Życie codzienne mieszkańców Pleszewa w drugiej połowie XVIII wieku

Autor: Artur Makowski

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 370

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Zakres chronologiczny niniejszej publikacji obejmuje lata 1750-1793. Przyczyna określenia takich cezur została podyktowana stanem badań, zasobem bazy źródłowej, a w szczególności zachowaniem ksiąg metrykalnych, których analiza jest niezbędna do prowadzenia badań m.in. nad zjawiskami demograficznymi w społeczności ówczesnych mieszczan pleszewskich. Zachował się komplet ksiąg metrykalnych (księgi ślubów, chrztów i zgonów) obejmujących analizowany okres. [...] Datę końcową niniejszej pracy wyznacza zajęcie Pleszewa przez wojska pruskie w 1793 roku.[...]

Wykorzystano 8 ksiąg miejskich, które chronologicznie obejmują okres 1742-1804. Materiał ten pozwolił na analizę 2534 zapisek, które zasadniczo dotyczyły transakcji kupna-sprzedaży nieruchomości, niemniej zawierają również informacje dotyczące rejestru wydatków, zeznań świadków, testamentów, zaskarżeń, zniesławień i pobić, spraw rozliczeniowych i majątkowych, przeprowadzania wizji, sporządzania obdukcji, przekazywania pełnomocnictw zawierania ugód.

(fragmenty Wstępu)

Spis treści:

Przedmowa (A. Gulczyński)  /7

Wykaz skrótów  /9

Wstęp  /11

1. Obraz miasta  /19

1. Położenie  /19

2. Granice miasta /23

3. Miasto i przedmieścia /25

4. Przestrzeń miejska  /40

a) Ratusz  /40

b) Dwór  /42

c) Kościół farny  /45

d) Szkoła parafialna  /52

e) Kościół pw. św. Floriana  /53

f) Kościół szpitalny św. Ducha  /56

g) Gościniec  /57

II. Ustrój miasta  /59

1. Status miasta i jego uwarunkowania  /59

2. Władze miejskie  /67

3. Aparat wykonawczy  /80

4. Ustrój cechowy  /86

5. Rozstrzyganie sporów i prowadzenie spraw niespornych  /116

6. Finanse miejskie  /134

7. Ochrona przeciwpożarowa  /143

8. Instytucje kościelne w mieście /149

III. Społeczeństwo  /157

1. Demografia  /157

a) Liczba ludności  /157

b) Księgi metrykalne parafii Pleszew jako źródło do badań nad ruchem naturalnym ludności  /158

c) Śluby  /161

d) Chrzty  /169

e) Zgony  /175

2. Stratyfikacja społeczna /181

3. Stosunki rodzinne  /187

4. Konflikty sąsiedzkie  /191

5. Socjotopografia miasta  /193

IV. Gospodarka  /200

1. Rzemiosło  /200

2. Hodowla zwierząt i uprawa roślin  /210

3. Handel  /215

4. Wyżywienie mieszkańców  /220

5. Gospodarka komunalna /226

V. Kultura  /231

1. Religijność /231

2. Kultura dnia codziennego  /239

3. Kultura intelektualna  /246

Zakończenie  /258

Aneksy  /261

A. Wykaz burmistrzów Pleszewa urzędujących w latach 1749-1794  /261

B. Wykaz rajców Pleszewa urzędujących w latach 1749-1794  /263

C. Wykaz wójtów Pleszewa urzędujących w latach 1749-1794  /267

D. Wykaz ławników pleszewskich urzędujących w latach 1749-1794  /269

E. Duchowieństwo Pleszewa w latach 1750-1793  /276

F. Próba rekonstrukcji składu osobowego cechów pleszewskich w latach 1750-1793  /282

G. Kariera urzędnicza elity pleszewskiej w latach 1749-1794  /296

H. Dekret sądu burmistrzowskiego z 9 lutego 1755 roku w sprawie nieostrożności obchodzenia się z ogniem przez sławetnych Józefa Leśniewicza i Franciszka Hynczewskiego, mieszczan pleszewskich  /303

I. Testamenty mieszczan pleszewskich z lat 1771-1793  /304

Spis ilustracji  /331

Spis tabel  /334

Spis wykresów  /337

Bibliografia  /339

Indeks miejscowy  /351

Indeks osobowy  /355

Summary  /369