Błaganie o przebaczenie i łaskę. Porządek rytualny i polityczny wczesnośredniowiecznej Francji

Autor: Geoffrey Koziol

Rok wydania: 2009

Liczba stron: 458

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Seria: Biblioteka Humanisty

Uwaga - grzbiet książki jest pobrudzony

W książce autor dowodzi, że język rytuałów i gestów modlitewnych we wczesnośredniowiecznej Francji odzwierciedlał polityczne i społeczne stosunki panujące w ówczesnym społeczeństwie, wzajemne zależności, porządek społeczny. Pokuta publiczna i towarzyszące jej gesty, wiara we wstawiennictwo świętych, zwyczaj okazywania szacunku zwierzchnikom – wszystkie te elementy składały się na rytuał zwany suplikacją, który – zdaniem G. Koziola – odzwierciedlał dokładnie język politycznych i społecznych sposobów komunikowania się.

Autor wskazuje także, że w odróżnieniu od rytuałów takich, jak: hołd, koronacja, czy uroczysty wjazd – rytuały błagalne, suplikacje, nie były tak sformalizowane, ani rozbudowane. Podkreśla, że trudno jest wyodrębnić je jako osobne momenty rytualne wyjęte z praktyki codziennego życia politycznego. Suplikacja i związana z nią symbolika stanowiły stały element kultury wczesnego średniowiecza. Były więc nie tylko jednym z wielu rytuałów, ale pewnego rodzaju dyskursem, przenikającym społeczne wyobrażenia i wpływającym na kształt wyobrażeń o władzy oraz na relacje władca-poddany, a tym samym na kształt sposobu sprawowania władzy.

Spis treści: 

Spis ilustracji /6
Przedmowa /7
Wykaz skrótów /12
Wstęp /17

Część I Błaganie o łaskę /37

1.  Język petycji /41
2.  Akt suplikacji /88
3.  Dwór Niebiańskiego Króla /109

Część II Tworzenie politycznej wspólnoty /139

4.  Przywracanie godności władzy królewskiej /143
5.  W kierunku ikonicznej władzy królewskiej /175

Część III Błaganie o przebaczenie /215

6.  Suplikacja jako pokuta /220
7.  Ideał dyskrecjonalnej sprawiedliwości /257

Część IV Rytuał i rzeczywistość /281

8.  Wzniosłość rycerstwa /286
9.  Jak działa rytuał /342

Aneks I Spory między instytucjami kościelnymi a świeckimi w północnej Francji, 1000–1100, w podziale na regiony /381

Aneks II Sposoby rozwiązywania sporów między instytucjami kościelnymi a świeckimi w północnej Francji, 1000–1100 /385

Wybrana bibliografia /392
Indeks /413
Postscriptum. Wywiad z Geoffreyem Koziolem /425