Wyprawy morskie, podróże i odkrycia Anglików

Autor: Richard Hakluyt

Rok wydania: 1988

Liczba stron: 384

Okładka: twarda z obwolutą

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Uwagi - książka używana, obwoluta i brzegi stron z zabrudzeniami, na kilku stronach żółte plamki

Dzieło Hakluyta ukazało się w Londynie w 1589 r., w jednym tomie in folio, pt. „The Principall Navigations, Voiages and Discoveries of the English Nation made by Sea or over Land to the most remote and farthest distant quarters oj the earth, at any time within the compass of these 1500 years” („Najważniejsze wyprawy żeglarskie, podróże i odkrycia Anglików dokonane kiedykolwiek drogą morską albo lądem do najbardziej odosobnionych i najodleglejszych stron świata w okresie ostatnich 15 stuleci”), i zawierało autentyczne sprawozdania, opisy, notatki, raporty podróżników z ich wypraw odkrywczych, po dziś dzień mogące interesować nie tylko historyków odkryć geograficznych, ale i zwykłych czytelników, doceniających walory podobnych materiałów. Zebrał je Richard Hakluyt w wielkim trudzie, przemierzając setki mil od biblioteki do biblioteki, poszukując kontaktów z geografami, marynarzami, dzięki czemu wiele się można dowiedzieć o warunkach życia na ówczesnych statkach i towarzyszących wyprawom niebezpieczeństwach na morzu i na nie znanych lądach. Ukazujący się po raz pierwszy w polskim przekładzie Hakluyt jest wyborem najciekawszych fragmentów, dokonanym z 8-tomowego wydania z 1962 r. w serii Everyman's Library pt. „Voyages” („Podróże”), lecz zatytułowanym w nawiązaniu do pierwszej, autorskiej edycji: „Wyprawy morskie, podróże i odkrycia Anglików”. Najstarszy tekst wyboru, ułożonego w porządku chronologicznym, pochodzi z IX w., najświeższy - z ostatnich lat XVI w., autor bowiem zbierał materiały prawie do momentu druku. O wielkim zainteresowaniu czytelniczym dziełem Hakluyta świadczą liczne jego wydania w Anglii i w wielu różnych krajach.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Richard Hakluyt - elżbietański geograf i piewca ekspansji - Henryk Zins   /5 

Od tłumacza   /28

1. List dedykacyjny z pierwszego wydania w roku 1589 (I, 1-5)   /32 

2. Żegluga Wulfstana na Morze Wschodnie, z Haede do Truso, które w pobliżu Gdańska leży (I, 60-61)   /37 

3. Wyprawa Hrabiego Henryka z Derby [...], An. Dom. 1390 do Prus i Litwy... (I, 101-102)   /38 

4. O handlu z Prusami i Hanzą (urywek z: Libel oj English policie.., 1436) (I, 181-182)    /39 

5. Propozycja odkrycia Indii Zachodnich przedłożona przez Krzysztofa Kolumba królowi Henrykowi VII 13 lutego roku 1488... (V, 80-81)    /41 

6. Przywileje króla Henryka VII przyznane Janowi Cabotowi i jego trzem synom [...] na odkrywanie nowych i nie znanych ziem (V, 83-84)  /42 

7. Opowieść Sebastiana Cabota dotycząca odkrycia przez niego części Indii Zachodniej... (V, 85-87)   /44 

8. Znamienity Baptista Ramusius tak oto pisze o Sebastianie Cabocie w swej przedmowie do trzeciego tomu „Żeglug” (V, 87-88)  /47 

9. A oto co mówi historia o handlu angielskich okrętów z Lewantem (III, 2-3)   /48 

10. Relacja o Indiach i ziemiach odkrytych i oddanych we władanie cesarza i króla Portugalii [...] i [...] dotąd nie odkrytych, co do których czcigodny Pan Robert Thorne [...] namawiał króla Henryka VIII, by wziął w swe posiadanie (I, 212-216)   /50 

