Wielkopolska pod zaborem pruskim w latach 1815-1918

Autor: Jerzy Kozłowski

Rok wydania: 2006

Liczba stron: 331

Okładka: miękka

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Uwagi - okładka i brzegi stron z zabrudzeniami

Dziewiętnastowieczna Wielkopolska jako prowincja pruska należała gospodarczo do najsłabiej rozwiniętych części Niemiec, lecz będąc najdalej na zachód wysuniętym bastionem ziem polskich cywilizacyjnie wyróżniała się jednak korzystnie od pozostałych dwóch zaborów, rosyjskiego i austriackiego. Jej mieszkańcy potrafili wykorzystać reformy przeprowadzane przez obce im władze, a zmuszeni do rywalizacji i naturalnej w tym przypadku współpracy ze społecznością niemiecką z uporem osiągali zachodnioeuropejski poziom cywilizacyjny. Wbrew dość powszechnemu przekonaniu o słabości kultury polskiej w rządzonej przez Prusy Wielkopolsce trzeba stwierdzić, iż właśnie stąd wywodzą się wzory naszej pracy organicznej. ich trwałymi, a zarazem wielkimi symbolami pozostały takie instytucje, jak pierwsza na polskich ziemiach dostępna szerokiemu ogółowi mieszkańców publiczna Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu, znakomite w skali europejskiej Zbiory Kórnickie Działyńskich, zamek w Gołuchowie, jakby żywcem przeniesiony znad Loary, z unikalnymi na skalę światową zbiorami starożytnych waz. Założone w 1857 r. Towarzystwo Przyjaciół Nauk chlubnie zapisało się na polu wydawnictw naukowych i prowadziło różnorodne badania. Wspomnijmy również o pierwszych wzniesionych na ziemiach polskich pomnikach naszych wieszczów, Mickiewicza w Poznaniu i Słowackiego w Miłosławiu, przypomnijmy o niesłusznie zapomnianym złotym okresie kultury w końcu lat trzydziestych XIX w., gdy z wielkopolskich wydawnictw trafiały pod strzechy dzieła naszych romantyków przybywających na emigracji, zaś prasa - z "Tygodnikiem Literackim" na czele - stała na znakomitym poziomie.

Spis treści:

Wstęp  /7

I. Przeobrażenia demograficzne i gospodarczo-społeczne w latach 1815-1918  /18

II. Wielkie Księstwo Poznańskie w okresie prób pozyskania Polaków dla monarchii pruskiej: 1815-1830  /54

III. Okres rządów Flotwella: 1830-1840  /79

IV. Kurs liberalno-pojednawczy w latach 1841-1845  /110

V. Lata wrzenia rewolucyjnego: 1846-1849   /125

VI. Lata: 1850-1870  /164

VII. Nasilenie polsko-niemieckiej walki narodowościowej w czasach Bismarcka: 1871-1890  /192

VIII. Okres łagodniejszego kursu wobec Polaków: lata 1890-1897  /211

IX. Lata 1898-1914: nowy kurs pruskiej polityki kresowej. Polacy wobec wzmożonego naporu germanizacyjnego  /228

X. Wielkopolska w latach I wojny światowej  /274

XI. Powstanie Wielkopolskie - usunięcie pruskiej władzy  /284

Posłowie  /291

Bibliografia (źródła i literatura)  /293

Spis ilustracji  /305

Indeks osobowy  /309

Indeks nazw geograficznych i miejscowości  /320

Grosspolen (Wielopolska) als von Preussen annektiertes  Land 1815-1918. Zusammenfassung  /327