Bursa Starnigielska. Z dziejów kolegiów Uniwersytetu Krakowskiego w XVII i XVIII wieku

Autor: Marcin Baster

Rok wydania: 2015

Ilość stron: 494

Oprawa: twarda

Format: 17,5 cm x 24,5 cm

Seria: Historia et monumenta Universitatis Jagellonicae IV

Spis treści:

W czwartym tomie serii „Historia et Monumenta Universitatis Jagellonicae” zaprezentowano monografię poświęconą dziejom Bursy Starnigielskiej, jednego z nowożytnych kolegiów dla studentów Uniwersytetu Krakowskiego. Autor podejmuje jeden z najsłabiej zbadanych okresów w dziejach krakowskiej uczelni, który jak dotąd nie doczekał się całościowego opracowania. Jego rozprawa dzieli się na dwie części. Pierwsza ma charakter monograficzny i jest próbą opracowania dziejów Bursy Starnigielskiej. Opierając się na szerokiej podstawie źródłowej, autor wnikliwie omawia fundację, rozwój, organizację, gospodarkę i mieszkańców bursy w okresie od jej założenia w latach 1638–1647 aż do reformy Uniwersytetu Krakowskiego Hugona Kołłątaja w latach 1777–1786. Część druga zawiera obszerną edycję najważniejszych źródeł do dziejów Bursy, w tym niezwykle cennej księgi metryki. Edycja tej metryki pozwala autorowi przeprowadzić częściową rekonstrukcję społeczności studentów Uniwersytetu Krakowskiego z drugiej połowy XVII i początków XVIII w.

Spis treści:

Wstęp  /7

Kolegia na Uniwersytecie Krakowskim w średniowieczu i we wczesnym okresie nowożytnym  na tle porównawczym  /19

• Początek i rozwój systemu kolegialnego w zachodniej i południowej Europie  /19
• Uniwersytecki system kolegialny w środkowej Europie  /33
• Kolegium i bursa. Znaczenie terminów  /37
• Kolegia i bursy na Uniwersytecie Krakowskim do połowy XVII wieku  /45

Fundacja Bursy Starnigielskiej /69

• Wawrzyniec Starnigiel. Fundator bursy  /69
• Cel fundacji Bursy Starnigielskiej  /88
• Proces fundacji Bursy Starnigielskiej  /90
• Organizacja bursy  /99
• Budynek bursy. Dzieje gmachu, rozkład i funkcje pomieszczeń  /105

Funkcjonowanie Bursy Starnigielskiej pod względem finansowym i gospodarczym  /109

• Dochody bursy  /112
• Wydatki bursy  /121

Mieszkańcy Bursy Starnigielskiej i ich życie codzienne  /133

Mieszkańcy bursy  /133

Frekwencja  /138

Życie codzienne mieszkańców bursy  /142

Zakończenie  /147

Wykaz prowizorów Bursy Starnigielskiej  /153

Wykaz seniorów Bursy Starnigielskiej  /155

II.

Dokumenty  /161

• Testament Wawrzyńca Starnigiela  /163
• Ordinatio censuum Contubernii Starnigeliani  /171

Statuty Bursy Starnigielskiej /173

• Statuta alumnorum Contubernii Starnigeliani  /175

Inwentarze Bursy Starnigielskiej  /191

• Opisanie Bursy Starnigielskiej  /192
• Inwentarz rzeczy w kaplicy znajdujących się  /196

Metryka Bursy Starnigielskiej  /197

• Uniwersyteckie księgi immatrykulacyjne  /197
• Metryki na Uniwersytecie Krakowskim  /199
• Metryki krakowskich kolegiów studenckich  /199
• Rękopis i jego powstanie  /201
• Zawartość źródła  /205
• Sposób prowadzenia metryki  /207
• Zasady edycji. Metoda wydawnicza  /220
• Metricia Contubernii Starnigeliani (Universitatis Cracoviensis) ab anno 1647 ad 1777  /222

Rachunki Bursy Starnigielskiej  /357

• Znaczenie rachunków Bursy Starnigielskiej i metoda  wydania  /364
• Rachunki Bursy Starnigielskiej z lat 1681-1781  /375
• Catalogus alumnorum Contubernii Starnigeliani  /388

Indeks osobowy  /397

Indeks topograficzno-rzeczowy  /439

Bibliografia  /477

Summary  /491