Wojny i wojskowość polska XVI wieku Tom I. Lata 1500-1548

Autor: Marek Plewczyński

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 410

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

W zamyśle autora "Wojny i wojskowość polska XVI wieku" miały być kompendium wiedzy opartym o aktualny stan badań i zawierającym możliwie pełny obraz dziejów wojska polskiego, przebiegu wojen toczonych w kraju i poza jego granicami, stosowanej w ich toku sztuce wojennej i wynikających stąd wniosków i doświadczeń. Dążenie do wyczerpującego ujęcia tematu miało i to na względzie, by sam czytelnik mógł określić, czy dany fakt historyczny miał duże, czy małe znaczenie, a czyny żołnierskie uznać za nieudane lub doniosłe i godne pamięci. Zdaniem autora utrwalenie dla potomnych nazwisk wielu dowódców niższego szczebla, a nawet prostych żołnierzy, którzy przelewali pot i krew i tracili życie za "króla i Rzeczypospolitą" warte było podjętego wysiłku. Nikt bowiem nie może nas zwolnić z obowiązku spłacenia długu pamięci wobec przeszłych pokoleń. Cele te wypływają z miejsca historii wojskowej w naukach humanistycznych i jej roli w kształtowaniu świadomości historycznej. Stąd też zamiar autora, aby niniejsza praca spełniała również rolę podręcznika dla zainteresowanych słuchaczy wyższych uczelni, zarówno wojskowych, jak i cywilnych oraz dla wszystkich pragnących zdobyć bardziej ugruntowaną wiedzę o przeszłości polskiego wojska i sztuki wojennej.

Spis treści:

Wstęp  /9

A. Organizacja sił zbrojnych /17

1. Sposoby finansowania wojska /17

2. Rodzaje sił zbrojnych /21

3. Sposób rekrutacji /23

4. Liczebność wojska /27

5. Struktura organizacyjna /32

6. Uzbrojenie i wyposażenie wojsk /47

7. Skład narodowościowy  /66

8. Pochodzenie terytorialne /69

9. Skład społeczny i życie codzienne żołnierzy /72

10. Wyszkolenie i piśmiennictwo wojskowe /79

11. Fortyfikacje /84

B. Działania wojenne /89

I. Walki z Tatarami w latach 1500-1519  /89

1. Najazdy Tatarów w latach 1500-1505  /89

2. Bitwa pod Kleckiem 5.08.1506 r.  /98

3. Walki z Tatarami w latach 1508-1511  /108

4. Bitwa pod Łopusznem 28.04.1512 r.  /110

5. Walki z Tatarami w latach 1515-1518  /120

6. Bitwa pod Sokalem 2.08.1519 r.  /125

II. Wojny z Mołdawią w latach 1501-1509  /132

1. Walki o Pokucie (1501-1505)  /132

2. Wojna polsko-mołdawska 1506 r.  /133

3. Wojna polsko-mołdawska 1509 r.  /136

III. Wojny z Wielkim Księstwem Moskiewskim w latach 1500-1522  /140

1. Wojna o Siewierszczyznę i Smoleńszczyznę 1500-1503. Bitwa nad Wiedroszą 14.07.1500 r.  /140

2. Bunt kniazia Glińskiego i wojna o "Bramę Smoleńską" 1507-1508. Bitwa pod Orszą (19.07.1508)  /150

3. Utrata Smoleńska w wojnie 1512-1522. Bitwa pod Orszą (8.09.1514)   /160

IV. "Wojna pruska" z Zakonem Krzyżackim 1519-1521  /195

1. Ofensywa polska w zachodniej i południowej strefie Prus Zakonnych (grudzień 1519-marzec 1520)    /195

2. Wiosenne działania ofensywne Polski i Gdańska (kwiecień-czerwiec 1520 r.)  /210

3. Kampania letnia (lipiec-wrzesień 1520 r.)  /217

4. Jesienna ofensywa armii posiłkowej z Rzeszy na Pomorzu i wojsk zakonnych na Warmii (październik-listopad 1520 r.)  /225

5. Próby akcji ofensywnych obu walczących stron (grudzień 1520-kwiecień 1521)   /241

V. Udział w wojnach z Turcją i Habsburgami w latach 1521-1547  /256

1. Wyprawa polska na Węgry w sierpniu 1521 r.  /256

2. Najazd turecki na polską Ruś w czerwcu 1524 r.  /259

3. Bitwa pod Mohaczem 29.08.1526 r.  /262

4. Udział Polaków w walkach z Habsburgami na Węgrzech w latach 1527-1529  /267

5. Antyturecka demonstracja zbrojna nad Bohem w 1547 r.  /273

VI. Walki z Tatarami w latach 1520-1547  /277

1. Najazdy tatarskie (1520-1527) i bitwa pod Olszanicą (21.01.1527)  /277

2. Wyprawy polsko-litewskie na Oczaków (1528-1530)   /287

3. Najazdy tatarskie i polskie wyprawy odwetowe nad Morze Czarne (1530-1544)  /290

4. Wyprawa Kozaków na Oczaków (1528-1530) i walki z Tatarami w latach 1546-1547  /287

VII. Wojny z Mołdawią w latach 1530-1538  /311

1. Wojna 1530-1531 r. Bitwa pod Gwoźdźcem 19.08.1531 r.  /311

2. Bitwa pod Obertynem 22.08.1531 r.  /328

3. Walki polsko-mołdawskie w latach 1534-1538  /350

VIII. Wojna z Wielkim Księstwem Moskiewskim 1534-1537 r. /357

1. Letnia ofensywa litewska (sierpień-październik 1534 r.)  .357

2. Moskiewska wyprawa odwetowa (grudzień 1534 - luty 1535 r.) /362

3. Ofensywa polsko-litewska (czerwiec-październik 1535 r.)  /365

4. Odparcie ataków moskiewskich w 1536 r.  /373

C. Charakterystyka sztuki wojennej  /377

1. Strategia /377

2. Taktyka /382