Boje nad Wartą Tom 2

Redakcja: Andrzej Wesołowski

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 489

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Pomysł napisania tej książki, przedstawiającej działania przeciwnika, zrodził się w toku prac nad przygotowaniem trzeciego tomu wydawnictwa „Boje nad Wartą. 10 Kaniowska Dywizja Piechoty i Kresowa Brygada Kawalerii w kampanii wrześniowej”, pod wpływem lektury wspomnień i relacji polskich uczestników walk, które zostaną w nim zamieszczone . Zawarty w nich obraz agresora – określanego ogólnie jako siły Wehrmachtu, Luftwaffe itp. – odzwierciedlający wiedzę, jaką piszący mieli we wrześniu 1939 r., jest siłą rzeczy ogólnikowy, ze skłonnością do wyolbrzymiania jego sił i możliwości. Przykładem może być fragment relacji, odnoszącej się do walk na odcinku 28 pp w rejonie Ostrzeszowa w pierwszym dniu wojny:

„Niemcy bez przerwy dowozili posiłki samochodami, z których wysypywali się jak robactwo, atakując ze zdwojoną siłą. Przy tym samoloty wroga nurkowały na nasze pozycje, rzucając bomby i siekąc po okopach z broni pokładowej. Natomiast broń pancerna wroga, osłaniała swoją piechotę atakującą nasze pozycje”.

Przytoczony opis, który przedstawił polski szeregowy, znacznie odbiega od faktycznego przebiegu działań na tym odcinku. Potwierdza jednocześnie mentalnie nieprzygotowanie naszego żołnierza do takiego sposobu prowadzenia wojny, z jakim się zetknął od pierwszych chwil agresji. Stąd permanentna obecność w polskiej narracji sztukasów i czołgów nawet tam, gdzie tych środków agresji w rzeczywistości nie było, gdyż 8 armia to głównie jednostki piechoty, niewspierane w początkowej fazie walk przez lotnictwo szturmowe. Uważny Czytelnik dostrzeże zresztą podobne zjawisko w narracji niemieckiej, zwłaszcza przy opisie walk 5 IX w rejonie Belenia, gdy na polu walki pojawią się polskie tankietki, wobec których niemiecki piechur, tak jak polski, czuł się całkowicie bezbronny i bezradny. Tak więc, przekazy obu stron nie są wolne od mitów na temat przeciwnika. Inaczej mówiąc: informacje prawdziwe, realne mieszają się w narracji wspomnieniowej z wyobrażeniami, silnie zakorzenionymi w pamięci uczestników, a których w świetle źródeł nie da się potwierdzić. Również w opracowaniach, zwłaszcza starszych, dostrzec można wyraźną lukę w przedstawieniu obrazu wroga.

(z Przedmowy)

Spis treści:

Wprowadzenie   /5

„Prehistoria” bitwy nad Bzurą. Niemieckie przygotowania do wojny na obszarze 8 armii  /11

I. Planowanie agresji na Polskę. Podnoszenie gotowości wojsk  /11

II. Formowanie 8 armii oraz XIII i X Korpusu Armijnego /18

II.1. Powstanie dowództwa armii  /18

II.2. XIII Korpus Armijny   /22

II.3. X Korpus Armijny w składzie 8 armii   /24

III. Zadania 8 armii   /026

III.1. Podstawowe założenia planu działania armii   /26

III.2. Pierwsza wersja planu (do 26 sierpnia 1939 r.): uderzenie siłami XIII Korpusu Armijnego   /28

III.3. Ocena zagrożenia z północy na początku operacji   /31

III.4. Koncentracja 8 armii   /33

III.5. Niedoszła agresja 26 VIII 1939 r.  /35

III.6. Wiadomości o przeciwniku   /39

III.7. XIII KA: rozpoznanie przeciwnika  /44

III.8. Wydarzenia na obszarze 8 armii między 26 a 31 sierpnia 1939 r.  /50

III.9. Przygotowania wojenne na szczeblu związków taktycznych  /63

8 armia w pierwszym tygodniu wojny. Działania przeciwko Armii „Łódź”   /84

1 września   /84

2 września   /128

3 września   /161

4 września   /192

5 września  /253

6 września  /311

7 września   /329

Mniejszość niemiecka na obszarze działań GO gen. Dindorf-Ankowicza  /359

Udział mniejszości niemieckiej w działaniach przeciwko Wojsku Polskiemu  /359

Żołnierze narodowości niemieckiej w oddziałach 10 Dywizji Piechoty   /364

„Polscy partyzanci”. Represje w000obec ludności cywilnej   /371

Działania lotnictwa niemieckiego   /413

Zakończenie  /437

Aneks. OdeB 8. armii niemieckiej do wojny przeciwko Polsce (stan na 1.09.1939 r.)   /442

Uwagi ogólne   /442

Uwagi dotyczące tabeli   /442

Bibliografia  /459

Skorowidz nazwisk  /467

Skorowidz nazw geograficznych  /473