1. Dywizja Pancerna w walce. Czarne diabły na bojowym szlaku od Caen do Wilhelmshaven

Praca zbiorowa

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 515

Okładka: miękka 

Format: 14,5 cm x 20,5 cm

Książka opracowana na podstawie wydania dywizyjnego z Brukseli z 1947 roku. Praca nie jest żadnym studium operacyjnym czy taktycznym, nie jest nawet historią dywizji. Choć przygotowana została przez komitet redakcyjny, to tak naprawdę napisali ją sami żołnierze. I to ich wspomnienia są główną treścią tej książki. Publikacja opowiada, w jaki sposób żołnierze 1. Dywizji Pancernej, będąc poza granicami kraju, starali się uczciwie wypełnić swój obowiązek względem ojczyzny. Ich relacje zebrane w pracy pozwoliły odtworzyć cały szlak bojowy 1.DP. Opisano go w następujących rozdziałach: Normandia, Pościg, Od Skaldy do Mozy, Nad Mozą, Od Bredy do Wilhelmshaven. 

(opis wydawcy)

Spis treści:

Słowo wstępne - gen. Stanisław Maczek  /5

Słowo wstępne - gen. Klemens Rudnicki /7

Od komitetu redacyjnego /9

WSTĘP 

Start 1939 - płk. dypl. Franciszek Skibiński /11

Formowanie się 1. Dywizji Pancernej - ppłk. dypl. Ludwik Stankiewicz /19

Materiałowa mobilizacja dywizji - mjr dypl. Jan Marowski /25

Stosunki polsko-szkockie - ppor. Stanisław Krasicki /29

Ostatnie przygotowania - mjr. dypl. Jan Marowski /34

Wyjeżdzamy - por. Michał Waszut /39

Dojazd - por. Jacek Stwora /41

Dywizja wchodzi w bój - ppłk. dypl. Ludwik Stankiewicz  /52

Rozkaz dzienny nr 14  /55

Rozkaz dzienny nr33  /55

NORMANDIA

Opreracja Falaise - Chambois - ppłk. dypl. Ludwik Stankiewicz /57

Kalendarz działań dywizji /72

Artyleryjskie rozpoznanie - 2. Pułk Artylerii Motorowej /79

Szarża na wzgórze 111 - por. Adam Ostromęcki  /83

O tym jak Podhalanie St. Sylvain zdobywali - kpt. Jerzy Zagórski /90

Natarcie na las Quesnay - st. strz. Stanisław Walendzik /92

Pierwsze zwycięstwo - por. Jan Natanek /95

Bitwa o przeprawę pod Jort - por. Antoni Położyński /96

Kryptonim "Ignacy" - st. strz. Wacław Borkowski /100

Patrol naVicquette - X. Y. /102

W kotle pod Champeaux - ppłk. dypl. Stanisław Koszutski /104

Sztab walczy - kpt. Jerzy Popiel /110

Nieudane rendez-vous z Amerykanami - rtm. Józef Orpiszewski /113

"Przewieźć piechotę na stanowiska" - por. Marian Wolański /116

Bitwa o Chambois - por. Adam Jędrzejowicz /117

Pole Chwały - rtm. Jan Rozwadowski /120

Karlikowy cud - por. Michał Waszut /123

Trzydniowa bitwa o "Maczugę" - A.S. /125

Wzgórze 262 - ppor. Bogdan Jabłoński /135

Ojciec Wiktor Hupa - o. Bronisław Chrostowski /136

Fraszki normandzkie - Or-Si /138

Moja przygoda na punkcie opatrunkowym - st. strz. Teofil Bikowski /139

Mokra noc - ppor. Tadeusz Krzyżaniak /141

Krzyże przyfrożne - pchor. Wacław Liszkowski /143

Gorące dni sierpnia - mjr dypl. Jan Marowski /144

Żołnierze 1. Dywizji Pancernej  /148

Telegram dowódcy 1. Armii Kanadyjskiej do dowódcy 1. Dywizji Pancernej /149

Wspaniała walka Polaków /150

POŚCIG

Wstęp /153

Kalendarz działań dywizji /157

Od Normandii do Skaldy - ppor. J.J.  /162

Abbeville - kpt. Jerzy Zagórski /166

Bitwa o St. Omer - ppor. Alexander Rożecki  /167

Pościg - rtm. Zygmunt Kłodziński  /170

Wspomnienia z Ypres - kpt. Stefan Drożak /172

W pościgu - kpt. Wacław Dudek /174

Fragment z wysuniętego punktu amunicyjno-benzynowego - por. Stanisław Bryczek /177

Ruysselede - "Małe Chambois" - ppor. Stanisław Trembacz  /17

"... Odwodowy włazi w sytuację... jasną" - rtm. Zygmunt Kłodziński  /181

Z walk o Roulers - st. strz. Paweł Kościuszko  /188

Bitwa o miasto Thielt - por. Adam Dzierżek /189

Thielt zdobyte - por. Stanisław Dulski  /202

Starszy strzelec Boryna - ppor. Ryszard Linke /204

Fraszki - Or-Si  /207

Na szlaku 1. Dywizji Pancernej: Gandawa - Żołnierz z 1-szej Pancernej /208

Kanał Axel-Hulst - por. Adam Jędrzejowicz /212

Przez drogi usłane kwiatami i niemieckim trupem - Z kroniki 1. P. Art. Mot.  /214

