Symeon I Wielki a Bizancjum. Z dziejów stosunków bułgarsko-bizantyńskich w latach 893-927

Autor: Mirosław J. Leszka

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 382

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 24,00 cm

Seria: Byzantina Lodziensia XV

Uwaga - przybrudzony grzbiet

Książka przedstawia dzieje trudnych relacji bułgarsko-bizantyńskich w dobie panowania Symeona I Wielkiego (893-927), najwybitniejszego władcy średniowiecznej Bułgarii. Ze strony bizantyńskiej jego partnerami były tak wyraziste postacie, jak cesarze: Leon VI, Aleksander, Roman I Lekapen, a także patriarcha Konstantynopola Mikołaj Mistyk i Zoe Karbonopsina, matka Konstantyna VII Porfirogenety. Wokół polityki, a szerzej ujmując postawy Symeona wobec Bizancjum, narosło wiele kontrowersji, nieporozumień i mitów. Autor książki dokonuje dogłębnej analizy źródeł, konfrontuje swoje konstatacje z ustaleniami innych badaczy, two­rząc całościowy, w pełni autorski obraz przedstawianej problematyki. W obrębie jego szczególnego zainteresowania znalazły się m.in. uwarunkowania i cele bizantyńskiej polityki Symeona oraz stosunek do niej współczesnych obserwatorów. Jestem przekonany, że świat polskiej nauki wzbogacił się o oryginalną i wartościową monografię poświęconą najwybitniejszemu władcy średniowiecznych Bułgarów. (…) podkreślić należy, że jest to praca oparta na nowatorsko interpretowanym materiale źródłowym  

 (z recenzji dr. hab. Jarosława Dudka, prof. UZ)

Spis treści:

Wstęp  /1

Rozdział I. Bizantyński etap w życiu Symeona  /25

1. Pobyt w Konstantynopolu  /27

1.1. Przekaz Liutpranda  /27

1.2. Konstantynopolitańska edukacja Symeona /29

1.3. Mnich   /34

2. Powrót do Bułgarii  /39

Rozdział II. Przejęcie władzy (893)   /43

1. Upadek Włodzimierza-Rasate  /44

1.1. Źródła   /44

1.2. Opinia o moralnej postawie Włodzimierza-Rasate   /46

1.3. Problem propogańskiej polityki Włodzimierza-Rasate   /47

1.4. Kwestia zmiany orientacji w polityce zagranicznej  /52

1.5. Nieudolność rządów Włodzimierza-Rasate   /55

1.6. Usunięcie Włodzimierza-Rasate z tronu  /55

1.7. Rola Symeona w wydarzeniach roku 893  /58

2. Tak zwany sobór presławski 893/894 r.  /64

Rozdział III. Pierwsze rozdanie. Wojna bułgarsko-bizantyńska z lat 894–896   /67

1. Przyczyny wojny z Bizancjum  /68

2. Przebieg wojny  /76

2.1. Kampania roku 894  /76

2.2. Węgrzy  /80

2.3. Bulgarofygon (896)  /92

3. Wpływ wojny na Symeona   /96

Rozdział IV. Dziwna wojna (897–904)  /99

1. Charakterystyka stosunków bułgarsko-bizantyńskich w latach 897–903   /100

2. Symeon wobec Tesaloniki (904) /106

Rozdział V. Rok 913  /117

1. Symeon wobec Aleksandra  /118

2. Wyprawa Symeona na Konstantynopol  /134

3. Negocjacje pokojowe  /138

4. Koronacja? Błogosławieństwo? Duchowe usynowienie? Oszustwo?   /150

Rozdział VI. Droga do Anchialos (914–917)   /159

1. Zoe Karbonopsina na czele rady regencyjnej  /160

2. Adrianopol 914   /162

3. Przygotowania do wojny  /167

4. Bitwa pod Anchialos (20 sierpnia 917 r.)  /177

5. Bitwa pod Katasyrtami (917)   /181

Rozdział VII. Czas wojny. Trudne drogi do pokoju (917–927)   /187

1. Działania wojenne w latach 917–919  /188

2. Dojście Romana Lekapena do władzy   /191

3. Rok 920  /192

4. Rok 921  /194

5. Rok 922  /197

6. Próba zawarcia sojuszu z Arabami  /200

 7. Misja papieska w 923 r. /202

8. Spotkanie Symeona z Romanem Lekapenem w 923 r. i jego następstwa . . 205

9. Kwestia serbska  /215

10. Problem chorwacki w polityce Symeona  /218

11. Śmierć Symeona. /225

11.1. Kwestia ostatniej wyprawy Symeona na Konstantynopol  /225

11.2. Data zgonu Symeona  /227

11.3. Sprawa następstwa tronu. Pokój z Bizancjum 927 r.  /231

Rozdział VIII. Cele bizantyńskiej polityki Symeona  /235

1. Ewolucja bizantyńskiej polityki Symeona  /236

2. Kwestia patriarchatu bułgarskiego za Symeona  /248

Rozdział IX. Wizerunek Symeona w źródłach bizantyńskich i bułgarskich w świetle jego polityki wobec Bizancjum  /259

1. Człowiek  /261

2. Władca . /266

2.1. Idealny władca  /266

2.2. Tyran /268

3. Wódz  /274

4. Bułgarska perspektywa  /276

Zakończenie  /279

Mapy   /284

Wykaz skrótów  /289

Bibliografia   /294

Źródła  /294

Opracowania  /303

Summary /329

Резюме  /339

Indeks osób  /349

Indeks nazw geograficznych i etnicznych  /359