Wokół dworu i pałacu w Łabuńkach 1771-1944

Autorka: Agnieszka Szykuła-Żygawska

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 197

Okładka: miękka

Format: 14,5 cm x 20,5 cm

"Dwieście lat temu młodziutka hrabianka Teofila Grzembska wstąpiła w kościele w Łabuniach w związek małżeński z Kajetanem Karnickim. Po zawarciu sakramentu młodzi udali się na przyjęcie do pałacu w Łabuniach. Wesele zapewne było huczne. Przybyli na nie okoliczni właściciele ziemscy, a tym dziedzic Orłowa August hr Kicki i właściciel Nowosiółek Paweł Cieszkowski.

Dopiero trzy miesiące później matka Panny Młodej zdecydowała się prawnie przepisać jej majątek w Łabuńkach. Rodzice już jednak wcześniej zaplanowali, by Łabuńki przekazać najstarszej córce. Dowodem tego - pałac wznoszony co najmniej od 1802 roku - w zamierzeniach ojca Teofili, Stanisława Grzembskiego - stanowić miał miejsce zamieszkania i gwarant utrzymania.

Wokół pałacu w Łabuńkach życie mieszkańców wsi skupiało się przez kolejne stulecia. Zarówno kiedy jego budowę i wyposażenie kończyła młoda Teofila, czy też w trudnych czasach Powstania listopadowego. Był bowiem wówczas pałac niemym świadkiem ostatniej z ostatnich bitew w tym zrywie narodowościowym. W jego murach znaleźli schronienie walczący powstańcy, przynosząc ze sobą nieszczęśliwą, bo śmiertelną epidemię".

(fragment Od autorki)

Spis treści:

Przedmowa  /1

Od autorki  /5

Łabuńki przełomu XVIII i XIX w.  /7

Łabuńki pod koniec XVIII stulecia  /8

Szwedzkie Oko  /11

Młyn  /11

Cerkiew /12

Zespół dworsko-folwarczny  /13

Drogi lokalne  /14

Rzeka Łabuńka  /15

Łabuńki Stanisława Grzembskiego  /17

Mieszkańcy  /17

Grzembscy  /19

Budowa pałacu  /20

Pałac i park w Łabuńkach  /22

Karniccy w Łabuńkach  /29

Teofila z Grzembskich Karnicka  /29

Kajetan Cyryak Karnicki  /35

Kolatorzy Karniccy a unicka parafia w Łabuńkach  /37

Cerkiew /37

Spór o grunty  /38

Władysław Karnicki  /39

Mieszkańcy Łabuniek w XIX stuleciu  /42

Łabuńki na mapie z 1839 roku  /42

Łabuńki do okresu Powstania listopadowego  /42

Mieszkańcy po 1839 roku  /44

Łabuńki po śmierci Teofili z Grzembskich Karnickiej w 1858 roku  /49

Roszkowscy w Łabuńkach i Łabuniach  /52

XIX-wieczne zakłady garncarskie w Łabuńkach i Barchaczowie /60

Warsztat garncarski  /61

Garncarstwo na Zamojszczyźnie  /61

Warsztaty garncarskie w Łabuńskiem i okolicach  /62

Zespół cerkiewny w Łabuńkach (1564-1875) /67

Parafie prawosławna oraz unicka w Łabuńkach  /67

Cerkiew  /70

Dzwonnica  /73

Jak wyglądała cerkiew unicka w Łabuńkach /74

Wyposażenie cerkwi /75

Powstanie listopadowe /77

Morawianie w Łabuńkach  /84

Kaszowscy w Łabuńkach  /90

Życie i działalność Teodora Kaszowskiego w Łabuńkach  /91

Zainteresowania artystyczne /92

Działalność gospodarcza Teodora Kaszowskiego /94

Służba dworska i pracownicy folwarku w dobrach Łabuńki Teodora Kaszowskiego (1873-1900)  /100

Rodzina Stormke w Łabuńkach  /100

Pochodzenie rodziny Stormke  /104

Folwark i wieś w 20-leciu międzywojennym  /107

Losy wyposażenia pałacu w Łabuńkach po wybuchu I wojny światowej /110

Prawosławna parafia p.w. Św. Olgi w Łabuńkach 1887 - ok. 1930  /114

Opis cerkwi /115

Cmentarz  /120

Budynki mieszkalne i gospodarcze /123

Cerkiew w ostatnich latach przed rozbiórką  /124

Prawosławni w Łabuńkach  /128

Szkoły w Łabuńkach oraz bractwo przy prawosławnej cerkwi p.w. Opieki NMP w Łabuńkach /134

Bractwo przycerkiewne  /134

Szkoła przycerkiewna  /134

Szkoła polska  /136

Kołaczkowscy w Łabuńkach  /140

Jan Kołaczkowski z rodziną  /140

Róża Kołaczkowska /142

Browar w Jatutowie  /144

Dywizjon 303 nad Łabuńkami /147

Sen o lataniu  /147

Ziemiańskie zapędy  /147

Pierwsze latanie  /148

Powrót syna  /149

Podniebny bohater /149

Wykładowca i kierowca  /150

Łabuńki podczas II wojny światowej  /152

Skarb z Łabuniek  /156

Aneksy  /159

Wykaz skrótów /169

Indeks osób  /171

Indeks geograficzny  /186

Spis ilustracji  /190