Za kulisami wywiadu i dyplomacji. Polski wywiad wojskowy 1918 - 1945

Redakcja: Piotr Kołakowski, Andrzej Pepłoński

Rok wydania: 2014

Liczba stron: 488

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm 24,0 cm

Widoczny w ostatnich latach znaczny postęp w badaniach dotyczących organizacji i działalności polskiego wywiadu wojskowego w dwudziestoleciu międzywojennym oraz w czasie II wojny światowej coraz częściej pozwala na weryfikację wcześniejszych opinii i poglądów. Odsłania także kulisy wieku jego nieznanych przedsięwzięć i akcji. Nowe ustalenia historyków w tym zakresie umożliwiają lepsze zrozumienie elementów polityki zagranicznej oraz wenętrzej państwa polskiego. Pozwalają też dogłębniej poznać uwarunkowania wywierające wpływ na decyzje czynników politycznych i wojskowych związane z przygotowaniami Polski do wojny. W ten nurt wpisują się również artykuły oraz materiały źródłowe zawarte w niniejszym zbiorze. Mają one znaczną wartość poznawczą i niewątpliwie rozszerzają wiedzę o polskich służbach wywiadowczych w pierwszej połowie XX wieku.

Spis treści:

Wstęp  /9

Autorzy publikacji  /13

Artykuły  /17

Aleksander Holiczenko - Działalność wywiadowcza Polskiej Organizacji Wojskowej na Wschodzie w świetle dokumentów rosyjskich  i ukraińskich archiwów  /19

Artur Jendrzejewski - Współpraca niemiecko-radziecka w rejonie Wolnego Miasta Gdańska i Morza Bałtyckiego w latach 1920-1933 w świetle dokumentów polskiego wywiady wojskowego  /34

Justyna Kędziora-Płachciak - Od dyplomacji wojskowej do cywilnej. Personel ataszatów wojskowych II RP - nabór i przygotowanie oraz funkcjonowanie w strukturach Ministerstwa Spraw Zagranicznych  /54

Grzegorz Płachciak - Zarys działalności ataszatów wojskowych RP w państwach bałtyckich (Finlandia, Estonia, Łotwa) w latach 1919-1930  /78

Konrad Paduszek - Okoliczności odwołania gen. bryg. Romualda Wolikowskiego ze stanowiska attache wojskowego w ZSRS w 1923 roku i 1942 roku  /100

Andrzej Krzak - Jerzy Sosnowski - obraz życia i działalności wywiadowczej w opracowaniu pt. Afera Sosnowskiego (Synopsis)  /111

Hiroaki Kuromiya, Andrzej Pepłoński, Piotr Kołakowski - Sprawa dezercji do Mandżurii naczelnika Zarządu NKWD Kraju Dalekowschodniego Gienricha Luszkowa w połowie 1938 roku  /137

Piotr Kołakowski - Organizacja i działalność Ekspozytury nr 4 Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Katowicach na Niemcy hitlerowskie  /152

Ireneusz Bieniecki - Łączność Flotylli Rzecznych Marynarki Wojennej II Rzeczypospolitej w działaniach na rzecz radiowywiadu w latach 1919-1939  /174

Michał Jarnecki - Ukraińska emigracja i ruch nacjonalistyczny oczyma polskiego wywiadu w latach trzydziestych  /194

Andrzej Żebrowski - Sytuacja operacyjna w państwach graniczących z Polską znajdujących się w zainteresowaniu Oddziału II Sztabu Głównego WP (wybrane aspekty)  /213

Andrzej Pepłoński - Współpraca Oddziału II Sztabu Głównego WP i Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach dywersji wojskowej i politycznej  /244

Andrzej Olejko - Zapalne pogranicze 1939 roku - działania wywiadowczo-dywersyjne na granicy polsko-słowackiej latem 1939 roku  /260

Marek Kornat - Attache wojskowy ppłk. dypl. Stefan Brzeszczyński i sprawa jego telegramu ostrzegawczego z Moskwy do Naczelnego Dowództwa sprzed 17 września 1939 roku  /275

Adam Nogaj - Próba oceny wysiłków niemieckiego wywiadu wojskowego w rozpracowaniu organizacji i składu Wojska Polskiego na stopie pokojowej w 1939 roku  /298

Zdzisław J. Kapera - Trzecia konferencja radiowywiadu alianckiego Chateau de Vignolles, koło Gretz-Armainvilliers, 28 lutego 1940 roku  /329

Mieczysław Starczewski - Działalność wywiadu ofensywnego ZWZ-AK (Straganu) w Austrii  /348

Materiały źródłowe  /383

Artur Jendrzejewski, Tomasz Wojciechowski - Polsko-francuska współpraca wywiadowcza na obszarze Gdańska w 1920 roku w raportach informacyjnych "Biura Wywiadowczego Gdańsk"  /385

Janusz Czechowski - Obronność Finlandii w ocenie pracowników polskiego ataszatu wojskowego w Helsinkach na początku lat dwudziestych XX wieku na przykładzie wybranych dokumentów  /395

Ryszard Techman - Początki współpracy Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej w Czersku z polskim wywiadem i kontrwywiadem w dokumentach Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie  /404

Adam Szymanowicz - Sprawozdanie z działalności Ekspozytury nr 3 Oddziału II Sztabu Głównego WP za rok 1935/1936 (okres budżetowy)  /416

Piotr Kołakowski, Ryszard Techman - Współpraca Straży Granicznej z Oddziałem II Sztabu Głównego WP w dokumentach Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego SG z lat 1936-1937  /433

Tomasz Gakownik - Wywiad Obronny Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w latach 1942-1945. Organizacja i zakres prac  /462

Indeks osób  /477