Wampir. Biografia symboliczna

Autorka: Maria Janion

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 632

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 23,00 cm

Mit wampiryczny doczekał się w Anglii, Francji i Niemczech wielu opracowań. Ukazano w nich rozmaite aspekty wampiryzmu uznanego za najpotężniejszy mit literacki XX wieku. Aleksander Dumas napisał w swoim Wampirze prorocze słowa: „Dokądkolwiek pójdziemy, będzie szedł za nami”. Książka Marii Janion przedstawia drogi, którymi poruszał się wampir w kulturze europejskiej XIX i XX wieku oraz odpowiada na pytania, jakie elementy mitu wampirycznego najsilniej oddziałały na wyobraźnię człowieka.

Wampir posiadł tajemnicę nieśmiertelności. Jednocześnie jego władanie tą tajemnicą zagraża rodzajowi ludzkiemu, gdyż wampir tylko niektórym udziela wyjątkowego statusu. Na ogół zaś śmiertelnie wyczerpuje swoje ofiary i chce nad nimi panować w sposób absolutny; nieraz bywa przedstawiany jako uosobienie zła. Dracula Stokera jest wystylizowany wręcz na Antychrysta. […]

Bez krwi nie ma wampira. Jest to substancja, która decyduje o jego istnieniu, podobnie jak o istnieniu człowieka.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wampiriada

1. Głosy    /7

2. „Wstrętna myśl słowiańska”?    /14

3. Słowa    /17

4. Czy każdy może być wampirem?    /28

5. Śmierć i kobieta według Elisabeth Bronfen    /35

6. Krew i ciało   /37

7. Arystokratyczne wampiry historyczne    /52

8. Demokratyczne wampiry historyczne    /59

9. Wampiry-nekrofile    /71

10. „Nekrofilia platoniczna”    /82

11. Opowiadać o powracających zmarłych    /90

12. Miejsca nawiedzone przez śmierć    /102

13. Trup, potwór, koszmar    /110

14. Dwie dusze    /127

15. Życie i śmierć wampira    /134

16. Po czym poznać wampira?     /144

18. Lord Byron i lord Ruthwen    /169

19. Dwie Carmille    /184

20. Nieśmiertelny Dracula    /190

21. Lunatyczne kobiety 200

22. Femme fatale    /208

WAMPIR OD GOETHEGO I BYRONA DO TOPORA I SAPKOWSKIEGO

Johann Wolfgang Goethe: Narzeczona z Koryntu   /237

George Byron: Giaur, fragment    /244

John William Polidori: Wampir    /246

Prosper Mérimée: Upiór. Ballada morlacka    /265

Juliusz Słowacki: Arab, fragment   /267

Adam Mickiewicz: [Pieśń Konrada], fragment z Dziadów części III    /271

Aleksiej K. Tołstoj: Rodzina wilkołaka. Niewydany fragment z dziennika nieznajomego    /272

Edgar Allan Poe: Berenice    /297

Théophile Gautier: Panna młoda z krainy snów   /306

Nikołaj Gogol: Wij, fragment    /324

Narcyza Żmichowska: [Bajka o wampirze], fragment Poganki    /347

Alexandre Dumas (ojciec): [W Karpatach], fragment Biesiady widm    /349

Charles Baudelaire: Przemiany wampira    /382

Joseph Sheridan Le Fanu: Carmilla   /383

Bram Stoker: Dracula, fragmenty   /450

Władysław Stanisław Reymont: Wampir, fragmenty    /554

Władysław Broniewski: Ballada o placu Teatralnym    /596

Czesław Miłosz: Dolina Issy, fragment    /600

Roland Topor: Zęby wampira    /603

Andrzej Sapkowski: [Rozmowa z wampirem], fragment Wiedźmina. Chrztu ognia    /605

Źródła tekstów    /617

Indeks osób   /619