11. Krótka relacja z dwóch różnych podróży odbytych w roku 1530 i 1532 przez czcigodnego Pana Williama Haukinsa z Plimmouth, [...] byłego skarbnika floty Jej Królewskiej Mości (VIII, 13-15)   /54 

12. Podróż Pana Rogera Bodenhama wielkim statkiem „Aucher” na Candię i Chios w roku 1550 (III, 8-12)  /59

13. Druga wyprawa do Berberii w roku 1552 przedsięwzięta przez wielce czcigodnego Sir Johna Yorke'a, Sir Williama Gerarda, Sir Thomasa Wrotha, Pana Francesa Lamberta i innych. Spisana według relacji Pana Thomasa Windhama... (IV, 33-35)    /61 

14. Pierwsza wyprawa do Gwinei i Beninu (IV 39-45)   /64 

15. List żelazny, czyli przywilej, nadany przez Sułtana Sulejmana, Wielkiego Turka, Panu Anthony'emu Jenkinsonowi w Aleppo w Syrii, w roku 1553 (III, 36-38)    /70 

16. Nowa wyprawa i odkrycie królestwa Moskowii drogą północno-wschodnią w roku 1553... (I, 266-293)    /72
- O Moskowii, która jest również Rusią zwana (I, 277-279)   /80
- O Moskwie, głównym mieście królestwa i tegoż cesarzu (I, 279-282)   /82
- O sztuce wojennej Rusinów (I, 282-284)   /84
- O posłach cesarza Moskowii (I, 285)    /86
- Nowogród Wielki (I, 285)   /86
- Jarosław (I, 286)   /87
- Wołogda (I, 286)   /87
- Plesieck (I, 286)   /87
- Chołmogory (I, 286)    /87
- O sporach prawnych i o tym, jak są orne rozstrzygane (I, 287-288)   /88
- O karach na złodziei (I, 288)   /89
- O ich religii (I, 288-291)   /89
- O mieszkańcach Moskowii, którzy są bałwochwalcami a którzy blisko krainy Tatarów mieszkają (I, 291-292)   /92
- O kształcie domów mieszkalnych i o strojach tamtejszej ludności (I, 292)    /92
- Przesłanie do Królowej Marii (I, 293)   /93 

17. Krótki i zwięzły opis podróży Pana Anth. Jenkinsona [...] do Persji [...] anno 1561 (II, 9-29)  /94 

18. Pierwsza wyprawa odbyta przez wielce czcigodnego i możnego kawalera, Sir Johna Hawkinsa [...] do Indii Zachodnich w roku 1562 (VII, 5-6)   /111 

19. Wynik wyprawy wyłania się częściowo z krótkich relacji zaczerpniętych z opisu drugiej podróży Sir Johna Hawkinsa do Indii Zachodnich, odbytej w roku 1564... (IV, 137-139)  /113

20. Trzecia, wielce uciążliwa, wyprawa, jaką odbył Pan John Hawkins do Gwinei oraz Indii Zachodnich w latach 1567 i 1568... (VII, 53-62)  /115

21. Udręki Hioba Hortopa, którego Sir John Hawkins wysadził na ląd w Zatoce Meksykańskiej [...] 8 października 1568 roku (VI, 336-354)   /123

22. Oto nazwy tych krajów, które ja, Anthony Jenkinson, odwiedziłem, począwszy od drugiego października roku 1546 [...] aż do roku Pańskiego 1572... (II, 157-158)   /139

23. Pierwsza wyprawa przedsięwzięta i odbyta przez [...] Francisa Drake'a [...] do Nombre de Dios i Dariene około roku 1572... (VII, 62-64)   /141

24. Wyprawa Johna Oxnama z Plimmouth do Indii Zachodniej i przez cieśninę Dariene na Morze Południowe. Anino 1575... (VII, 64-68)   /143

25. Pierwsza wyprawa Pana Martine'a Frobishera na północny zachód w poszukiwaniu cieśniny lub przejścia do Chin [...] odbyta w roku Pańskim 1576 (V, 131-137)   /147

