Architektura gotycka na Mazowszu

Autor: Robert M. Kunkel

Rok wydania: 2006

Liczba stron: 400

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Robert M. Kunkel, wybitny historyk architektury, omawia prawie 300 murowanych obiektów architektonicznych (przede wszystkim budowle sakralne, ale też i architekturę świecką, czyli kamienice, obwarowania, budynki użyteczności publicznej, siedziby książęce, biskupie i możnowładcze) „o formalnych cechach gotyku”, wznoszone w obrębie historycznego Mazowsza od lat 30. XIII wieku. Bogato ilustrowana książka zawiera również bardzo starannie opracowany katalog.

Spis treści: 

WSTĘP /5

Dzieje prowincji w średniowieczu /7
„Architektura...” — zasięg tematyczny badań /10
„...gotycka...” — zasięg chronologiczny badań /12
„...na Mazowszu” — zasięg terytorialny badań /13
Stan badań /15
Źródła i wydawnictwa źródłowe /23
Obiekt architektury jako źródło informacji /24

ARCHITEKTURA MAZOWSZA W XIII WIEKU /26

GOTYCKIE MONUMENTALNE BUDOWLE SAKRALNE /34

Kolegiaty i fary miejskie /34
Świątynie konwentualne mnichów i kanoników regularnych /42

Budowle centralne i centralizujące /52

Koło i krzyż /52
Wieloboczne zamknięcie zachodnie /54

Kościoły parafialne /56

Architektura /56
Wieża kościelna, jej symboliczne znaczenie i funkcje — przedsionek, empora, dzwonnica /68
Kościoły dwuwieżowe /71
Kościoły z jedną wieżą zachodnią /71
Wieże boczne /73
Wieża w Szczepankowie /73
Funkcjonowanie kościoła parafialnego /79
Kościół parafialny jako miejsce pochówku — nagrobki i kaplice kolatorskie /80
Kościoły szpitalne /84

Tablice fundacyjne, znaki heraldyczne — ich miejsce i funkcja /87
Architektura gotycko–renesansowa /94

ARCHITEKTURA ŚWIECKA /99

Miasta /99

Kamienice /102
Obwarowania /107
Budynki użyteczności publicznej /110

Siedziby książęce, biskupie i możnowładcze /112

DETAL ARCHITEKTONICZNY /134

Technika budowlana — mury i fundamenty /134
Ceglany detal architektoniczny /143

Fryzy, portale i otwory okienne /143
Artykulacja ścian, skarpy, szczyty /147

Sklepienia /157
Posadzki, pokrycie dachów /162
Detal kamieniarski — portale, zworniki, tablice fundacyjne /163
Wystrój i wyposażenie wnętrz /165

PODSUMOWANIE — CZY ISTNIEJE GOTYK MAZOWIECKI? /168

Geneza „mazowieckiego gotyku”, formy charakterystyczne i ich proweniencja /168
Budowniczowie /171
Architektura gotycka Mazowsza na tle Pomorza i Niżu Środkowoeuropejskiego /174

KATALOG GOTYCKICH BUDOWLI SAKRALNYCH NA MAZOWSZU /179

BIBLIOGRAFIA /367

WYKAZ ILUSTRACJI /383

INDEKS OSÓB /393