służby zdrowia - swój czy obcy?  /116

I.2. Czystość i brud - warunki życia ludności wiejskiej  /133

2.1. "Dopóki te głupie porządki nie zostaną ukończone, noga moja w tym domu nie postanie"  /136

2.2. "Toniemy w brudach"  /141

2.3. Higiena osobista, czyli "częste mycie skraca życie"  /145

2.4. Nawyki  /152

2.5. "Nie powodzi mi się tak dobrze, żeby myśleć jeszcze o higienie" - o wiejskich łaźniach i kąpieliskach  /157

I.3. "Nie dla wszystkich chleba starcza?"  /164

3.1. Wiejskie żywienie zbiorowe  /169

3.2. "Byle było dużo i tłusto" - jedzenie i obyczaje  /175

I.4. "Objąć oświatą sanitarną znacznie szersze masy społeczeństwa"  /179

4.1. "Każda posłucha, popatrzy i idzie sobie dalej" - powojenna oświata sanitarna  /181

4.2. Higienizacja wsi  /193

II. Gdzie się kończy zdrowie i zaczyna choroba...? kondycja zdrowotna mieszkańców wsi  /206

II.1. "Sąsiadki radziły jeszcze inny sposób na koklusz"  /211

II.2. "I te szczepienia szły"  /222

II.3. "Ze względu na brak specjalnych oddziałów [...] problem ten pozostaje nadal nierozwiązany"  /230

II.4. "Która baba nie urodzi jest jakby trącona" - czyli o zdrowiu wiejskich kobiet  /241

II.5. (Nie)męskie chorowanie?  /249

III. Zdrowie i choroba w relacjach na przykładzie wybranych zjawisk  /264

III.1. Choroba społeczna: gruźlica czyli między biedą i wstydem  /265

III.2. "Z nawozów sztucznych raki pochodzą"  /278

III.3. Chorzy, głupi czy leniwi? Niepełnosprawność chłopskim okiem  /290

III.4. Niebezpieczni i ubezwłasnowolnieni (chorzy psychicznie)  /303

Zakończenie  /319

Abstract  /332

Bibliografia  /335

Indeks osób  /351

Spis ilustracji  /356