Zanim ziemia katyńska wchłonęła jego krew. Listy Pawła Słani do narzeczonej Marii Lortz z lat 1933-1939

Zebrał i opracował: Łukasz Żywulski

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 352

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Górny Śląsk, dwudziestolecie międzywojenne. Tu w 1932 roku rodzi się uczucie Pawła Słani i Marii Lortz, rodowitych mieszkańców Piekar Śląskich. On – student historii na Uniwersytecie Jagiellońskim, oficer rezerwy Wojska Polskiego i początkujący belfer. Ona – dziewczyna z rodziny powstańców śląskich, księgowa z powołania.

Brzmi jak proza, wręcz proza życia, ale to nie fikcja literacka. To kronika życia w uniwersyteckim Krakowie, wojskowych koszarach w Oświęcimiu i na Górnym Śląsku w latach 30., ale przede wszystkim historia prawdziwej miłości, którą w bestialski sposób postanowiły zniszczyć dwa totalitaryzmy, hitlerowski i stalinowski, oraz zbrodnia, której nie da się zrozumieć, ani tym bardziej wybaczyć.

Książka jest edycją źródłową 150 listów, których nadawcą był Paweł Słania (1912-1940) – piekarzanin, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, założyciel przedwojennego Kółka Miłośników Piekar Śląskich, nauczyciel historii i podporucznik rezerwy, bestialsko zamordowany w Katyniu w wieku 28 lat. Część źródłowa publikacji, której najcenniejszym elementem jest ostatni list z obozu jenieckiego NKWD w Kozielsku została wzbogacona o analizę treści listów oraz życiorysy Pawła Słani i Marii Lortz.

Publikacja jest pokłosiem dwuletnich badań historycznych i redaktorskich zespołu koordynowanego przez Łukasza Żywulskiego – kierownika Izby Regionalnej działającej przy Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Teodora Heneczka w Piekarach Śląskich, który do współpracy zaprosił redaktorkę Monikę Tomys, regionalistę Leszka Bensza oraz blisko 40 osób, które pro publico bono włączyło się do społecznej akcji przepisywania listów.

“Już więcej aniżeli tydzień upłynął od chwili, gdym się po raz ostatni z Tobą widział. Chwila ta stoi mi żyw w pamięci. A czas, który jest ponoć lekarstwem na wszystko, miast przywiązanie moje żywione ku Tobie osłabić, to jeszcze je wzmacnia. (…)”

(opis Wydawcy)

Spis treści:

Przedmowa Prez. Miasta Piekary Śląskie /9

Część wstępna  /11

Piekarzanie na liście katyńskiej  /13

Całe Piekary przepisują listy Pawła Słani  /21

Paweł Słania - rys biograficzny  /24

Maria Lortz - rys biograficzny  /48

Miłość, studia, służba w wojsku... czyli kilka słów o zawartości listów  /55

Nota edytorska  /63

Część źródłowa  /67

Listy Pawła Słani do Marii Lortz  /73

Listy bez daty  /75

Listy z 1933 roku  /77 

Listy z 1934 roku  /117

Listy z 1935 roku  /159

Listy z 1936 roku  /225

Listy z 1937 roku  /277

Listy z 1939 roku  /293

List Pawła Słani z obozu jenieckiego w Kozielsku  /307

Pozostałe listy  /313

List Pawła Słani do Agnieszki Lortz   /315

List dr. Otto Guglia do Pawła Słani  /317

List od nieznanej osoby do Marii Lortz  /319

List od Marii Stanisławskiej do Marii Lortz  /321

List od Wilhelma Słani do Marii Lortz  /323

Listy od Niny Juryś do Marii Lortz  /325

Podziękowania  /329

Ambasadorzy książki  /333

Bibliografia  /335

Spis ilustracji  /339

Indeks osobowy  /343