Układy emporowe w architekturze państwa krzyżackiego

Autor: Adam Soćko

Rok wydania: 2005

Liczba stron: 414

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 24,00 cm

(Uwagi: okładka z lekkim rozdarciem w lewym górnym narożniku, zagięciem w prawym dolnym, brzegi stron przybrudzone, niektóre zagięte)

Autor analizuje m.in. funkcję społeczną i symbolikę badanych elementów przestrzennych, dzięki czemu przyczynia się do poszerzenia naszej wiedzy na temat roli wnętrza kościoła parafialnego w życiu gotyckiego miasta. Praca włącza się w dyskusję nad społecznymi, pozareligijnymi funkcjami kościoła średniowiecznego, a tym samym nad relacjami duchownych i świeckich w kontekście reprezentacji władzy. Bogaty materiał został uporządkowany typologicznie, a następnie chronologicznie, dołączono również wyniki poszukiwań przekazów ikonograficznych.

Spis treści

Wstęp /5

Rozdział 1. Wprowadzenie /9

1.1 Definicja /9
1.2 Systematyka /11

Rozdział 2. Układy emporowe w kościołach państwa krzyżackiego /20

2.1 Empory wschodnie /20
2.2 Empory ponad przedsionkami kościołów  /116
2.3 Empory zachodnie  /127
2.3.1 Empory w wieżach i masywach dwuwieżowych  /127
2.3.2 Empory w kaplicach wczesnych zamków konwentualnych  /144
2.3.3 Empory w kościołach klasztorów żeńskich  /148
2.4 Empory podłużne  /151
2.4.1 Empory strychowe  /151
2.4.2 Empora nawy północnej dawnego kościoła franciszkanów w Toruniu /155
2.4.3 Empora kaplicy zamkowej w Braniewie  /158

Rozdział 3. Empory wschodnie – analiza i interpretacje /160

3.1 Najstarsze empory wschodnie i ich upowszechnienie w państwie zakonu krzyżackiego  /160
3.2 Geneza empor wschodnich – uwarunkowania funkcjonalne  /165
3.3 Funkcje empor wschodnich w państwie zakonu krzyżackiego  /179
3.3.1 Empory jako wywyższone kaplice  /179
3.3.2 Empory jako chóry muzyczne i śpiewacze  /181
3.3.3 Empory wschodnie – interpretacja patronacko-władcza  /189

Rozdział 4. Empory ponad przedsionkami kościołów – analiza i interpretacje /231

4.1 Upowszechnienie empor nadkruchtowych w państwie krzyżackim /231
4.2 Geneza formalna krucht emporowych – uwarunkowania funkcjonalne /233
4.3 Funkcje empor nadkruchtowych w państwie zakonu krzyżackiego /239
4.3.1 Empory jako wywyższone kaplice /240
4.3.2 Funkcje muzyczne i apotropaiczne empor  /243
4.3.3 Aspekty reprezentacji w architekturze empor nadkruchtowych /246

Rozdział 5. Empory zachodnie /256

5.1 Geneza empor w wieżach zachodnich  /257
5.2 Geneza empor w masywach dwuwieżowych  /259
5.3 Geneza empor w kościołach konwentów żeńskich  /263
5.4 Funkcje empor zachodnich – interpretacje  /264
5.4.1 Funkcje empor zachodnich w kościołach miast pruskich  /269
5.4.2 Empory w kościołach zakonów żeńskich w Prusach  /284
5.4.3 Empory kaplic zamkowych w Malborku i Lochstedt  /288

Rozdział 6. Empory podłużne /292

6.1 Rodzaje empor podłużnych w architekturze państwa krzyżackiego  /292
6.2 Geneza pseudobazylik z emporami strychowymi  /295
6.3 Domniemane funkcje empor strychowych /303
6.4 Empora w kościele Mariackim w Toruniu  /309
6.5 Kaplica zamkowa p.w. św. Andrzeja w Braniewie  /313

Rozdział 7. Wywyższenie poprzez architekturę /317

7.1 Aspekty władczego wywyższenia w organizacji przestrzennej zamku braniewskiego oraz kurii biskupiej w Dobrym Mieście  /317
7.2 Kościoły wieloemporowe – empory w topografii miejskiej /322
7.3 Empora jako znak  /325

Rozdział 8. Idea wywyższenia /329

Rozdział 9. Fabryka kościoła – wpływ patrona na formę  świątyni miejskiej /355

Zakończenie /364

Bibliografia /365

Zusammenfassung /388

Indeks topograficzny /392

Spis ilustracji /404