26. Wierna relacja o tym, co się wydarzyło podczas drugiej wyprawy kapitana Frobishera [...] do Kataju, Chin oraz Indii Wschodniej. Ann. Dom. 1577 (V, 199-228)  /154

27. Słynna podróż Sir Francisa Drake'a na Morze Południowe, a stamtąd wokół całego globu ziemskiego, rozpoczęta w roku Pańskim 1577 (VIII, 40-74)   /179

28. Listy wysłane przez Jego Cesarską Muzułmańską Wysokość Sułtana Mu-rada Chana do Najświętszej Królewskiej Mości Elżbiety, Królowej Anglii, piętnastego marca 1579, zawierające pierwsze przywileje (III, 52-53)   /201

29. List napisany z Goa [...] przez niejakiego Thomasa Stevensa, Anglika, i wysłany do jego ojca [...], anno 1579 (IV, 233-240)     /203

30. Relacja o przebiegu i wynikach wyprawy odbytej w roku Pańskim 1583 przez Sir Humfreya Gilberta, a także wspierających go w tym przedsięwzięciu innych panów, w celu odkrycia i zasiedlenia chrześcijanami miejsc ku temu przydatnych na owych rozległych i bogatych obszarach, rozciągających się na północ od przylądka Florydy... (VI, 1-38)    /209
- Przepisy ustalone przez kapitanów dla ich przestrzegania przez flotyllę Sir Humfreya Gilberta (VI, 9-10)   /216
- Kurs przez nas ustalony (VI, 10)   /217
- Kierunek naszego kursu do Nowej Fundlandii (VI, 10-11)   /217
- Uwagi (VI, 11)   /218
- Krótkie opisanie Nowej Fundlandii i jej bogactw (VI, 19-27)   /225
- O tym jak zginął nasz okręt admiralski (VI, 27-38)   /232

31. Pierwsza wyprawa odbyta do wybrzeży Ameryki [...], anno 1584... (VI, 121-132)   /242

32. Druga wyprawa podjęta przez Pana Johna Davisa i innych w celu odkrycia przejścia północno-zachodniego, anno 1586 (V, 292-303)   /263

33. Pan Davis po swym powrocie napisał do Pana Williama Sandersona z Londynu taki oto list dotyczący jego wyprawy (V, 304)   /264

34. Opowieść o podróży odbytej przez „Sunshine”, pięćdziesięciotonowy statek, oraz „Northstarre”, niewielką pinasę, dwa statki z flotylli Pana Johna Davisa, wysłane przez niego na odkrycie przejścia między Grenlandią a Islandią... (V, 304-309)   /286

35. Trzecia Wyprawa na północny zachód odbyta przez Pana Johna Davisa, Szlachcica, jako dowódcę i głównego pilota, w celu odkrycia drogi na wyspy Moluki lub do wybrzeża Chin, w roku 1587... (V, 309-316)   /275

36. List owego Pana Johna Davisa, napisany do Pana Sandersona z Londynu, dotyczący uprzednio opisanej wyprawy (V, 316-317)   /276

37. Czwarta wyprawa do Wirginii odbyta na trzech okrętach w roku 1587, w którym została przewieziona druga kolonia (VI, 196-209)   /276

38. Krótka relacja o sławetnej wyprawie Sir Francisa Drake'a przeciwko flocie hiszpańskiej, stojącej na redzie w Kadyksie [...] w roku 1587 (IV, 281-285)   /288

39. Cudowne zwycięstwo floty angielskiej [...] nad hiszpańską Wielką Armadą, wysłaną w roku 1588 na podbój Anglii... (II, 369-401)   /292
- Ad Serenissimam Elizabetham Angiiae Reginam - Theodor Beza (wiersz, II, 401)    /317

40. Prawdziwy opis bitwy przy wyspach Azorach ostatniego sierpnia roku 1591 między „Revenge”, jednym z okrętów Jej Królewskiej Mości, a Armadą króla hiszpańskiego... (V, 1-14)   /319

Wykaz tekstów angielskich, wybranych do polskiego wydania   /331

Indeks  /335