W krainie czerni i czerwieni. Kultury prekolumbijskiej Mezoameryki

Autorzy: Justyna Olko, Jarosław Źrałka

Rok wydania: 2008

Liczba stron: 452

Okładka: miękka 

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Uwaga! Przybrudzone brzegi kartek, okładka z nieznaczymi zarysowaniami i zagięciami

Mimo podziałów politycznych i barier geograficznych społeczności przedhiszpańskiej Mezoameryki powiązane były licznymi elementami kultury materialnej i duchowej. Wśród nich szczególną rolę pełniło pismo obecne w ówczesnych mediach: kamiennych inskrypcjach i malowanych rękopisach, cenionych przez arystokrację. Aztekowie nazywali swe księgi "czernią, czerwienią" (in tlilli, in tlapalli) co w metaforyczny sposób odnosiło się do wiedzy przekazanej przez przodków, prawdziwej mądrości wynikającej z pradawnej tradycji, która miała wyznaczać cywilizowany porządek życia. Symbolika ta ma prawdopodobnie stare korzenie; możliwe, że była ona obecna już w kulturze Majów okesu klasycznego, wiele stuleci wcześniej, nim Aztekowie pojawili się na scenie dziejów.

Kultury tego obszaru od wielu stuleci fascynują kolekcjonerów, erudytów oraz specjalistów reprezentujących rozmaite dziedziny nauki, rozbudzając także wyobraźnię niezliczonych podróżników i zwykłych amatorów. Niniejsza książka jest pierwszym na polskim rynku wydawniczym kompletnym i syntetycznym opracowaniem naukowym, które przedstawia dzieje cywilizacji mezoamerykańskiej od czasów zasiedlenia Nowego Świata aż po hiszpańską konkwistę.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wymowa nazw indiańskich i zasady ich odmiany przyjęte w książce  /7

Rozdział I. Przedhiszpańska Mezoameryka. Wprowadzenie  /9

Rozdział II. Źródła do poznania kultur Mezoameryki  /20

Rozdział III. Pierwsi osadnicy: okres paleoindiański i archaiczny  /39

1. Zasiedlenie Nowego Świata i problem najstarszego osadnictwa w Mezoameryce  /39
2. Okres archaiczny: początki uprawy roślin i stabilizacji osadniczej w Mezoameryce  /49

Rozdział IV. Olmekowie, ich sąsiedzi i spadkobiercy  /56

1. Olmekowie znad Zatoki Meksykańskiej  /56
2. Wyżyny środkowomeksykańskie  /104
3. Zapotekowie z Doliny Oaxaki  /109
4. Rozwój cywilizacji Majów w okresie preklasycznym  /120
5. Kultury zachodniego Meksyku  /147

Rozdział V. Miejsce władzy, miejsce kreacji. Kultura Teotihuacan  /151

1. Metropolia: historia, społeczeństwo, ideologia, upadek  /151
2. Wpływ Teotihuacan na resztę mezoamerykańskiego świata  /168
3. Środkowy Meksyk po upadku Teotihuacan  /176

Rozdział VI. Od Zapoteków po Gran Chichimeca  /182

1. Zapotekowie z Doliny Oaxaki  /182
2. Veracruz w okresie klasycznym  /190
3. Kultury zachodniego Meksyku w okresie klasycznym  /198
4. Gran Chichimeca. Północne rubieże Mezoameryki w okresie klasycznym   /203

Rozdział VII. Kamienne drzewa i sztuczne góry. Kultura Majów w okresie klasycznym /209

1. Organizacj społeczno-polityczna na ziemiach Majów w okresie klasycznym  /211
2. Początki dynastii królewskiej w Tikal  /216
3. Entrada i jej konsekwencje na nizinach Majów  /220
4. Przegrana Tikal i wielki hiatus  /232
5. Rozkwit i dominacja królestwa Calakmul  /235
6. Ponowny rozkwit Tikal i klęska Calakmul  /239
7. Dzieje Copan i Quirigua  /244
8. Historia "Wielkiej Wody"  /251
9. Dos Pilas i burzliwe losy regionu Petexbatun  /258
10. Piedras Negras i Yaxchilan - miasta nad Usumacintą  /264
11. Schyłkowy okres klasyczny - czas upadku i transformacji kultury Majów  /272
12. Wybrzeże Pacyfiku i wyżyny Majów w okresie klasycznym  /279
13. Rozwój miast Majów na północnych nizinach  /285
14. Wierzenia Majów /290

Rozdział VIII. Podboje czy kosmopolityzm? Centra władzy u schyłku epoki klasycznej i we wczesnym okresie postklasycznym  /296

1. Miejsce Trzcin  /296
2. Chichen Itza /309

Rozdział IX. Mezoameryka w ostatnich stuleciach przed hiszpańską konkwistą  /323

1. Państwo, społeczeństwo i kultura Azteków  /323
2. Niepokonani wrogowie imperium: Taraskowie i Tlaxcallanie  /377
3. Kultury Mixteków i Zapoteków  /381
4. Ziemie Majów w późnym okresie postklasycznym  /390

Spis map  /397

Spis tabel  /397

Spis ilustracji  /398

Spis tablic  /402

Bibliografia  /403

Indeks  /436

Tablice  /453