Śląsk w dobie kampanii napoleońskich

Redakcja: Dariusz Nawrot

Rok wydania: 2014

Liczba stron: 189

Okładka: miękka 

Format: 15,5 cm x 23,0 cm

Celem studium jest przybliżenie dziejów Śląska w burzliwej epoce kampanii napoleońskich, które odcisnęły swoje piętno także na dziejach tej ziemi. W pierwszym, wprowadzającym artykule przedstawiono wydarzenia wojenne na Śląsku w latach 1806/1807 i w 1813 roku oraz skutki, jakie przyniosły. Rozwinięciem podjętych zagadnień jest omówienie kluczowej roli twierdz pruskich na Śląsku, szczególnie widocznej podczas operacji wojennych w 1806 i 1807 roku. Osobne miejsce w kolej­nych opracowaniach zajmuje kampania 1813 roku. Zaprezentowany został przebieg kampanii wiosennej na Dolnym Śląsku, od chwili wkroczenia wojsk Napoleona po majowych zwycięstwach w Saksonii, do czasu rozejmu zawartego w Pielaszkowicach. Omówiono również na tle początku kampanii jesiennej znaczenie bitwy nad Kaczawą, stoczonej między wojskami napoleońskimi a tzw. armią śląską koalicji antyfrancuskiej. Uzupełnia te opisy krótka refleksja nad obrazem Śląska w polskich wspomnieniach i powieś­ciach dotyczących czasów napoleońskich.

Pisząc o Śląsku w epoce napoleońskiej, nie sposób pominąć związanych z nim wielkich postaci kultury europejskiej. Dlatego na tle opisywanych wydarzeń ukazano postać wybitnego śląskiego poety i uczestnika tzw. wojny wyzwoleńczej Josepha von Eichendorffa oraz przybliżono związany z Głogówkiem śląski okres twórczości Ludwiga van Beethovena. Nakreślono również obraz Napoleona, jaki wyłania się z polskiej prasy wydawanej na początku XIX wieku, a w osobnym szkicu zawarto porównanie idei państwa w filozofii Georga Wilhelma Friedricha Hegla i Claude Henri Saint-Simona. Jak ważna rolę w badaniach nad epoką napoleońską pełnią źródła bardzo często nieznane historykom, uzmysławiają następne artykuły, w których zaprezentowano materiały do dziejów epoki zgromadzone w Archiwum Państwowym w Katowicach oraz interesujące napoleoniana przechowywane w zbiorach specjalnych Biblioteki Śląskiej.

Spis treści:

Dariusz Nawrot - Zamiast wstępu. Śląsk w dobie kampanii 1806/1807 i 1813 roku  /9

Tomasz Przerwa - Twierdze pruskie na Śląsku w czasie wojen napoleońskich ze szczególnym uwzględnieniem wojny 1806-1807 roku  /37

Andrzej Olejniczak - Kampania wiosenna 1813 roku na Dolnym Śląsku  /52

Patrycjusz Malcki - Bitwa nad Kaczawą i jej znaczenie dla kampanii 1813 roku  /64

Ruth Leiserowitz - Śląsk w polskich wspomnieniach i powieściach o wojnach napoleońskich  /88

Grażyna B. Szewczyk - Wojny napoleońskie w poezji Josepha von Eichendorffa i pisarzy niemieckich na Śląsku  /95

Jolanta Szulakowska-Kulawik - Genius loci Śląska iv symfonia jako portret "innego" Beethovena. Napoleon w oczach mistrza  /105

Zbigniew Hojka - Napoleon Bonaparte na łamach prasy polskiej  w latach 1796-1815  /114

Sławomir Kaczor - Idea Państwowa w filozofii Georga Wilhelma Friedricha Hegla i Claude`a Henri Saint-Simona  /128

Piotr Greiner, Sławomir Krupa - Materiały do dziejów epoki napoleońskiej na Górnym Śląsku w Archiwum Państwowym w Katowicach /153

Jolanta Kowalczyk, Marta Zbierańska - Napoleoniana w zbiorach specjalnych Biblioteki Śląskiej  /163