Bój o Axel - płk. Zdzisław Szydłowski /216

U ujścia Skaldy - rtm. Zygmunt Kłodziński /239

Rozkaz dzienny nr 53 /244

Ulotka /245

OD SKALDY DO MOZY

Wstęp /247

Kalendarz działań dywizji /250

Moje boje o Baarle-Nassau - por. Marian Ojrznowski /255

Wypad pod Alphen - plut. pchor. Stanisław Ostroga  /262

Ze wspomnień oficera opieki 9. Baonu Strzelców Flandryjskich /265

Braterstwo krwi - ppor. Tadeusz Krzyżaniak /269

Z walk o Bredę - ppor. Tadeusz Krzyżaniak /270

Ósmy nad kanałem Mark - por. Czesław Trojanowski /272

Forsowanie kanału Mark - kpt. B.S.  /278

Przyczółek - por. Tadeusz Wiatrowski  /284

*** Z kroniki 2. Pułku Artylerii Motorowej /2

Poprzez zalewy nad Mozą - por. Zbigniew Smalec /300

Moerdijk - rtm. Zygmunt Kłodziński /301

Bitwa pod Moerdijk - rtm. Jan Przanowski /305

Walka o Moerdijk - ppor. Bogdan Jabłoński /311

Ballady wojenne - Jan Winczakiewicz /312

List dowódcy I Korpusu do gen. Maczka /313

Uznanie Szkotów dla czynów bojowych dywizji /314

Gen. Harry Crerar o 1. Dywizji Pancernej /314

Regent Belgii dziękuje 1. Dywizji Pancernej /315

Fraszki nie-polityczne - Or.- Si. /315

NAD MOZĄ

Wstęp /317

Kalendarz działań dywizji /321

"Niewojujące wojowanie" - ppor. Wacław Iwaniuk  /327

Fraszki - Or.-Si.  /331

Wigilia - ppor. B.T.  /331

Stary telefonista - ppor. Leszek Talko /334

Nad Mozą - plut. Jan Matraj  /338

Kulą w płot  /341

Po kładce kapokowej na Kapelsche Veer - ppor. Józef Jarosz /342

Franek - Ryszard Kiersnowski /344

Patrol za Mozą - st. strz. Łu  /345

Jednak prawdziwe /350

Szyderstwo Karasia - kpr. pchor. Wojciech Drygas /351

Fraszki krymskie - Or.-Si.  /358

"Antwerp X" - por. Bolesław S. Lewicki  /359

Na półwyspie - por. Adam Ostromęcki  /364

Testament żywych - Ryszard Kiersnowski /368

List szkocki do 1. Dywizji Pancernej /369

Marszałek Montgomery dekoruje żołnierzy dywizji /370

OD BREDY DO WILHELMSHAVEN 

Wstęp  /373

Kalendarz działań Dywizji /376

Ostatni etap - mjr. dypl. Jan Marowski  /384

Uwolnienie (końcowy fragment powieści Rdza) - Mieczysława /394

"Straszny" Franio - por. Jarosław Jaźwiński  /397

Akcja na Kusten-Kanal - por. Adolf Żukowski /402

Przeprawa przez Kusten-Kanal - strz. Ryszard Kępny  /404

Opowiadanie rear-linka - Rear-link  /406

Rozpoznanie pod Papenburgiem - ppor. Stefan Rożnowski /411

Litania dział - ppor. Wacław Iwaniuk  /415

2 maja, dziś na niego kolej - rtm. Zygmunt Kłodziński /416

Hallo Zygmunt - osiągnąłem morze! - Henryk Tyszyński /422

Sniper bridge - ppor. JózefJ Jarosz /426

Noc - por. Jacek Stwora  /428

List gen. Władysława Andersa do gen. Stanisława Maczka /433

Dwie możliwości... (ulotka)  /434

***

Epitafium - por. Jacek Stwora  /437

Pluton opieki - Ksawery Pruszyński  /438

Prasa dywizyjna - redakcja "Dziennika Żołnierza"  /442

Defilada /445

Dziennikarskie magnesy - Maciej Feldhuzen  /446

Pancerz i płomień - Aleksander Janta /448

Oddziały warsztatowe  /450

Kompania warsztatowa 3. Brygady Strzelców /452

1. Samodzielny Szwadron CKM - mjr Marian Kochanowski  /454

Obóz Uzupełnień 1. Dywizji Pancernej  /455

Humor pancerny - Z.K.  /459

Rozkaz dzienny nr 31  /461

List gen. Kukielado gen. Maczka /462

Polsko-kanadyjskie braterstwo broni /462

Związek, którego nigdy nie zapomnimy  /463

"Droga Polaków" w Abbeville /463

Breda - miasto zawsze wierne przyjaźni  /464

Marszałek Montgomery wśród żołnierzy dywizji /465

Gen. Horrocks żegna 1. Dywizję Pancerną  /466

Tablice oddziałów 1. Dywizji Pancernej /467

Objaśnienie wyrazów obcego pochodzenia /505

Objaśnienie skrótów /508

Mapy /509