Bitwa o Odrę w 1945 roku

Autor: Andrzej Toczewski

Rok wydania: 2018

Ilość stron: 326

Oprawa: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Seria: Historia

Publikacja stanowi studium historyczne mające na celu ukazanie roli środkowej Odry w bitwie o Berlin oraz walk wojsk I Frontu Białoruskiego o przełamanie i jej całkowite zdobycie. Wiąże się z tym zagadnieniem ściśle problem wyzwolenia Środkowego Nadodrza i powrotu tych prastarych słowiańskich ziem do Polski. Przyjęte w pracy za innymi autorami pojęcie geograficzne – Środkowe Nadodrze, używane jest w odniesieniu do terytorium obecnych województw gorzowskiego i zielonogórskiego; natomiast – ziemia lubuska w jej dawnym historycznym znaczeniu. Front obszaru analizowanych walk na rubieży środkowej Odry został wyznaczony liniami rozgraniczenia wojsk I Frontu Białoruskiego: na północy, początkowo z wrogiem na wysokości Cedyni, a następnie z 2 Frontem Białoruskim w rejonie Schwedt i na południu z I Frontem Ukraińskim na wysokości Cigacic. Natomiast tłem operacyjnym rozważań niniejszej pracy jest II etap kampanii zimowo-wiosennej Armii Radzieckiej w 1945 r.

Spis treści:

Wstęp  /9

Rozdział I. Środkowe Nadodrze w systemie niemieckiej obrony  /17

1. Charakterystyka obszaru operacyjnego  /18

a. Rola militarna Środkowego Nadodrza w dziejach  /18

b. Położenie i środowisko geograficzne  /22

c. Charakterystyka geograficzna Odry  /26

2. Niemiecki system umocnień Środkowego Nadodrza  /30

3. Udział polskich grup wywiadowczych w rozpoznaniu systemu obrony środkowej Odry  /45

Rozdział II. Sytuacja wojskowo-polityczna i zamiary walczących stron w 1945 roku  /61

1. Sytuacja wojskowo-polityczna ZSSR i Niemiec hitlerowskich w przededniu ofensywy styczniowej  /63

2. Radziecki plan operacyjny przeprowadzenia kampanii zimowej 1945 roku  /67

3. Niemiecka przygotowania i założenia obrony berlińskiego kierunku strategicznego  /78

Rozdział III. Przebieg działań wojsk i Frontu Białoruskiego w kampanii zimowej 1945 roku  /93

1. Ustabilizowanie się linii frontu nad środkową Wisłą  /93

a. Wyjście wojsk I Frontu Białoruskiego  na rubież Wisły  /93

b. Ogólna charakterystyka I Frontu Białoruskiego  /95

2. Realizacja zadań I etapu kampanii  /98

3. Wyzwolenie Środkowego Nadodrza  /111

Rozdział IV. I faza walk o Środkową Odrę  (31.I. - 3.II.1945)  /129

1. Wyście wojsk I Frontu Białoruskiego nad środkową Odrę i zdobycie przyczółków  /130

2. Próba zdobycia "z marszu" twierdzy Kostrzyn  /152

3. Sytuacja Grupy Armii "Wisła" w wyniku wyjścia nad Odrę wojsk I Frontu Białoruskiego  /156

Rozdział V. Druga faza - walki o rozszerzenie zdobytych przyczółków (3.II.-20.II.1945)  /163

1. Radziecka ocena powstałej sytuacji i koncepcje dalszych działań  /166

2. Położenie wojsk I Frontu Białoruskiego na zdobytych przyczółkach i próby ich rozszerzenia  /183

3. Walki o twierdzę Frankfurt nad Odrą  /190

4. Niemieckie zamiary działań kontrofensywnych  /196

Rozdział VI. Trzecia faza - walki obronne o utrzymanie przyczółków odrzańskich (21.II-15.IV.1945)  /209

1. Działania obronne wojsk I Frontu Białoruskiego na przyczółkach  /210

2. Bitwa o Kostrzyn  /214

3. Udział Ludowego Wojska Polskiego w bitwie o Odrę  /234

a. Działania 6. Warszawskiego Batalionu Pontonowo-Mostowego w walkach nad Odrą  /234

b. Plan użycia I Korpusu Pancernego do walk nad Odrą  /251

c. Rola II Armii Wojska Polskiego w zabezpieczeniu działań I Frontu Białoruskiego  /254

d. Udział oddziałów 5 Brygady Artylerii Ciężkiej w walkach o przyczółek kostrzyński  /271

4. Przygotowania do przeprowadzenia operacji berlińskiej  /272

Rozdział VII. Czwarta faza walk o Środkową Odrę  (16.IV.-23.IV.1945)  /283

1. Całkowite przełamania odrzańskiej rubieży obronnej /284

2. Walki o zdobycie twierdzy Frankfurt nad Odrą  /294

3. Likwidacja frankfurcko-gubińskiego zgrupowania nieprzyjaciela  /300

Zakończenie  /303

Wykaz źródeł i literatury  /307

Indeks   /314