Administracja cywilna i wojskowa bizantyńskiej prefektury praetorio Afryki w latach 533–698

Autor: Arkadiusz Urbaniec

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 324

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,3 cm

Autorowi udało się poczynić kilka ważnych ustaleń odnośnie do struktury prefektury praetorio Afryki i jej ewolucji w ramach Cesarstwa Bizantyńskiego, które pozwalają w nowy sposób spojrzeć na funkcjonowanie administracji bizantyńskiej na terenach odzyskanych za Justyniana Wielkiego. Za najważniejsze uznaję dobrze uzasadnione zakwestionowanie ciągłości istnienia egzarchatu Kartaginy.

(fragment recenzji dr hab. Teresy Wolińskiej, prof. UŁ)

Omawiana praca jest pierwszym kompleksowym studium systemu administracyjnego bizantyńskiej prefektury Afryki od czasów monografii Charles’a Diehla (L’Afrique byzantine: histoire de la domination byzantine en Afrique (533–700)), opublikowanej w Paryżu w 1896 roku. Autor recenzowanej książki wielokrotnie podważa ustalenia francuskiego badacza, jak również późniejszych historyków, takich jak Denys Pringle, Yves Modéran, Jonathan Conant, czy autorów Prosopography of the Later Roman Empire.

(fragment recenzji dr. hab. Rafała Kosińskiego, prof. UwB)

Spis treści:

Wprowadzenie  /7

Cel naukowy pracy  /8

Uzasadnienie wyboru tematyki badawczej  /9

Dotychczasowy stan badań /11

Metodologia badań /15

Baza źródłowa  /17

Struktura rozprawy /28

Administracja cywilna (534-590) /31

Praefectus praetorio Africae - ranga i tytulatura  /31

Kompetencje prefekta praetorio Africae /36

Officium prefekta praetorio Africae /74

Administracja prowincjonalna /91

Studium prozopograficzne prefektów praetorio Africae z okresu do utworzenia egzarchatu /105

Założenia wstępne  /105

I. Archelaos (533-534)  /108

II. Symmachus (536-539) /117

III. Atanazjusz  (545-548/552?)/120

IV. Paweł (522)/131

V. Boecjusz (556-558) /132

VI. Jan (558) /134

VII. Jan Rogathinos (563) /135

VIII. Tomasz (563/565-569?, 574?-582)/  139

IX. Teodor (570)  /145

X. Teodor (582) /148

XI. Menas (połowa VI wieku?)  /149

Podsumowanie /149

Administracja wojskowa (533-590)  /153

Uwagi wstępne  /153

Magister militum - ranga i tytulatura /166

Kompetencja magistra militum/168

Duces - administracja prowincjonalna /187

Duces - ranga i tytulatura /190

Kompetencje duces  /194

Officium dowódców prowincjonalnych /200

Studium prozopograficzne magistrów militum - głównodowodzących armią bizantyńską w Afryce w okresie do utworzenia egzerchatu /209

I. Solomon (534?-536, 539-544)  /211

II. Germanus (536-539)  /230

III. Sergiusz (544-545)  /238

IV. Areobindus (545)  /244

V. Artabanes (546)  /247

VI. Jan Troglita (546-550/552)  /255

VII. Marcjan (563)  /264

VIII. Theoctistus (570/571?) /266

IX. Amabilis (571/572?)  /269

X. Gennadiusz (574/578-598?)  /271

Egzarchat Kartaginy (590-698)  /273

Egzarchowie Kartaginy  /292

I. Herakliusz (602/608-610)  /293

II. Piotr (633/636-641/645?) /296

III. Grzegorz (641/645-647)  /298

Podsumowanie  /299

Zakończenie  /301

Bibliografia /307