Udział szlachty polskiej w Pospolitym ruszeniu w XIV i XV wieku. Aspekty prawne i stan faktyczny

Autor: Karol Ginter

Rok wydania: 2008

Ilość stron: 428

Oprawa: twarda

Format: 14,5 cm x 21,5 cm

Tematem książki jest udział szlachty w pospolitym ruszeniu w późnym średniowieczu (XIV i XV w.). Wybór takiego przedziału czasowego wynika  z faktu, że na XIV stulecie datuje się wyodrębnienie w Królestwie Polskim szlachty jako grupy społecznej, do której przynależność uwarunkowana była pochodzeniem. Autor dokonał konfrontacji zachowanych regulacji prawnych, zapisów źródłowych dotyczących organizacji wypraw wojennych z ówczesną praktyką.

Walorem pracy jest stawianie pytań, nieraz bardzo prostych, nieraz nigdy nie postawionych, gdyż odpowiedź wydawała się oczywista. [...] Praca posiada walor odświeżający, pobudza do refleksji i do dyskusji.

prof. dr hab. Jan Szymczak

Spis treści:

Wstęp  /7

Rozdział I. Uwagi ogólne o szlachcie polskiej i pospolitym ruszeniu w XIV i XV wieku  /18

1. Szlachta polska w XIV i XV wieku  /18

2. Pospolite ruszenie i jego organizacja w XIV i XV wieku  /34

Rozdział II. Podstawa powoływania szlachty do udziału w pospolitym ruszeniu  68

1. Poglądy historiografii o podstawach prawnych powoływania szlachty do udziału w pospolitym ruszeniu w późnym średniowieczu  /68

2. Geneza służby wojskowej jako ciężaru rzeczowego - stanowisko literatury  /85

3. Służba wojskowa jako ciężar rzeczowy - ustalenia własne  /121

Rozdział III. Formy udziału szlachty w pospolitym ruszeniu  /159

1. Udział osobisty  /159

2. Zwolnienia od obowiązku osobistego udziału w wyprawie  /176

3. Zastępcy i ich wysyłanie na wojnę  /219

4. Kary za niewywiązanie się z powinności wojskowych  /225

Rozdział IV. Wymiar służby wojskowej w pospolitym ruszeniu  247

1. Regulacje dotyczące wymiaru służby w pospolitym ruszeniu w XIV i pierwszej połowie XV wieku  /247

2. Regulacje dotyczące wymiaru służby w pospolitym ruszeniu w drugiej połowie XV wieku  /272

Rozdział V. Świadczenia na rzecz uczestników pospolitego ruszenia  /312

1. XIV i XV-wieczne regulacje prawne dotyczące świadczeń ze strony władcy na rzecz uczestników pospolitego ruszenia  /312

2. Geneza świadczeń na rzecz uczestników pospolitego ruszenia  /326

3. Praktyczna realizacja postanowień pospolitego ruszenia  /347

4. Chłopskie świadczenie wojenne  /371

Zakończenie  /375

Summary  /385

Wykaz skrótów  /395

Bibliografia  /398

Indeks nazwisk  /418