Symmachia cesarstwa rzymskiego z Bogiem chrześcijan (IV - VI wiek) Tom I. "Niezwykła przemiana" - narodziny nowej epoki

Autor: Sławomir Bralewski

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 324

Okładka: miękka ze skrzydełkami

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Seria: Byzantina Lodziensia XXVII

Od czwartego wieku istniało wśród chrześcijan przekonanie nie tylko o przełomie, jaki dokonał się w świecie wraz z objawieniem się Jezusa Chrystusa, ale i o tym związanym z panowaniem cesarza Konstantyna Wielkiego. Pisano o „niezwykłej” czy „cudownej przemianie”, która zdarzyła się światu na mocy zrządzenia Bożego, a doprowadziła do poniechania zarówno poprzedniej religii, jak i rodzimych tradycji. W przekonaniu chrześcijan doszło do niej na skutek sojuszu cesarza Konstantyna I z Najwyższym Bogiem, który był dla niego nie tylko opiekunem, ale i sprzymierzeńcem.

Niniejsza książka poświęcona jest niektórym aspektom owego szczególnego aliansu – symmachii, w której wymiar militarny odgrywał istotną, a na samym początku wręcz dominującą rolę. Stanowi pierwszą część dwutomowej rozprawy i zawiera refleksje na temat szeroko pojętej genezy sojuszu Imperium Romanum z Bogiem chrześcijan. Znajdują się w niej rozważania na temat poszukiwania Najwyższego Boga przez Konstantyna, ideologii zwycięstwa, którą kierowali się władcy, czy też narodzin monastycyzmu traktowanego jako nowy, charakterystyczny dla epoki przełomu, sposób umiłowania mądrości, czyli rodzaj nowej filozofii, która zastąpić miała filozofię właściwą poprzedniej epoce.

(z recenzji dr hab. Piotra Kochanka, prof. KUL)

Spis treści:

Wstęp /1

Rozdział I. Chrześcijanie, nowy Lud Boga, w przeddzień „niezwykłej przemiany”   /11
1. Starodawny charakter religii chrześcijańskiej   /11
2. Teomachia – zamach na boskie prawo. Prześladowania chrześcijan w pierwszych dekadach IV w. i ich konsekwencje  /14

Rozdział II. Poszukiwanie Najwyższego Boga przez Konstantyna – sojusz z Bogiem chrześcijan /25

Rozdział III. Od przełomu czasów do przełomu konstantyńskiego /71

Rozdział IV. „Ideologia zwycięstwa” w historiografii kościelnej /83
1. Wymiar sakralno-militarny „ideologii zwycięstwa” /87
2. Wymiar męczeński „ideologii zwycięstwa”   /96
3. Wymiar doktrynalny „ideologii zwycięstwa”   /98
4. Bóg obrońcą chrześcijan  /100
5. Pokój rezultatem wytrzebienia nienawiści do Boga /101
6. Ideologia zwycięstwa w wybranych Historiach kościelnych IV–V w.   /104
7. Cnota pobożności warunkiem wszelakiego zwycięstwa  /113

Rozdział V. Narodziny monastycyzmu – upadek starej i narodziny nowej filozofii  /133

Rozdział VI. Przymierze cesarstwa z Bogiem poddane próbie. Konflikt Jana Chryzostoma z dworem cesarskim w relacjach Sokratesa i Hermiasza Sozomena  /157
1. Jan Chryzostom w ocenie Sokratesa z Konstantynopola i Hermiasza Sozomena  /160
2. Cesarzowa Eudoksja i jej rola w wygnaniu Jana Chryzostoma w ocenie Sokratesa i Sozomena  /176

Refleksje końcowe  /189
Wykaz skrótów  /197
Bibliografia  /201
Źródła   /201
Opracowania  /211
Summary  /233
Indeksy  /241
Indeks osób  /241
Indeks nazw geograficznych i etnicznych  /251
Wykaz ilustracji  /255
Ilustracje  /259
Abstrakt  /311
Abstract  /312