Zamorskie wojny Portugalczyków 1960-1975 Tom 1

Autor: Krzysztof Kubiak

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 512

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Seria: Monografie

Imperium kolonialne budowane na wierze w misję cywilizacyjną przez wieki nie tylko wrosło w świadomość Portugalczyków, ale i ją kształtowało – stało się immanentną składową portugalskiej tożsamości. Stąd tak trudne i bolesne było rozstanie się z nim w latach 1960–1975. Z opowieścią o rozpadzie tego najstarszego i najdłużej istniejącego, a i po trosze niedocenianego, zamorskiego imperium europejskiego mocarstwa zmierzył się prof. Krzysztof Kubiak. Wynikiem jest szeroko płynąca opowieść, ogarniająca liczne poboczne wątki, bez których trudniej byłoby zrozumieć przebieg zdarzeń. Obok głównego nurtu wykładu historycznego w książce znalazły się biogramy wybitnych postaci, informacje etnograficzne, geograficzne, szczegóły dotyczące uzbrojenia i organizacji wojsk, liczne fotografie, mapy zaś ułatwiają śledzenie zmagań Portugalczyków w ich koloniach w Afryce. Nie brakuje tu nawet pewnej dawki dyskretnego humoru, czego przykładem jest choćby opis formowania jednostki kawalerii w Mozambiku.

Praca napisana w dobrym stylu, przykuwająca uwagę Czytelnika, bez wątpienia naukowa, choć jednocześnie popularna, już zyskała uznanie u kompetentnych znawców przedmiotu w Portugalii. Pułkownik David Martelo – weteran walk w Angoli, i generał major João Vieira Borges – przewodniczący Portugalskiej Komisji Historii Wojskowości, docenili jej wartość na tyle, że zechcieli napisać krótkie do niej wprowadzenia.

Spis treści:

Wprowadzenie  /7

João Vieira Borges Portugalskie działania przeciwpartyzanckie w Afryce (1961–1974)   /10

David Martelo Siły garnizonowe   /11

Odwody   /13

Wstęp   /14

Część 1. Powikłane losy imperium Portugalia i jej terytoria zamorskie   /19

Pierwsze Imperium  /19

Drugie Imperium  /34

Trzecie Imperium   /43

Portugalia i jej terytoria zamorskie w latach 1900–1960   /61

Rebelia na Timorze   /64

Między Germanią a Albionem   /68

Portugalsko-niemiecka wojna w Angoli  /77

Portugalsko-niemiecka wojna w Mozambiku  /84

Od republikańskiego chaosu do Nowego Państwa  /102

Nowe Państwo i kolonie  /111

II wojna światowa   /115

Problem Azorów   /115

Problem Timoru Wschodniego  /118

Zamorze w latach 1945–1960  /124

Czarna Afryka w poszukiwaniu politycznej tożsamości  /130

Masakra Batepá  /142

Turbulencje roku 1958 i uprowadzenie liniowca Santa Maria   /145

Sąsiedztwo portugalskich terytoriów zamorskich  /159

Portugalia i jej armia w 1960 roku  /185

Wojska lądowe  /190

Marynarka wojenna  /205

Wojska lotnicze  /219

Formacje paramilitarne  /225

Organizacja masowa – Legion Portugalski  /226

Część 2. Wojna w Angoli Faza początkowa – 1961  /234

Teatr działań wojennych  /234

Przeciwnicy Portugalczyków  /253

Inwazja na północną Angolę  /269

Odzyskiwanie Angoli – działania w interiorze   /287

Nambuangongo i Quipedro – operacja „Viriato”   /295

Pedra Verde – operacja „Esmeralda”  /300

Serra de Canda – operacja „Auta”  /305

Odzyskiwanie Angoli – działania z wybrzeża  /308

Bolesne zwycięstwo  /311

Doświadczenia i wnioski   /313

Druga faza   /321

Poszukiwanie wyjścia z impasu – grupy specjalne (komandosi)  /323

Zamiar operacyjny „Centauro Grande” i kolejne działania  /332

Stabilizacja północy  /342

Próżnia sił, MPLA i czynnik kubański  /357

Kabinda  /380

Środek ciężkości na wschodzie   /393

Początek rozgrywki  /393

Północny wschód – czynnik Katangi  /401

Wojskowa dominacja Portugalczyków  /409

Dembos – operacja „Nova Luz”  /411

Grupy specjalne /413

Działania Zgrupowania „Siroco”  /417

Corpo de Auxiliaries da DGS  /423

Grupa „Benedito”   /429

„Siroco” – kontynuacja pod nowym dowództwem  /433

Flechas w akcji  /440

Północ – działania „Golpe de Flanco”   /443

„Siroco” trzeci sezon – gra z UNITA   /451

Afrykanerzy w Angoli  /458

Dragoni z Angoli – udany eksperyment  /462

Wojskowa dominacja i brak rozstrzygnięć – działania „Rojão”   /474

Przesiedlenia  /476

Skorowidz osób  /481

Skorowidz nazw geograficznych  /493