Studia nad wywiadem i kontrwywiadem Polski w XX wieku Tom 1

Redakcja: Wojciech Skóra, Paweł Skubisz

Rok wydania: 2012

Ilość stron: 774

Oprawa: twarda

Format: 17,5 cm x 24,5 cm

"Niniejszy tom zawiera teksty poświęcone wywiadowi i kontrwywiadowi Polski w XX w. Redaktorzy są świadomi ryzyka związanego z zaproponowaną formułą. Wydaje się jednak, że jest ono warte podjęcia. Wywiad Polski międzywojennej i z okresu II wojny światowej niewątpliwie zachował ciągłość organizacyjną i personalną. Jednak już od 1944 r. (z początkami w 1943 r.) zaczęły działać służby komunistyczne, przekształcające się stopniowo w wywiad i kontrwywiad PRL. Jednocześnie wywiad polski na uchodźstwie nie zaprzestał działań. Za podstawę tytułu książki przyjęto jednak państwo polskie jako organizatora tych służb. Jego istnienie – nawet w okresach ograniczonej suwerenności (lub jej braku) – nie ulega wątpliwości. Podobnie jak istnienie i ciągłość społeczeństwa polskiego, bez względu na obowiązujący ustrój. […] Motywem zaproponowania tak szerokiego zakresu czasowego jest nierównomierność badań nad nowoczesnym wywiadem Polski. O ile działania Oddziału II w okresie międzywojennym zostały dość dobrze opisane, nieco gorzej – w okresie II wojny światowej, to dla okresu powojennego można mówić o zdecydowanie niewystarczającym stanie badań. Być może pomieszczenie tak różnych tekstów w jednym tomie będzie zachętą dla badaczy poświęcających czas Drugiej Rzeczypospolitej, by swoje zainteresowanie skierowali na terra incognita, jaką są służby wywiadowcze po II wojnie światowej?"

(fragment Wprowadzenia)

Spis treści:

Wojciech Skóra, Paweł Skubisz - Wprowadzenie,  /7

Andrzej Misiuk - Tworzenie się systemu służb specjalnych w Polsce w latach 1918–1922  /17

Aleksander Smoliński- Próba oceny efektywności działań polskiego wywiadu wojskowego oraz wywiadu Armii Czynnej Ukraińskiej Republiki Ludowej przeciw 1. Armii Konnej podczas jej walk na polskim teatrze działań wojennych w 1920 r.  /35

Robert Majzner - Organizacja wojskowej służby dyplomatycznej po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej (1921–1923)  /109

Marcin Kruszyński - Wywiad polski na terenie ZSRR (1921-1939). Wybrane zagadnienia  /125

Wojciech Skóra - Porwania jako element konfrontacji wywiadów Polski i Niemiec na odcinku pomorskim w okresie dwudziestolecia międzywojennego  /141

Daniel Koreś - Oddział II Sztabu Głównego Wojska Polskiego pod kierownictwem płk. dypl. Tadeusza Pełczyńskiego 1929-1932 i 1935-1939 – zarys wybranych problemów  /167

Henryk Ćwięk - Współpraca wywiadowcza w cieniu sojuszu polsko-francuskiego w okresie międzywojennym , /237

Robert Kuśnierz  - Pogłodowa wieś ukraińska w polskich raportach wywiadowczych i konsularnych  /251

Zdzisław J. Kapera - Polski radiowywiad w sierpniu i wrześniu 1939 r.,  /267

Tomasz Sypniewski  - Noty biograficzne oficerów i podoficerów Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego pełniących służbę w Posterunku Oficerskim nr 1 w Mławie (część 2)  /289

Piotr Cichoracki - Kazimierz Rolewicz (1899–1986) – oficer Wojska Polskiego, naczelnik wydziałów bezpieczeństwa (wydziałów społeczno-politycznych) urzędów wojewódzkich w Nowogródku oraz Brześciu nad Bugiem  /305

Aleksander Woźny - Kazimierz Wróblewski – urzędnik konsularny (1926–1934), współpracownik Referatu „Zachód” Oddziału II Sztabu głównego Wojska Polskiego  (1934-1936) w „operacji Miles”  /323

Mieczysław Starczewski - Wywiad Okręgu Śląskiego OOB-ZWZ-AK /357

Bogdan Chrzanowski - Sprawa Anglika Ronalda Clarence’a Jeffery’ego – współpracownika wywiadu Armii Krajowej w świetle zachowanych dokumentów Sztabu Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych  /411

Joanna Bochaczek-Trąbska - W służbie na emigracji. Wojenne losy mjr. Jana Henryka Żychonia na tle działalności Oddziału II  /433

Przemysław Olstowski - O genezie i istocie konfliktu między mjr. Janem Henrykiem Żychoniem a kpt. Antonim Jerzym Niezbrzyckim. Garść refleksji  /461

Adam Nogaj -Organizacja Oddziału Wywiadowczego Sztabu Głównego Wojska Polskiego w latach 1944–1945  /479 

Zygmunt Woźniczka - Obraz Polski po wojnie w raportach podziemia niepodległościowego przesyłanych na Zachód  /579

Władysław Bułhak - „N” jak Nielegałowie. Ewolucja struktur, uwarunkowania organizacyjno-prawne i przykłady operacji tzw. wywiadu nielegalnego PRL 1954–1989  /607

Tadeusz Dubicki - Rozkaz Organizacyjny Nr 1 Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza wydany przez płk. dypl. Mariana Józefa Smoleńskiego 13 października 1939 r. w Bukareszcie  /685

Witold Bagieński - Dwa słowniki wywiadu wojskowego PRL z 1970 i 1978 r.  /697