Stosunki dyplomatyczne Polski z Rzeszą Niemiecką w czasach panowania cesarza Karola V (1519-1556)

"W literaturze naukowej dotyczącej powstania dyplomacji oraz w pracach przedstawiających jej historyczne formy organizacyjne spotykamy różne znaczenia terminu „dyplomacja”. Stanisław E. Nahlik pisze, że dyplomacją nazywa się przede wszystkim pewien tor działalności państwa, która dotyczy jego oficjalnych sto­sunków z innymi krajami, a zmierza do realizacji celów, jakie sta­wiają sobie kierownicze organa władzy państwowej, a za ich po­średnictwem – klasy i grupy społeczne, których interesy i poglądy są dla tych organów miarodajne. Cele te odzwierciedlają się w po­lityce zagranicznej państwa, a dyplomacja jest orężem tej polity­ki. Z kolei w Historii dyplomacji polskiej czytamy, że „dyploma­cja oznacza zarówno działalność, jak i umiejętność utrzymywania stosunków między państwami i reprezentowania państwa przez wyspecjalizowany zespół ludzi; z kolei działalność ta, jak również umiejętność posługiwania się nią, wyraża się przede wszystkim w prowadzeniu rokowań i zawieraniu układów zgodnie z zamie­rzeniami partnerów występujących jako przedmioty działania”.

(ze wstępu)

Spis treści:

Wykaz skrótów   /7

Wstęp  /9

Rozdział I. Sprawa pruska  .21

Stosunki jagiellońsko-habsburskie do 1519 roku  /21

Elekcja Karola V (1519)   /23

Wokół sporu polsko-krzyżackiego  /26

Traktat krakowski (1525)   /26

Zygmunt Stary a banicja księcia Albrechta  /41

Zygmunt Stary wobec sprawy pruskiej  /70

Rozdział II. Rozgrywki habsbursko-węgiersko-tureckie  /77

Od kongresu wiedeńskiego do Mohacza (1515-1526)  /77

Od Mohacza do pokoju polsko-tureckiego (1533)   /83

Do układu praskiego (1549)   /104

Zygmunt August wobec kwestii węgierskiej   /116

Rozdział III. Wobec ekspansji moskiewskiej   /119

Mediacje cesarzy w konfliktach Polski-Litwy z Moskwą   /119

Intryga Hansa Schlittego  /138

Zakończenie  /145

Wykaz poselstw polskich do cesarza Karola V i Rzeszy Niemieckiej do Polski  /163

Poselstwa polskie  /163

Poselstwa cesarskie  /180

Bibliografia  /189

Indeks osób  /207

Wykaz ilustracji   /221