Baba Jaga. Tajemnicza postać słowiańskiego folkloru

Autor: Andreas Johns

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 551

Okładka: miękka

Format: 15,0 cm x 21,0 cm

Książka „Baba Jaga. Tajemnicza postać słowiańskiego folkloru” to tłumaczenie naukowej monografii poświęconej tytułowej bohaterce. Autor, Andreas Johns, uzyskał doktorat z zakresu badań nad językami słowiańskimi i słowiańską literaturą na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley, gdzie także wykłada. Zajęcia dla studentów prowadzi również na Uniwersytecie Waszyngtońskim w Seattle.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Od polskiego wydawcy  /1

Podziękowania /3

Wstęp  /5

I. Interpretacje Baby Jagi  /15

Najwcześniejsze udokumentowane źródła i adaptacje literackie /23

Podejście mitologiczne  /30

Baba Jaga i obrzędy  /37

Analiza strukturalna  /53

Podejście psychologiczne /57

Podejście marksistowskie  /64

Podejście opisowe  /66

Wnioski  /67

II. Wiedźma w domu i za granicą  /73

Baba Jaga a wierzenia ludowe  /90

Siostry i kuzynki Baby Jagi  /102

III. Baba Jaga i dzieci  /139

Baba Jaga, chłopiec i piec  /142

Chłopiec i jego bracia w domostwie Baby Jagi  /176

Baba Jaga a dobra i zła dzieweczka  /180

Inne baśnie, w których bohaterkami są dziewczęta /212

Baba Jaga w innych gatunkach dziecięcego folkloru /216

Wnioski  /220

IV. Chatka na kurzych nóżkach  /225

Wyprawa po Żar-Ptaka, wodę i jakbłka młodości oraz Car-Dziewicę /228

Bohater poszukuje swojej zaginionej żony  /238

Postacie epizodyczne, humorystyczne i nietypowe /247

Cechy Baby Jagi występującej jako donatorka /250

V. Niejednoznaczna Baba Jaga  /273

Smocza Matka  /276

Trzy podziemne królestwa  /286

Baba Jaga wyłupuje oczy mężczyznom  /294

Baba Jaga zamienia mężczyzn w kamień  /297

Baba Jaga ssie piersi panien  /302

Bohater ratuje swoją siostrę i braci  /306

Pilnowanie klaczy Baby Jagi  /307

Bohater zostaje oszukany i wysłany na śmiertelnie niebezpieczne misje  /311

Baśn wywodząca się z eposu ludowego i dwie baśnie-anomalie  /317

Bohater szuka utraconej żony /319

Ucieczka przed olbrzymem  /322

Kobieta poszukująca zaginionego męża  /332

Wesele w baśni ludowej i według tradycji  /346

Nadludzki małżonek  /351

Wnioski  /355

VI. Zła czarownica /361

Baba Jaga jako fałszywa matka /363

Baba Jaga jako cyklop Polifem, rywalka i niegodziwa doradczyni /365

Baba Jaga jako towarzyszka Kościeja  /367

Bohaterka wchodzi w spór ze swoim bratem /374

Baba Jaga jako uzurpatorka  /376

Bezręka dziewczyna i cudowne dzieci  /388

Baśnie humorystyczne, satyryczne i nietypowe /395

Baba Jaga jako przeciwniczka w ludowej pieśni epickiej  /401

Wnioski /403

Podsumowanie  /409

Załączniki /439

Bibliografia  /493

Indeks nazwisk  /545

II. Piętno wojownika  /14

III. Inicjacje  /36

IV. Droga do drużyny  /49

V. Broń święa i broń uświęcona  /102

VI. Zamiast wojny  /160

VII. Wola bogów  /183

VIII. Zanim poleje się krew  /208

IX. Bitewny zgiełk  /250

X. Magia defensywna  /278

XI. Po bitwie  /304

XII. Słowianie i wojna  /362

Źródła  /373

Opracowania  /379