Bellum iustum versus bellum sacrum. Uniwersalny spór w refleksji średniowiecznej. Konstancja 1414–1418

Redakcja: Zbigniew Rau, Tomasz Tulejski

Rok wydania: 2014

Liczba stron: 451

Okładka: miękka

Format: 16,00 cm x 22,00 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami

Książka niezwykła, owoc zbiorowego namysłu nad istotnym napięciem występującym także współcześnie między myśleniem o wojnie świętej, uzasadniającej traktowanie innych tylko jako przedmiotów działań w imię szerzenia jakiejś „uświęcanej” idei, nie tylko wyznania religijnego, i myśleniem o wojnie sprawiedliwej, nie tylko traktującej jej strony jako podmioty, ale i uwzględniającej reguły, które powinny wszystkich obowiązywać. Znajdujemy w niej z jednej strony wielce zajmujące analizy dotyczące tak problemów dawnych, wpisanych w Stary Testament i rozważania św. Augustyna, jak i współczesnych, związanych z kwestiami, które znajdują odzwierciedlenie w prawie międzynarodowym publicznym, z drugiej natomiast zbiór interesujących tekstów źródłowych, stanowiących lekturę obowiązkową dla wszystkich pragnących pojąć istotę tego ważnego napięcia. Przestudiowanie tej niezwykłej, powiadam, książki, książki i dla historyków i filozofów, i dla politologów i prawników, pozwoli również lepiej pojąć znaczenie, jakie dla kształtowania refleksji o cywilizacji zachodniej mieli polscy uczeni doby Władysława Jagiełły, mierzący się z racjami głoszonymi przez Zakon Krzyżacki kwestionujący chrześcijański walor krakowskiego władcy.

(opis wydawcy)

Spis treści:

I. Zbigniew Rau – Wstęp   /13 

II. Tomasz Szczech – Chrześcijańska idea nawracania pogan mieczem w wiekach średnich  /23

III. Tomasz Tulejski – Chrześcijański etos wojny świętej w średniowiecznej Europie  /55 

IV. Jakub Skomiał – Aspekty prawne sporu polsko-krzyżackiego  /92 

V. Małgorzata Owczarska – Uniwersytet Krakowski w europejskim dyskursie politycznym początku XV w.  /125 

VI. Tomasz Szczech – Paweł Włodkowic i jego adwersarze na soborze w Konstancji   /164 

VII. Piotr Daranowski – Działanie w samoobronie w świetle współczesnego prawa międzynarodowego – refleks doktryny „wojny sprawiedliwej”  /184

VIII. Zbigniew Rau, Tomasz Tulejski – Wojna sprawiedliwa versus wojna święta. Zagadnienia doktrynalne historycznej konfrontacji   202

Teksty źródłowe:

I. Księga Jozuego (fragmenty)   /237

II. List św. Pawła do Efezjan (fragment)  /244

III. Św. Augustyn – Chrześcijanin w służbie wojskowej (fragment)   /245

IV. Św. Augustyn – Państwo Boże (fragmenty)   /248

V. Adalgot i inni – Wezwanie do wyprawy na Słowian (1107/1108 r.)  /258

VI. Foucher z Chartres – Dzieje Jerozolimskie (1095 – 1127)  /261

VII. Św. Bernard z Clairvaux – Pismo opata Bernarda o chwale nowego Rycerstwa do rycerzy Świątyni  /268

VIII. Papież Eugeniusz III – Bulla w sprawie krucjaty przeciw Słowianom (1147 r.)  /299

IX. Św. Bernard z Clairvaux – Wezwanie do krucjaty przeciw Słowianom (1147 r.)   /301

X. Helmold z Bozowa – Kronika Słowian (fragmenty)  /303

XI. Henryk Łotysz – Kronika Liwonii (fragmenty)  /305

XII. Dokument Konrada I Mazowieckiego dla Zakonu Krzyżackiego z 1228 r.    /310

XIII. Dokument księcia Konrada Mazowieckiego z 1230 r.   /311

XIV. Pierwotna Reguła Zakonu Krzyżackiego (1264 r.)   /312

XV. Św. Tomasz z Akwinu – Suma Teologiczna , Tom 16, Miłość (fragment)   /313

XVI. Rajmund Lullus – Petycja Rajmunda o odzyskanie Ziemi Świętej i nawrócenie niewiernych (1311 r.)   /321

XVII. Piotr z Dusburga – Zburzenie Wischerat (Wyszogrodu) przez Krzyżaków. Fragment „Kroniki Ziemi Pruskiej”   /325

XVIII. Orzeczenie arbitrażu wyszehradzkiego z 1335 r.   /326

XIX. Wyrok sądu warszawskiego z 1339 r.   /328

XX. Pokój kaliski z 1343 r.   /329

XXI. Bartłomiej z Jasła – Pierwsza mowa z okazji odnowienia uczelni (fragmenty)  /330

XXII. Stanisław ze Skarbimierza – Pochwała Uniwersytetu na nowo ufundowanego (fragmenty)  /332

XXIII. Mateusz z Krakowa – O praktykach Kurii Rzymskiej (fragmenty)   /335

XXIV. Stanisław ze Skarbimierza – Kazanie o wojnie sprawiedliwej (fragmenty)   /345

XXV. Johannes Falkenberg – Satyra przeciw herezjom i innym niegodziwościom Polaków i ich króla Jagły (fragmenty)   /351

XXVI. Paweł Włodkowic – Traktat o władzy papieża i cesarza w stosunku do pogan   /362

XXVII. Piotr z Ornety – Oficjalne memorandum Zakonu Niemieckiego o przypadkach naruszenia pierwszego pokoju toruńskiego z 1 lutego 1411 r. przez króla polskiego   /384

XXVIII. Jan Długosz – Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego (fragmenty)  /387

XXIX. Francisco De Vitoria – Wykład o prawie wojny (fragmenty)   /399

XXX. Francisco De Vitoria – Wykłady o Indianach (fragmenty)  /407

XXXI. Hugo Grotius – Trzy księgi o prawie wojny i pokoju, w których znajdują wyjaśnienie prawo natury i prawo narodów, a także główne zasady prawa publicznego (fragmenty)  /416

XXXII. Incydent Caroline (1837) – R.Y. Jennings, The Caroline and MCLoed Cases   /425

XXXIII. Treść korespondencji między stronami sporu – Stanami Zjednoczonymi a Zjednoczonym Królestwem – wywołanego incydentem Caroline (fragmenty)  /427

XXXIV. Karta Narodów Zjednoczonych (fragmenty)  /428

XXXV. Definicja ataku zbrojnego wg Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości – Military and Paramilitary Activities in and Against Nikaragua (fragmenty)   /429

XXXVI. Rezolucja 1368 – przyjęta przez Radę Bezpieczeństwa na jej 4370 posiedzeniu 12 września 2001 r.   /430

XXXVII. Bezpieczna Europa w Lepszym Świecie , Europejska Strategia Bezpieczeństwa – Dokument przyjęty przez Radę Unii Europejskiej 12 grudnia 2003 r.  /432

Autorzy  /434

Bibliografia  /436