Antykomunizm narodowców. Organizacje polityczne ruchu narodowego wobec komunistów i komunizmu w II Rzeczypospolitej (1918–1939)

Wstęp, redakcja i opracowanie: Krzysztof Kaczmarski, Wojciech J. Muszyński, Jolanta Mysiakowska-Muszyńska, Karol Sacewicz, Rafał Sierchuła 

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 456

Okładka: twarda

Format: 15,0 cm x 21,0 cm

Edycja źródłowa ukazująca stosunek politycznych formacji ruchu narodowego w międzywojennej Polsce wobec komunistów działających na terytorium II RP oraz idei komunistycznej. Wydawnictwo zawiera dokumenty różnej proweniencji organizacyjnej, a także zbiór publicystyki politycznej ruchu narodowego, wystąpienia sejmowe, uchwały i druki sejmowe odnoszące się do zagadnienia komunizmu i aktywności komunistów. Cały materiał został krytycznie opracowany, opatrzony aparatem naukowym. Jest to pierwsze w historiografii ujęcie tytułowego zagadnienia. 

(opis wydawcy)

Spis treści:  

Wstęp  /13

Dokumenty /39

Nr 1. 1918 listopad 21, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Bolszewizm a armia"  /41

Nr 2. 1918 grudzień 19, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Przedmurze cywilizacji"  /44

Nr 3. 1918 grudzień 30, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Deklaracja programowa Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego"  /48

Nr 4. 1919 marzec 14, Warszawa - Sprawozdanie stenograficzne z 14. posiedzenia Sejmu Ustawodawczego, fragmenty dotyczące wniosku nagłego posłów Związku Ludowo-Narodowego i Polskiego Zjednoczenia Ludowego "w sprawie zwalczania agitacji bolszewickiej i unicestwienia ośrodków bolszewizmu czynnego w Polsce"  /50

Nr 5. 1919 marzec 21, Warszawa - Mowa posła łomżyńskiego, księdza dr. Kazimeirza Lutosławskiego o potrzebie walki z bolszewizmem w Polsce, wygłoszona podczas debaty na 17. posiedzeniu Sejmu Ustawodawczego  /57

Nr 6. 1919 kwiecień [9], Warszawa - Sprawozdanie z działalności posłów Sejmowego Związku Ludowo-Narodowego od 9 lutego do 9 kwietnia 1919 r.  /78

Nr 7. 1919 lipiec 21, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Wystąpienie zbrojne komunistów"  /80

Nr 8. 1919 maj 11-12, Warszawa - Mowa posła Błażeja Krzywkowskiego podczas obrad I Zjazdu Związku Ludowo-Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej /82

Nr 9. 1920 marzec 7, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Odezwa Narodowego Zjednoczenia Młodzieży"  /83

Nr 10. 1920 marzec - Artkuł z "Przeglądu Narodowego" pt. "Doświadczenia moskiewskie" /84

Nr 11. 1920 maj 22, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Akcja antybolszewicka" /98

Nr 12. 1920 czerwiec 13, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Dość już chwiejności" /99

Nr 13. 1920 sierpień 20, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Komitet rewolucyjny w Wyszkowie" /100

Nr 14. 1921 wrzesień 12, Warszawa - Druk sejmowy nr 3008: Wniosek nagły "posłów ze Związku Ludowo-Narodowego o usunięcie ze służby państwowej notorycznych bolszewików i usunięcie z przedstawicielstwa bolszewickiego w Polsce zdrajców Polaków" /104

Nr 15. 1921 wrzesień 26, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Warszawa wypowiada walkę bolszewizmowi" /109

Nr 16. 1921 wrzesień 28, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Kronika sejmowa. Ustawa przeciw komunistom" /114

Nr 17. 1921 październik 11, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Komuniści w Polsce" /116

Nr 18. 1921 październik 19, Warszawa - Sprawozdanie komisji prawniczej /118

Nr 19. 1921 październik 20, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Z komisji sejmowych. Przeciw propagandzie bolszewickiej" /120

