Antroponimia Żydów łomżyńskich

Redakcja: Małgorzata K. Frąckiewicz

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 544

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Niniejsze opracowanie inicjuje cykl monografii poświęconych mniejszościom narodowym i etnicznym w Łomżyńskiem. Jego celem jest wskazanie na istotny element procesu kształtowania się antroponimii łomżyńskiej i jej onomastykonu, który łączył się z obecnością w tym regionie m. n. ludności pochodzena żydowskiego oraz przywrócenie pamięci o dawnej społeczności Łomży i historycznej ziemi łomżyńskiej, współtworzącej swoistość tożsamości tego obszaru i w pewien sposób wypracowującej jego trwałe duchowe i materialne dziedzictwo.

Trzeba bowiem pamiętać, że w Łomży i w regionie łomżyńskim, na obszarze dawnej ziemi łomżyńskiej - ze szczególnym nasileniem - w XIX i na początku XX wieku osiedlali się, mieszkali i żyli obok siebie, złączeni ze sobą na dobre i na złe wyznawcy różnych religii i przedstawiciele różnych nacji, w tym przede wszystkim rdzenna ludność tego obszaru, czyli katolicy - Polacy, lecz także wyznawcy mojżeszowi - Żydzi, ewangelicy - Niemcy i prawosławni - Rosjanie, Białorusini i Ukraińcy.

(ze Wstępu)

Spis treści:

Wstęp  /9

CZĘŚĆ I. Historia ziemi łomżyńskiej w XIX i na początku XX wieku a ludność żydowska

1. Historycy o ludności łomżyńskiej pochodzenia żydowskiego  /19

2. Odrębność kulturowa ludności żydowskiej  /26

2.1. Religia i język  /29

2.2. Życie społeczne i zawodowe Żydów łomżyńskich  /31

3. Konwersje  /39

4. Biografie żydowskie w historii ziemi łomżyńskiej w XIX i na początku XX wieku  /44

5. Relacje polsko-żydowskie  /48

CZĘŚĆ II. Nazewnictwo osobowe Żydów łomżyńskich w perspektywie kulturowo-językowej

1. Imię w kulturze żydowskiej - element identyfikacji religijno-społecznej  /53

1.1. Imiona męskie  /56

1.2. Imiona żeńskie  /73

2. Nazwisko - społeczno-administracyjna i kulturowa identyfikacja człowieka  /84

2.1. Najczęstsze nazwiska żydowskie wg frekwencji  /86

2.2. Klasyfikacja nazwisk Żydów łomżyńskich  /97

2.2.1. Nazwiska patronimiczne i matronimiczne  /101

2.2.1.1. Nazwiska odimienne  /103

2.2.1.2. Nazwiska o niemieckim rodowodzie  /107

2.2.1.3. Nazwiska równe imionom  /111

2.2.2. Nazwiska od apelatywów  /112

2.2.2.1. Nazwiska charakteryzujące cechy fizyczne i umysłowe człowieka  /116

2.2.2.2. Nazwiska odnoszące się do kontekstu sytuacyjnego i obyczajowo-kulturowego  /117

2.2.2.3. Nazwiska od nazw zawodów /118

2.2.3. Nazwiska odmiejscowe  /133

2.2.3.1. Nazwiska od nazw miast  /141

2.2.4. Nazwiska od etników  /142

2.3. Nazewnictwo kobiet  /144

2.4. Nazwiska identyfikujące ludność żydowskiego i polskiego pochodzenia - elementy onomastykonu łomżyńskiego  /151

Podsumowane  /158

CZĘŚĆ III. Słownik nazwisk Żydów łomżyńskich (od końca XVIII do początków XX wieku)

Słownik nazwisk Żydów łomżyńskich /165

Uwagi do Słownika  /517

Wykaz skrótów  /519

Bibliografia  /525

Netografia  /532

Zakończenie  /533

Summary  /539