Stanowisko prawne rzymskich dowódców wojsk prowincjonalnych

Autor: Jacek Wiewiorowski

Rok wydania: 2007

Liczba stron: 452

Okładka: miękka

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Uwaga! Nieznaczne zabrudzenia kartek, okładka posiada nieznaczne zagięcia

Książka jest pierwszym w literaturze światowej studium stanowiska prawnego późnorzymskich dowódców wojsk prowincjonalnych (duces), rozpatrywanym z punktu widzenia dolnodunajskich prowincji Scythia Minor i Moesia Secunda. Chronologicznie obejmuje okres od utworzenia tych prowincji za cesarza Dioklecjana (285-305) do upadku rzymskiej zwierzchności nad terenami naddunajskimi w VII w. Praca ta wpisuje się w nurt badań wykorzystujących metodę historycznoprawną, która stanowi połączenie klasycznej metody historycznej z właściwą naukom prawnym metodą dogmatyczną oraz metodą porównawczą. Zaletą książki jest to, że autor porusza się na pograniczu kilku dyscyplin naukowych: prawa, historii, a w tym epigrafiki i badań prosopograficznych, historii wojskowości, filologii i archeologii, prezentując kompleksowy obraz późnorzymskich duces Scytii Mniejszej i Mezji Secunda w strukturach późnego Imperium Romanum.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Rozdział 1. Uwagi wstępne  /7

1.1 Przedmiot, cel pracy i metoda badań  /7

1.2. Źródła i literatura przedmiotu  /18

1.2.1. Źródła  /18

1.2.2. Literatura przedmiotu  /40

1.3. Organizacja i funkcjonowanie armii rzymskiej w okresie późnoantycznym - uwagi wstępne  /56

Rozdział 2. Dowódcy wojsk prowincjonalnych: dux Scythiae Minoris i dux Moesiae Sexundae i ich prerogatywy  /76

2.1. Pochodzenie terminu dux i terminologia źródeł  /76

2.2. Tytulatura  /79

2.2.1. Zagadnienia ogólne  /79

2.2.2. Duces Scythiae Minoris  /83

2.2.3. Duces Moesiae Secundae  /102

2.3. Ranga honorowa  /114

2.3.1. Zagadnienia ogólne  /114

2.3.2. Rangi honorowe duces i związane z nimi prerogatywy  /122

2.4. Powoływanie i odwoływanie ze stanowiska  /134

2.4.1. Procedura nominacyjna, insygnia władzy i siedziba urzędu  /134

2.4.2. Powoływanie i odwoływanie ze stanowiska - uwagi ogólne  /139

2.4.2.1. Powoływanie  /141

2.4.2.2. Odwoływanie  /154

2.5. Uposażenie i związane z nim nadużycia /157

2.5.1. Zasady wypłacania uposażenia, jego wysokość i składniki  /158

2.5.2. Korupcja i nadużycia  /170

2.6. Obowiązki i uprawnienia  /180

2.6.1. Zakres terytorialny  /180

2.6.2. Rodzaje wojsk i jednostek podporządkowanych oraz ich liczebność  /192

2.6.3. Funkcje wojsk stacjonujących w prowincji i rola ich dowódców /217

2.6.4. Sądownictwo  /227

2.6.5. Rekrutacja, aprowizacja i wyposażenie podporządkowanych oddziałów  /236

2.6.5.1. Rekrutacja  /236

2.6.5.2. Aprowizacja i wyposażanie  /241

2.6.6. Budownictwo obronne i utrzymanie floty Dunaju  /249

2.6.7. Inne kompetencje  /254

2.6.8. Obowiązki i uprawnienia o charakterze niewojskowym  /255

2.6.8.1. Budownictwo świeckie  /255

2.6.8.2. Kwestie religijne  /256

2.6.8.3. Handel  /260

2.6.8.4. Inne kompetencje  /262

Rozdział 3. Miejsce duces Scythiae Minoris i Moesiae Secundae w strukturze organizacyjnej  państwa  /269

3.1. Zagadnienia ogólne /269

3.2. Zwierzchnicy duces  /272

3.2.1. Zwierzchnicy wojskowi  /272

3.2.2. Zwierzchnicy cywilni  /285

3.3. Podwładni  /293

3.3.1. Oficerowie  /293

3.3.2. Podoficerowie i żołnierze /301

3.3.3. Urzędnicy kancelarii dux (officium ducis)  /306

3.3.3.1. Zagadnienia ogólne /306

3.3.3.2. Skład kancelarii  /309

Rozdział 4. Duces Scythiae Minoris i Moesiae Secundae a gubernatorzy prowincji (praesides provinciarum)  /317

4.1. Gubernator w świetle źródeł jurydycznych, narracyjnych i inskrypcyjnych/317

4.2. Charakterystyka statusu prawnego gubernatorów /326

4.3. Relacje między urzędami dux a praeses  /331

Rozdział 5. Duces prowincji Scythiae Minoris i Moesiae Secundae a ustanowienie quaesturae Iustinianus exercitus  /334

5.1. Uwagi wstępne /334

5.2. Konsekwencje powołania urzędu kwestora armii dla organizacji zarządu prowincjonalnego nad dolnym Dunajem  /341

Podsumowanie /344

Summary  /361

Aneks  /371

Wykaz skrótów  /381

Bibliografia /385