Archiwa polskie i sowieckie w realiach systemu komunistycznego

Pod redakcją: Janusza Łosowskiego, Mirosława Szumiły

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 352

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami

Tom zawiera kilkanaście studiów nad wpływem czynników politycznych na działalność archiwów w Polsce i Związku Sowieckim autorstwa historyków polskich, rosyjskich, ukraińskich oraz kazachskich. W państwach totalitarnych, jakimi były ZSRS i PRL, archiwa nie mogły stanowić wyłącznie placówek dokumentacyjnych, naukowych czy administracyjnych, jak to było i jest praktykowane w państwach demokratycznych. Oprócz wypełniania podstawowych zadań archiwalnych musiały uczestniczyć też w działalności propagandowej. Ich aktywność na polu edukacyjnym, wystawienniczym i wydawniczym miała wspierać organa bezpieczeństwa, porządek publiczny i partię komunistyczną, a sprzeciwiający się systemowi archiwiści stawali się ofiarami represji. Problematyka ta do tej pory nie cieszyła się szerszym zainteresowaniem w Polsce – mimo upływu trzydziestu lat od upadku komunizmu. Nie jest również popularna w krajach powstałych po upadku ZSRS.   

Spis treści:

Spis treści
Wstęp. Janusz Łosowski, Mirosław Szumiło    /7
Wpływ państwa totalitarnego na dokumentację archiwalną
Antoni Zieliński (Warszawa). Zasady kwalifikacji akt do kategorii „A” w realiach Polski Ludowej: gromadzenie dokumentacji istotnej czy makulatury?    /19
Елена Михайловна Бурова (Москва). Принцип коммунистической партийности и репрезентативность Архивного фонда страны     /30
Anna Łosowska (Lublin). Pomijanie informacji niewygodnych politycznie w dokumentacji osobowej w okresie PRL (na przykładzie Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie)    /42
Archiwa i ich funkcjonowanie w warunkach państwa totalitarnego
Евгений Сергеевич Рачков (Харьков). Архивы и музеи истории университетов Украины в советский период: идеологический диктат и корпоративные нормы     /59
Grażyna Trzaskowska (Wrocław). Udział archiwów w Wystawie Ziem Odzyskanych we Wrocławiu w 1948 r., ze szczególnym uwzględnieniem Archiwum Państwowego we Wrocławiu    /70
Elżbieta Czajka (Łódź). Archiwum Państwowe w Łodzi w rzeczywistości polityczno-propagandowej PRL  /97
Agnieszka Laskowska, Tomasz Hajewski (Katowice). Działalność Archiwum Państwowego w Katowicach w świetle uwarunkowań polityczno-ideologicznych okresu PRL    /107
Stanisław Koller (Warszawa). Służba archiwalna Wydziału II Biura Ewidencji Operacyjnej / Biura „C” Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (1956-1990) w sprawozdaniach. Funkcjonariusze – archiwiści – członkowie partii     /127

Tomasz Rodziewicz (Lublin). Niszczenie akt Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w latach 1989-1990 i jego następstwa w świetle prasy centralnej i lokalnej    /194
Archiwiści w cieniu polityki. Obraz grupy społecznej i losy jednostek
Оксана Евгеньевна Антонова (Москва). Судьба советских архивистов в период сталинизма (1930–1950-е гг.). По документам Центрального государственного архива Московской области     /221
Егор Владимирович Огуренко, Светлана Ивановна Цеменкова (Екатеринбург). Социальный и идеологический портрет уральского архивиста 1930-1940-х гг    /229
Anna Szestakowa, Anna Chłopećka (Lwów). Działalność polityczno-propagandowa podstawowej komsomolskiej organizacji archiwów we Lwowie w latach 1940-1941    /239
Wasyl Herun, Marija Mołodećka (Lwów). Pracownicy Archiwum
Lwowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Franki (1939–1991). Portret prozopograficzny   /247
Adam Grzegorz Dąbrowski (Warszawa). Profesor Janina Zakrzewska jako pracownik Archiwum Akt Nowych (1970-1976). Studium przypadku     /267
Dokumentacja w archiwach okresu totalitarnego, jej dzieje i wartość informacyjna
Татьяна Николаевна Кандаурова (Москва). „Архивы не описаны – история не написана”: практика систематизации материалов по военно-поселенной организации    /281

Мара Шаукатовна Губайдуллина, Лаура Танирбергеновна Исова, Алмагуль Тлеуовна Кульбаева (Алматы). Польские делегатуры в Казахстане в годы войны: поиск новых документов в архивах Алматы и Семипалатинска    /301
Roman Lubawśkyj (Charków). Zespoły archiwalne dotyczące historii robotniczej Ukrainy: czynniki kształtowania, braki informacyjne i potencjał badań źródłowych    /323
Noty o autorach    /331
Wykaz skrótów   /335
Indeks osób    /341