Zamki w Polsce u progu nowych czasów. Transformacje i fundacje w XV w. Tom III

Redakcja naukowa: Agnieszka Bocheńska, Przemysław Mrozowski

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 294

Okładka: miękka ze skrzydełkami

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Seria: Colloquia castrensia tom III

Kolejny tom serii Colloquia castrensia poświęcony jest zagadnieniom związanym z murowanym budownictwem obronnym i rezydencjonalnym w XV w. na ziemiach polskich.

Okres ten charakteryzował się intensywnym rozwojem budownictwa, w którym zaobserwowano nowe trendy. Podstawowym materiałem budowlanym była cegła, jednak coraz chętniej wykorzystywano budulec kamienny. Przekształceniu uległy mury miejskie zaopatrywane od 2. połowy XV w. w baszty wysunięte poza linię oraz wieloboczne lub okrągłe barbakany. Z końcem stulecia coraz wyraźniejsze w rodzimym budownictwie były renesansowe wpływy docierające z Włoch, szczególnie widoczne w Polsce południowej.
 

Ta wielowątkowa tematyka zapewnia szczególnie bogaty i ciekawy materiał do prac badawczych. Publikacja Zamki w Polsce u progu nowych czasów. Transformacje i fundacje w XV w. to próba spojrzenia na wybrane zagadnienie od strony społeczno-ustrojowej, archeologiczno-architektonicznej, historycznej i militarnej.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Przemysław Mrozowski. Wprowadzenie  /9

Sławomir Gawlas. Zamek jako rezydencja i siedziba dworu w średniowiecznej Polsce: przegląd problemów  /13

Abstract   /45

Tomasz Olszacki. Pałac królewski w Szydłowie - gmach salowy z przełomu XIV i XV w. na tle porównawczym  /47

Abstract   /74

Zbigniew Bania. Dlaczego Koniecpolscy nie zbudowali sobie zamku w 2. połowie XV w.?  /77

Abstract   /90

Przemysław Mrozowski. Zamki murowane w dobrach prywatnych u progu nowych czasów w Królestwie Polskim - wyraz jednostkowych ambicji czy norma społecznych oczekiwań?  /91

Abstract  /110

Czesław Hadanik. Zamek biskupów krakowskich w Bodzentynie w późnym średniowieczu. Badania, hipotezy, wątpliwości   /111

Abstract   /131

Michał Starski, Marek Truszkowski. Nowa funkcja a dawna struktura. Archeologia o Drugim Przedzamczu w Człuchowie w czasach nowożytnych   /133

Abstract   /146

Małgorzata Chorowska, Piotr Błoniewski. Gniazdo raubritterów - zamek Niesytno w Płonnie. Legenda i rzeczywistość  /147

Abstract  /168

Maciej Małachowicz. Zamek na Gromniku - gniazdo zbójeckie czy twierdza stronnictwa polskiego na Śląsku?  /169

Abstract  /188

Wojciech Bis. Brakujące ogniwo. Zamki z końca XV i początku XVI w. na pograniczu mazowiecko-małopolskim i na Podlasiu - wybrane przykłady   /189

Abstract   /206

Andrzej Laskowski. Zamek a miasto w Małopolsce w 2. połowie XV w. Casus siedziby Jakuba Dębińskiego   /207

Abstract  /224

Anna Bojęś-Białasik, Michał Wojenka. Zamek czy klasztor? Klasztor obronny w praktyce badań archeologiczno-architektonicznych  /225

Abstract   /245

Robert Kunkel. O określeniu "kościół obronny" (eglise fortifiee, Wehrkirche) i jego nadużywaniu oraz o kościołach obwarowanych  /247

Bibliografia  /253

Indeks osób  /279

Spis ilustracji  /289