Nr 20. 1921 październik 26, Warszawa - Sprawozdanie Komisji Prawniczej "o wniosku nagłym Związku Ludowo-Narodowego w sprawie uznania działalności" przedstawione na 257. posiedzeniu Sejmu Ustawodawczego z dnia 26 października 1921 r. /124

Nr 21. 1921 październik 22, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Walka z komunizmem" /133

Nr 22. 1921 październik 31, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Zjazd Związku Ludowo-Narodowego" /137

Nr 23. 1921 listopad 15, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Kronika sejmowa. O ustawę przeciwbolszewicką" /138

Nr 24. 1922 maj 12, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Komuniści we Wsch[odniej' Małopolsce" /139

Nr 25. 1922 maj 29, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Bolszewicy a socjaliści" /141

Nr 26. 1922 lipiec 3 - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Pokojowy podbój sowietów" /145

Nr 27. 1923 kwiecień 12, Warszawa - Druk sejmowy nr 418: "Wniosek posłów Związku Ludowo-Narodowego w sprawie konieczności zabezpieczenia państwa polskiego przed działalnością komunistyczną, noszącą wyraźne cechy zdrady stanu" /150

Nr 28. 1924 kwiecień 11, Warszawa - Druk sejmowy nr 1182: "Wniosek posłów Związku Ludowo-Narodowego w sprawie energicznego wystąpienia władz przeciwko komunistom" /157

Nr 29. 1925 lipiec 29, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Robota podziemna" /161

Nr 30. 1925 sierpień 21, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Zakończenie procesu komunistów - terrorystów" /164

Nr 31. 1925 listopad 6, Warszawa - Artykuł z "Gazety Porannej Warszawskiej" pt. "Agitacja komunistyczna. Propaganda wśród wojska i dzieci" /167

Nr 32. 1926 marzec 22, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej Porannej" pt. "Nowa taktyka komunistów" /169

Nr 33. 1926 kwiecień 7, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej Porannej" pt. "Awantury szumowin ulicznych pod wodzą komunistów w Lublinie" /173

Nr 34. 1926 kwiecień 8, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej Porannej" pt.  "Ofensywa komunistów" /177

Nr 35. 1926 kwiecień 25, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej Porannej" pt. "Polacy!" /179

Nr 36. 1926 kwiecień 25, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej Porannej" pt. "Odezwa Straży Narodowej" /1

Nr 37. 1926 kwiecień 25, Warszawa - Artykuł z "Gazet Warszawskiej Porannej" pt. "Odezwa do kobiet polskich" /183

Nr 38. 1926 kwiecień 25, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej Porannej" pt. " Do sokolstwa polskiego"  /185

Nr 39. 1926 kwiecień 30, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej Porannej" pt. "Imponująca manifestacja młodzieży akademickiej. Wiec ogólnoakademicki w  sprawie niebezpieczeństwa komunistycznego" /187

Nr 40. 1926 kwiecień 30, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej Porannej" pt. "Przed 1 maja" /191

Nr 41. 1926 maj 2, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej Porannej" pt. "Święto bratobójstwa "Święto pracy" czy krwawe porachunki partyjne?" /193

Nr 42. 1926 czerwiec 20, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej Porannej" pt. "O obronach w sprawach komunistów" /195

Nr 43. 1926 grudzień 6, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej Porannej" pt. "Polska młodzież akademicka odgranicza się od komunistów i żydów" /200

Nr 44. 1926 grudzień 12, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej Porannej" pt. "Komunizm wśród młodzieży" /202

Nr 45. 1926 grudzień 17, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej Porannej" pt. "Wpływ komunizmu na młodzież. Odczyt na mównicy społecznej" /205

Nr 46. 1927 styczeń 25, Warszawa - Druk sejmowy nr 2594: "Wniosek posłów Związku Ludowo-Narodowego w sprawie wydania ustawy przeciw komunistom" /207

