Talmud i jego drukarze w pierwszej Rzeczypospolitej. Z dziejów przekazu religijnego w judaizmie

Autor: Krzysztof Pilarczyk

Rok wydania: 1998

Liczba stron: 309

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Seria: Prace międzywydziałowej komisji historii i kultury Żydów 2

Uwagi - okładka z zatarciami, brzegi stron lekko przybrudzone

Praca poświęcona jest upowszechnianiu Talmudu przez żydowskich drukarzy w I Rzeczypospolitej.

"W powojennej polskiej literaturze naukowej temat reprodukcji Talmudu w dawnej RP pojawiała się sporadycznie. Historyczny szkic dotyczący losów Talmudu od jego powstania di II wojny światowej, bez uwzględnienia materiałów źródłowych i wskazania literatury przedmiotowej, napisał Sz. Datner. Nieco miejsca temu tematowi poświęcił też E. Eerber w artykule "Talmud - dziedzictwo historii i kultury", który został przetłumaczony z jugosłowiańskiego wydania"

(ze wstępu)

Spis treści:

Wstęp   /9

Tabela transkrypcji fonetycznej z hebrajskiego i jidisz na polski   /27

Aneks 1. Zestawienie traktatów talmudycznych według przynależności ich do określonych porządków (sedarim)   /29

I. Zarys historii reprodukcji Talmudu sprzed jego edycji w Polsce  

1. Geneza Talmudu i podstawowe pojęcia z nim związane  /35

2. Reprodukcja Talmudu w średniowieczu i jej uwarunkowania   /37

3. Reprodukcja Talmudu i jej uwarunkowania od wynalezienia druku do połowy XVI w.   /43

4. Papiestwo a Talmud w drugiej połowie XVI w.   /55

5. Żydzi w Polsce przed wielkim wyzwaniem druku Talmudu   /59

II. Lubelskie edycje Talmudu i ich drukarze 

1. Żydzie lubelscy i powstanie ich oficyny drukarskiej  /69

2. Pierwsza edycja lubelska Talmudu babilońskiego z lat 1559-1576  /75

2.1. Traktaty z oficyny Chaima ben (syna) Icchala i Hany bat (córki) Josefa Jakara  /75

2.1.1. Traktat Szewuot   /75

2.1.2. Traktat Gittin   /80

2.1.3. Traktat Pesachim   /83

2.2. Traktaty z oficyny Eliezera ben Icchaka i Josefa   /86

2.2.1. Traktat Beca   /90

2.2.2. Traktat Sukka  /91

2.2.3. Traktat Eruwin   /94

2.2.4. Traktat Kidduszin   /97

2.2.5. Traktat Nidda  /99

2.3. Traktaty talmudyczne z oficyny Kalonimosa bez Mordochaja Jafe   /101

2.3.1. Traktat Awoda zara  /103

2.3.2. Traktat Jewamot  /104

2.3.3. Traktat Bawa batra   /105

2.3.4. Traktat Taanit   /106

2.4. Wielkość pierwszej edycji lubelskiej Talmudu i jej źródła   /107

3. Traktaty talmudyczne z drukarni Cwi Kalonimosa Jafe i jego synów   /108

3.1. Cwi Kalonimos Jafe, drukarz lubelski i wydawca Talmudu   /108

3.2. Traktat Szewuot z 1611 r.   /115

3.3. Edycja Talmudu babilońskiego z lat 1617-1628 (1639)   /116

3.3.1. Poszczególne traktaty i próba datacji ich wydania   /117

3.3.3.1. Druki lubelskie   /117

3.3.3.2. Druki z Hanau  /118

3.3.2. Typowe cechy drugiej edycji lubelskiej Talmudu   /119

3.2.2.1. Charakterystyczne cechy traktatów lubelskich   /119

3.2.2.2. Charakterystyczne cechy traktatów z Hanau  /127

3.3.3. Znaki drukarskie na traktatach talmudycznych z Lublina  /133

3.3.4. Współpracownicy i wspólnicy Cwi Kalonimosa Jafe   /138

3.3.5. Tekst drugiej edycji lubelskiej Talmudu a wcześniejsze jego wydania  /144

3.3.6. Cenzura i autocenzura tekstu Talmudu   /146

3.4. Inne traktaty talmudyczne po 1639 r. z  żydowskiej drukarni w Lublinie   /161

Aneks nr 2. Zestawienie traktatów wydrukowanych w żydowskiej drukarni w Lublinie w XVI-XVII wieku (w porządku chronologicznym)   /171

III. Krakowskie edycje Talmudu i ich drukarze 

1. Icchak bez Aaron z Prościejowa   /177

1.1. Oskarżenie drukarza o druk Talmudu i tego reperkusje   /179

1.2. Pierwsze pojedyncze traktaty talmudyczne drukowane w Krakowie (1578-1599)   /188

2. Aaron ben Icchak, Mosze Jozue i Isachar (Ber) ben Aaron Prosticowie  /206

2.1. Pierwsza edycja Talmudu na tle repertuaru wydawniczego Prosticów w latach 1601-1611  /208

2.2. Druk Talmudu w Krakowie a żydowski rynek książki - obawy i nadzieje  /209

2.3. Pierwsza edycja krakowska Talmudu babilońskiego (1602-1605)   /211

2.4. Krakowska edycja Talmudu jerozolimskiego (1609)   /219

2.5. Druga edycja Talmudu babilońskiego (1616-1620)  /221

2.5.1. Druga edycja Talmudu babilońskiego na tle repertuaru wydawniczego Prosticów (1612-1628)   /221

2.5.2. Opis drugiej krakowskiej edycji Talmudu babilońskiego  /225

Aneks nr 3: Zestawienie traktatów wydrukowanych w żydowskiej drukarni w Krakowie w XVI-XVII wieku (w porządku chronologicznym)  /235

IV. Drukarnia hebrajska w Nowym Dworze i jej plany druku Talmudu

1. Talmud a rynek książki żydowskiej w RP w drugiej połowie XVIII wieku   /241

2. Powstanie hebrajskiej drukarni w Nowym Dworze pod Warszawą   /243

3. Plan druku Talmudu i ograniczona jego realizacja  /245

Aneks 4: Zestawienie traktatów wydrukowanych w drukarni hebrajskiej w Nowym Dworze pod Warszawą w XVIII wieku (w porządku chronologicznym)   /255

Reprodukcje Talmudu z ziem polskich w przekazie religijnym w judaizmie (zakończenie)  /257

Bibliografia  /269

Spis faksymiliów  /293

Indeks osobowy i geograficzny   /295