Analiza strategii w wybranych kampaniach wojennych. Gustaw Adolf, Tureniusz, marszałek Luksemburski, Jan III Sobieski ...

Autor: Carl von Clausewitz

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 326

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Seria: Kampanie/Bitwy

 

Niniejsza praca w istotnym stopniu odbiega od innych dzieł Clausewitza. Nie jest to bowiem typowe dla tego wybitnego teoretyka wojskowości zwarte opracowanie poświęcone określonemu zagadnieniu. „Analiza strategii…” to zbiór notatek Clausewitza, udostępnionych po jego śmierci przez żonę Carlowi von der Gröbenowi i przygotowanych przez tegoż do wydania drukiem. Ten zaprzyjaźniony z autorem generał, podobnie jak on uczestnik wojen z napoleońską Francją, był później długoletnim adiutantem króla Prus Fryderyka Wilhelma IV oraz dowódcą różnych ugrupowań wyższego szczebla pruskiej armii. Przygotowując do druku spuściznę po Clausewitzu, von der Gröben ograniczył się do jej uporządkowania i tylko w nielicznych wypadkach uzupełnił ją własnymi uwagami.

Notatki te, które miały służyć Clausewitzowi do dalszych badań poświęconych historii wojskowości, są bardzo zróżnicowane pod względem dogłębności prezentowania danej kampanii: od zwięzłego, pozbawionego tła historycznego kalendarium wydarzeń aż po szczegółową analizę działań wojennych.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp do wydania polskiego  /13

Przedmowa  /15

Rozdział I. Kampanie Gustawa Adolfa w latach 1630-1632  /19

1. Kampania 1630 roku  /19

2. Kampania 1631 roku  /27

3. Kampania 1632 roku  /50

Rozdział II. Notatki na temat wojen XVI, XVII i XVIII wieku  /69

1. Wojny o niepodległość Niderlandów w latach 1568-1606 /69

2. Wojny Ludwika XIV  /84

Udział w wojnie trzydziestoletniej w okresie 1643-1648  /84

Działania wojenne aż do pokoju pirenejskiego (1649-1658) /90

Wojna dewolucyjna między Francją a Hiszpanią o Brabancję (1667 - 1668)  /95

Wojna holenderska (1672-1678)  /95

Wojna francusko-hiszpańska (1683-1684)  /100

Wojna o sukcesję w Palatynacie (1688-1697)  /100

Wojna o sukcesję hiszpańską (1701-1714)  /106

Rozdział III. Ostatnia wojna Tureniusza. Kampanie wojny holenderskiej w latach 1672-1675 /119

1. Pierwsza część kampanii 1672 roku /119

2. Druga część kampanii 1672 roku /122

3. Kampania 1673 roku  /124

4. Kampania 1674 roku  /125

Bitwa pod Sinsheim (16 czerwca 1674 roku). Tureniusz przeciwko księciu Lotaryńskiemu /130

Bitwa pod Eintzheim (4 października 1674 roku). Tureniusz przeciwko księciu Bournoville /132

Najazd na kwatery koalicjantów /134

Bitwa pod Turckheim (5 stycznia 1675 roku). Tureniusz przeciwko elektorowi Brandenburgii  /135

Strategiczny rezultat kampanii  /136

Obrona granicy  /136

Francuskiearriere-ban  /137

5. Kampania 1675 roku  /137

Zaopatrzenie /143

Sytuacja polityczna w Rzeszy Niemieckiej  /143

Strategia Tureniusza i Montecuccolego w ich ostatnich kampaniach /144

Rozdział IV. Kampanie marszałka Luksemburskiego we Flandrii w latach 1690-1694  /151

1. Kampania 1690 roku /151

Siły obu stron  /151

Plan operacyjny  /152

Przebieg kampanii /152

Bitwa pod Fleurus (1 lipca 1690 roku)  /154

Stosunek sił  /156

Obozy marszałka Luksemburskiego /156

Przemarsze wojsk marszałka Luksemburskiego  /157

2. Kampania 1691 roku  /157

3. Kampania 1692 roku  /158

Przebieg kampanii /158

Obozy  /161

Umocnienie polowe koło Namur /161

Zaopatrzenie /161

Bitwa pod Steenkerke (3 sierpnia 1692 roku)  /162

4. Kampania 1693 roku /163

Przebieg kampanii /163

Bitwa pod Neerwinden (29 lipca 1693 roku) /166

Kampania 1694 roku /169

Rozdział V. Jan III Sobieski  /173

1. Wprowadzenie  /173

2. Najważniejsze zwycięstwa Sobieskiego  /175

Bitwa pod (17 października 1660 roku)  /175

Bitwa pod (15 października 1667 roku)  /176

Bitwa pod (październik 1672 roku) /176

Bitwa pod (październik 1672 roku)  /176

Bitwa pod (11 listopada 1673 roku)  /176

Bitwa pod (24 sierpnia 1675 roku)  /177

Bitwa pod (8 października 1676 roku)  /178

Rozdział VI. Feldmarszałek Munnich. Wojna Rosjan z Turkami w latach 1736-1739  /181

