Wpływ podziałów religijnych, narodowych i etnicznych na procesy polityczne w Syrii

Autor: Fuad Jomma

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 640

Okładka: twarda

Format: 17,5 cm x 24,00 cm

Celem pracy jest próba ukazania wpływu podziałów religijnych, narodowych i etnicznych w społeczeństwie syryjskim na przemiany polityczne w państwie. W jego osiągnięciu istotne jest ustalenie przebiegu procesu przejęcia władzy przez mniejszość alawicką i przedstawienie wpływu ich rządów na procesy po­lityczne w Syrii. Kolejnym zamysłem poznawczym jest wskazanie przyczyn na­rodzin konfliktu zbrojnego w Syrii oraz przygotowanie prognoz dla powojen­nej Syrii, które mogą być inspiracją do zmian i tworzenia nowej rzeczywistości w państwie syryjskim.

W pracy zrezygnowano z analizy zagadnień związanych z mozolnymi ne­gocjacjami pokojowymi w sprawie zakończenia konfliktu w Syrii trwającymi od 2012 roku. Jest to bardzo złożony problem, który zasługuje na osobną rozprawę i pod względem tematycznym odbiega od głównego problemu pracy (ze wstępu).

Spis treści:

Wstęp /9

Rozdział I

Teoretyczne kategorie dotyczące narodu, mniejszości religijnej, narodowej  i etnicznej  /31

1. Pojęcie narodu  /31

1.1. Pojęcie narodu w islamie  /31

1.2. Naród w ideologii i myśli arabskiej  /40

1.3. Definiowanie narodu z perspektywy europejskiej  /59

2. Mniejszość religijna, narodowa i etniczna jako kategoria teoretyczna   /74

Rozdział II

Zróżnicowanie religijne, narodowe i etniczne w Syrii  /88

1. Międzynarodowe i wewnętrzne regulacje dotyczące sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych  /88

1.1. Międzynarodowe prawo dotyczące mniejszości  /88

1.2. Ustawodawstwo wewnętrzne a kwestia mniejszości  /101

2. Grupy religijne w Syrii  /115

2.1. Sunnici  /118

2.2. Alawici  /124

2.3. Ismailici  /133

2.4. Druzowie  /135

2.5. Chrześcijanie  /139

2.6. Żydzi  /142

2.7. Jazydzi  /144

3. Mniejszości narodowe i etniczne  /151

3.1. Kurdowie  /151

3.2. Pozostałe mniejszości (Romowie, Turkmeni, Grecy, Czerkiesi, Albańczycy, Ormianie)  /155

Rozdział III

Przemiany polityczne w Syrii do 1963 roku  /169

1. Walka wewnętrzna o władzę  /169

1.1. Nurty polityczne  /172

1.1.1. Nurt konserwatywno-narodowy  /173

1.1.2. Nurt nacjonalistyczny (panarabistyczny)  /174

1.1.3. Nurt regionalny  /182

1.1.4. Nurt islamski  /185

1.1.5. Nurt marksistowski  /187

1.2. Rola armii w walce o władzę  /190

2. Rywalizacja o Syrię. Między ZSRR a USA  /202

2.1. Bliski Wschód między Wschodem a Zachodem  /202

2.2. Stosunki syryjsko-radzieckie  /229

2.3. Zaangażowanie Amerykanów w Syrii  /241

3. Próby realizacji ideologii panarabizmu. Połączenie Syrii i Egiptu  /258

3.1. Pojęcie ideologii panarabizmu  /258

3.2. Powstanie Zjednoczonej Republiki Arabskiej  /265

3.3. Zjednoczona Republika Arabska – podstawy konstytucyjne i funkcjonowanie  /272

3.4. Rozpad Zjednoczonej Republiki Arabskiej  /282

Rozdział IV

Wpływ alawitów na zmiany polityczne w Syrii  /289

1. Walka alawitów o wpływy w armii i polityce  /289

1.1. Konstytucyjne podstawy prawne Syryjskiej Republiki Arabskiej w latach 1963–1970  /293

1.2. Walka alawitów o wpływy w wojsku  /299

1.3. Przejęcie władzy przez alawitów w partii Al-Baas  /309

2. Syria w okresie prezydentury Hafiza al-Asada  /322

2.1. Konsolidacja władzy przez Hafiza al-Asada  /322

2.2. Konstytucyjne ramy funkcjonowania państwa  /352

2.3. Syria państwem autorytarnym czy totalitarnym?  /361

3. Polityka władz Syrii wobec grup religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych  /380

3.1. Pojęcie polityki etnicznej  /380

3.2. Determinanty syryjskiej polityki wobec mniejszości  /387

3.3. Polityka władz wobec mniejszości  /400

 Rozdział V

Podziały religijne, narodowe i etniczne podłożem wojny domowej w Syrii  /410

1. „Odnowienie na podstawie kontynuacji”  /410

1.1. Baszszar al-Asad prezydentem Syrii  /410

1.2. Próby reform ekonomicznych  /424

1.3. Rozwój społeczeństwa obywatelskiego  /438

2. Społeczeństwo syryjskie u progu wojny domowej  /456

2.1. Próby odbudowy syryjskiej opozycji  /471

2.2. Arabska Wiosna w Syrii. Przyczyny i próby ratowania sytuacji  /502

2.3. Narodziny konfliktu o charakterze sektarianistycznym  /523

3. Powojenna przyszłość Syrii  /523

3.1. Opozycja o przyszłości   /524

3.2. Wizja prezydenta Baszszara al-Asada  /531

3.3. Wybrane państwa regionu wobec przyszłości Syrii  /532

3.4. Przyszłość Syrii w planach Rosji i USA  /536

3.5. Unia Europejska o przyszłości Syrii  /538

3.6. Scenariusze na przyszłość  /540

 Zakończenie  /547

Bibliografia  /563

Indeks skrótów  /633

Spis ilustracji, tabel i wykresów  /635

Summary  /637