Nr 47. 1927 styczeń 28, Warszawa - Druk sejmowy nr 2607: "Wniosek posłów z Klubu Sejmowego Związku Ludowo-Narodowego o uchwalenie projektu ustawy przeciwko komunistom" /209

Nr 48. 1928 Warszawa - Fragment broszury Aleksandra Dzierżawskiego pt. "Nasi przeciwnicy" /212

Nr 49. 1929 styczeń 3, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Komuniści w gimnazjach" /218

Nr 50. 1930 kwiecień 26, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Nakaz awantur na 1 maja. Instrukcje sztabowców komunistycznych" /220

Nr 51. 1930 wrzesień 11, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Aresztowanie 80 komunistów w Warszawie. Bogaty plon rewizji w komunizującym związku krawców" /222

Nr 52. 1931 luty 17, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. Rozbicie KPZB w Wilnie"  /224

Nr 53. 1931 maj 2, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "1 maja w Warszawie" /225

Nr 54. 1932 październik 15, Lwów - Artykuł z "Ruchu Kobiecego" pt. "Wiatr od Wschodu" /228

Nr 55. 1934, Warszawa - Fragment broszury Romana Dmowksiego pt. "Przewrót" /231

Nr 56. 1934, Poznań - Fragment broszury Ryszarda Piestrzyńskiego pt. "Naród w Państwie" /248

Nr 57. 1934 styczeń 21, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Olbrzymi proces komunistyczny w Łucku. Asy KPZU na ławie oskarżonych" /252

Nr 58. 1934 maj 27, Warszawa - artykuł ze "Sztafety" pt. "Nawet wśród komunistów antysemityzm. Grupa maurowców przed sądem" /254

Nr 59. 1935 luty 19, Warszawa - Artykuł z "Gazety Warszawskiej" pt. "Złodziej - przywódcą komunistów. Jak zlikwidowano warszawską Technikę, KPP i MOPR?" /256

Nr 60. 1936 luty-marzec, Warszawa - Artykuł z "Nowego Ładu" pt. "Bankructwo ruchu klasowego" /258

Nr 61. 1936 Warszawa - Broszura pt. "Precz z komuną" wydana nakładem czasopisma "Sprawa Narodowa" /261

Nr 62. 1936 marzec 1, Warszawa - Artykuł z "Prosto z Mostu" pt. "Słowo i treść" /285

Nr 63. 1936 maj 14, Warszawa - Komunikat Komitetu Głównego Stronnictwa Narodowego ogłoszony na łamach "Warszawskiego Dziennika Narodowego" /292

Nr 64. 1936 sierpień 19, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Komunę zniszczymy siłą idei i siłą pięści" /297

Nr 65. 1936 sierpień 19, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Ciągle ci sami" /300

Nr 66. 1936 wrzesień 15, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Należyta odprawa" /302

Nr 67. 1936 wrzesień 15, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Polska w walce z komuną" /304

Nr 68. 1936 wrzesień 27, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Hrubieszów" /308

Nr 69. 1936 październik 25, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Wszyscy na wiec antykomunistyczny" /311

Nr 70. 1936 listopad 8, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Walka o Naród" - przemówienie Olgierda Szpakowskiego ("Ruch Młodych") /313

Nr 71. 1936 listopad 8, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Gospodarka narodowa" - przemówienie Mariana Reutta ("Pro Christo") /315

Nr 72. 1937 styczeń 14, Warszawa - Artykuł z "Wszechpolaka. Narodowego Pisma Akademickiego" pt. "Zebranie antykomunistyczne w Gródku Jagiellońskim" /318

Nr 73. 1937 luty 3, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Agonia starego bolszewizmu" /320

Nr 74. 1937 luty 17, Warszawa - Artykuł z "Flangi" pt. "Walka z komuną w nauczycielstwie" /321

Nr 75. 1937 kwiecień 11-18, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Nasza walka z komuną" /322

Nr 76. 1937 kwiecień 27, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Pierwszy maj. Czy komuniści mają prawo uważać ten dzień za swoje święto" /325