1. Kampania 1736 roku  /181

Plan kampanii /181

Umocnienie Perekopu /182

Zaopatrzenie  /182

Linie komunikacyjne  /182

Strategia /183

Taktyka /183

Tabor /183

2. Kampania 1737 roku /183

Przebieg kampanii  /183

Kwatery zimowe  /185

3. Kampania 1738 roku /185

Przebieg kampanii /185

4. Kampania 1739 roku /186

Rozdział VII. Kampanie Fryderyka Wielkiego w latach 1741-1762  /189

1. Austriacka wojna sukcesyjna /189

Najazd na pruskie kwatery (1741)  /189

Polityczny charakter ówczesnych wojen  /190

Zajmowanie nieważnych miejscowości (1744)  /190

Typowe ustawienie sił zbrojnych (1745)  /190

Charakter pierwszych czterech bitew (1741-1745)  /190

Plany kampanii Fryderyka Wielkiego w pierwszych wojnach śląskich  /191

Osłona bocznych prowincji  /196

Przewaga Austriaków w liczbie lekkich oddziałów  /196

2. Wojna siedmioletnia. Kampania 1756 roku /197

Generał Lloyd i inni stratedzy /197

Plan operacyjny Fryderyka Wielkiego /198

Taktyka feldmarszałka Browne`a  /198

3. Kampania 1757 roku /199

Plan kampanii Fryderyka Wielkiego i reakcja Austriaków /199

O atakach na poszczególne kolumny króla Prus  /201

Podział pruskiej armii  /201

Możliwości Prus a potęga Austrii  /202

Pozycje Keihta pod Pragą  /203

O konieczności nieustannego organizowania rezerw  /205

O liczebności armii dawniej i obecnie /205

Przedkładanie oblężeń twierdz nad zdecydowany pościg po zwycięstwie  /207

Fryderyk Wielki po bitwie pod Kolinem (18 czerwca)  /208

Atak na umocniony obóz pod Wrocławiem /208

Fryderyk Wielki w bitwie pod Lutynią (5 grudnia)  /208

Austriacy w bitwie pod Lutynią  /208

Skutki bitwy pod Lutynią  /209

Bitwa pod Gross-Jagersdorffem (30 sierpnia) i jej skutki  /209

Fryderyk Wielki rezygnuje z prowincji Prusy  /210

Armia austriacka w bieżącej kampanii  /211

Armia pruska na początku i na końcu kampanii /211

Ówczesne zapatrywania na bitwę pod Pragą  /211

4. Kampania 1758 roku  /211

Unikanie przez obie strony bitwy  /211

Osłona taboru podczas odwrotu  /213

Skutki podjęcia oblężenia bez poprzedzającej go zwycięskiej bitwy  /216

Bitwa pod Sarbinowem (25 sierpnia)  /216

Skośny szyk bojowy jako powód chaosu  /220

Plan kampanii Fryderyka Wielkiego  /221

Plan kampanii Dauna  /224

Stosunek sił  /226

Zbyt słabe siły Austriaków użyte w kampanii /227

Wojna pozycyjna  /227

Kampania księcia Henryka w Saksonii przeciwko armii Rzeszy  /228

Armia rosyjska /230

5. Kampania 1759 roku  /231

Siły obu stron  /231

Operacje Fryderyka Wielkiego przeciwko magazynom przeciwnika  /231

Podobne akcje księcia Henryka Pruskiego  /231

Działania przeciwko liniom komunikacyjnym nieprzyjaciela /232

Bitwa pod Kunowicami (12 sierpnia)  /233

Wyparcie de Ville`a ze Śląska przez wojska generała Fouque  /236

Obozy pod Kamienną Górą i Pławną /236

Działania Fryderyka  /237

Działania Dauna /238

Próby prowadzenia wspólnych działań przez Rosjan i Austriaków /242

Liczebność armii  /243

Manewry oskrzydlające  /243

Generał Diericke pod Miśnią  /244

Atak na maszerującą nieprzyjacielską armię  /245

Osłona Głogowa przed Rosjanami  /245

Armia Rzeszy  /246

6. Kampania 1760 roku  /246

Siły obu stron  /246

Działania Fryderyka Wielkiego  /247

Działania feldmarszałka Dauna  /252

Bitwa pod Legnicą (15 sierpnia)  /258

Bitwa pod Torgau (3 listopada)  /259

Manewry i marsze pruskiego króla /261

7. Kampania 1761 roku  /263

Siły obu stron  /263

Działania Fryderyka  /

Działania Austriaków  /

Umocnione pozycje  /

Strategiczne manewry  /

8. Kampania 1762 roku  /279

Siły obu stron  /279

Strategiczny manewr króla przeciwko armii feldmarszałka Dauna /281

Działania Fryderyka  /282

Działania Dauna  /286

Kampania księcia Henryka w Saksonii /287

Pozycje w górach  /294

Najazdy  /296

Bitwa pod Freibergiem (29 października)  /297

Wykaz nazw geograficznych użytych w oryginale (załącznik do wydania polskiego)  /298

Rozdział VIII. Kampania Księcia Brunszwiku przeciwko Holendrom w 1787 roku /301

1. Wprowadzenie  /301

Sytuacja polityczna  /301

Potencjał obronny Holendrów /306

2. Przebieg kampanii  /312

Przygotowania pruskiej armii (6 lipca - 12 września)  /312

Pierwsza część kampanii (13 - 22 września)  /315

Druga część kampanii (23 września - 10 października)  /319

3. Uwagi na temat przebiegu kampanii /324