Upadek kościoła otwartego

Autor: Kamil M. Kaczmarek

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 276

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Na gruncie socjologii prezentowana publikacja jest nowatorska, zarówno jeśli chodzi o tematykę, jak i zastosowaną przez Autora perspektywę teoretyczną. W pracy podjęto próbę wyjaśnienia współczesnego kryzysu Kościoła katolickiego w Europie, odwołując się do dwóch paradygmatów – rynkowej teorii religii oraz ewolucjonizmu. O ile teorie sekularyzacji pozwalają na budowanie koncepcji skoncentrowanych przede wszystkim na czynnikach otoczenia, o tyle Kamil M. Kaczmarek w rozwijanej przez siebie socjologicznej teorii ewolucji religii kieruje zainteresowanie socjologów na organizację, wraz z jej wewnętrzną strukturą, szukając tam wyjaśnienia zmian Kościoła instytucjonalnego i wspólnotowego. Publikacja ta wypełnia lukę w polskiej socjologii religii. Socjologowie w większości koncentrują się na religijności wiernych, a nie na samym Kościele, jego hierarchii i przekształceniach strukturalnych. Biorąc pod uwagę kościelny charakter religijności Polaków, temat ten może mieć ogromne znaczenie społeczne.
dr hab. Stella Grotowska, prof. AGH

Spis treści:

Wstęp    /11 

Wprowadzenie, czyli co się dzieje z Kościołem rzymskokatolickim   /13 

1. Obiegowa interpretacja   /14 

2. Raport mniejszości   /18 

3. Plan książki    /20 

I. Instrumentarium, czyli perspektywa teoretyczna książki   /21 

1. Czym jest religia    /22 

2. Jak religie utrzymują się przy życiu    /25 

2.1. Struktura doktryny    /25 

2.2. Wymóg wiarygodności   /26 

2.3. Sposoby utrzymywania wiarygodności wewnętrznej   /26 

2.4. Sakralizacja źródeł   /28 

2.5. Dogmatyzacja doktryny   /29 

2.6. Reinterpretacje   /29 

3. Jak to robiło chrześcijaństwo   /31 

3.1. Faza I – budowanie granic   /32 

3.2. Faza II – konsolidacja i selekcja eklezjastyczna   /36 

3.3. Faza III – domestyfikacja wspólnoty   /38 

3.4. System podtrzymujący   /40 

II. Wielkie otwieranie Kościoła, czyli co się stało na Soborze   /43 

1. Otwarcie na świat   /43 

2. Ekumenizm   /47 

3. Zakony   /51 

III. Skutki przeciągu   /53 

1. Naruszenie homeostazy   /53 

2. Deregulacja etyczna    /55 

3. Niespodziewana transdukcja   /56 

4. Aberracje i mutacje    /58 

4.1. Egzaptacja    /58 

4.2. Ekumenizm, zamierzona transdukcja   /60 

4.3. Otwarcie na nowoczesność – coś więcej niż transdukcja   /65 

IV. Dlaczego otwarto Kościół   //71

1. Problem ekumenizmu   /71

2. Wiarygodność zewnętrzna   /74

3. Dynamika wewnętrzna Soboru   /77

4. Rola papieża i historia rewolucji systemowej   /81

5. Od hiperregulacji do metaplazji   /87

6. Adaptacja?   /90

V. Opis przypadków   /91

1. Tezy   /91

1.1. Teza pierwsza: owce podążają za pasterzem (czyli nisza za organizacją)   /91

1.2. Teza druga: odrobina kwasu całe ciasto zakwasza (peryferie podążają za rdzeniem)   /93

1.3. Teza trzecia: Marta odchodzi przed Marią   /93

1.4. Teza czwarta: to nie tylko kryzys   /98

2. Źródła   /99

2 1 Annuario Pontificio jako źródło danych socjologicznych   /100

2.2. Punkty pomiaru  /104

2.3. Dostępne wskaźniki   /105

2.4. Sondaże   /107

3. Przegląd ogólny   /108

3.1. Nisza    /116

3.1.1. Kraje „przymierza nadreńskiego”   /116

Francja    /117

Niemcy   /122

Belgia i Holandia    /130

Austria i Szwajcaria    /136

Wielka Brytania   /138