Nr 77. 1937 czerwiec 7, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Zamknąć jaskinię komunizmu i demoralizacji" /327

Nr 78. 1937 lipiec-sierpień, Warszawa - Artykuł z "Ruchu Młodych" pt. "Problemy komunizmu", będący omówieniem książki Mikołaja Bierdiajewa /329

Nr 79. 1937 sierpień 3, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Nie ma wroga na lewicy. Nowa taktyka komuny" /333

Nr 80. 1937 listopad, Bielsko - Artykuł z "Hasła Polki" pt. " Piekło kobiet w ZSRR. Socjalizm oszukał kobiety" /339

Nr 81. 1937, Poznań - Manuskrypt pt. "Kapitalizm, komunizm a gospodarka narodowa" kolportowany przez Wojewódzkie Kierownictwo Młodych Stronnictwa Narodowego w Poznaniu /341

Nr 82. 1938 styczeń 24, Bielsko - Artykuł z "Hasła Polki" pt. "Kobieta a komunizm" /345

Nr 83. 1938 luty 2, Warszawa - Artkuł z "ABC - Nowiny Codzienne" pt. "Zjazd ZNP"  /351

Nr 84. 1938 marzec 6, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Komunizm i Rosja - to jedno" /355

Nr 85. 1938 marzec 6, Warszawa - Artykuł z "Alarmu" pt. "Dlaczego odszedłem od komunizmu" /358

Nr 86. 1938 marzec 6, Warszawa - Artykuł z "Alarmu" pt. "Zabójstwo ks. Streicha przestrogą dla społeczeństwa. Czas skończć z komunistami!" /363

Nr 87. 1938 marzec 15, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Bandytyzm w Polsce jest politycznie zorganizowany i stanowi jeden z przejawów działalności KPP" /365

Nr 88. 1938 marzec 30, Bielsko - Artykuł z "Hasła Polki" pt. "Kobieta w Polsce i w Raju Sowieckim" /368

Nr 89. 1938 kwiecień 14-17, Warszawa - Artykuł z "Falangi" pt. "Trzy zagadnienia - a jedno niebezpieczeństwo. Najwyższy czas na jednolity polski front antykomunistyczny" /372

Nr 90. 1938 maj 1, Warszawa - Artykuł z "Alarmu" pt. "Walka z komunizmem obowiązkiem każdego Polaka"  /376

Nr 91. 1938 maj 1, Warszawa - Artykuł z  "Alarmu" pt. " Komunizm - to wróg" /379

Nr 92. 1938 lipiec-sierpień, Warszawa - Artykuł z "Polityki Narodowej" pt. "Stanowisko szkoły wobec ataku komunizmu. Walka o podstawy kultury" /381

Nr 93. 1938 wrzesień 1-15, Warszawa - Artkuł z "Alarmu" pt. "Idea narodowa a komunizm" /397

Nr 94. 1938, Lwów - Artykuł "Katolicy wobec nacjonalizmu i komunizmu" z broszury pt. "W walce o katolickie państwo polskiego narodu" /403

Nr 95. 1938, Warszawa - Fragment broszury programowej Jana Korolca pt. "Ustrój polityczny Narodu" /411

Nr 96. 1939 luty 25, Poznań - Artykuł z "Orędownika. Ilustrowanego dziennika narodowego i katolickiego" pt. "Nowe drogi akcji komunistycznej w Polsce" /413

Nr 97. 1939 marzec 15, Poznań - Artykuł z "Orędownika. Ilustrowanego dziennika narodowego i katolickiego" pt. "Humanitarna filantropia czy wwrotowa robota komuny" /417

Nr 98. 1939 kwiecień 27, Poznań - Artykuł z "Orędownika. Ilustrowanego dziennika narodowego i katolickiego" pt. "Komuna podnosi głowę" /420

Bibliografia /423

Wykaz ważniejszych skrótów /441

Indeks osobowy /443