Sacrum na płótnie malowane. Zasłony wielkopostne kościoła św. Jana Chrzciciela w Orawce

Autorki: Ewa Kocój, Maria Borczuch-Białkowska, Lucyna Borczuch

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 137

Okładka: zintegrowana

Format: 16,5 cm x 24,00 cm

Monografia przybliżająca dzieje, zabytki i tradycje kościoła św. Jana Chrzciciela w Orawce, powstała dzięki widocznemu w pracy dużemu zaangażowaniu jej Autorek, które pozyskały niezbędne dane na drodze kwerend, rozmów i wywiadów oraz rewizji dotychczasowych opracowań.

Opowieść o kościele w Orawce toczy się tu wokół zasłon liturgicznych – zabytku rzadkiego i cennego, a równocześnie na tyle niedopracowanego, że na przykład ich typologia proponowana w monografii opiera się na wzorach wypracowanych na gruncie niemieckim. W pracy widoczna jest obszerna materia badań, dobrze zaprezentowana i jasno wynikająca z różnych dróg powiązań omawianych zasłon – od tropów historycznych, przez etnograficzne i historyczno-sztuczne.

Spis treści:

Wprowadzenie /5

1. Na pograniczu kultur i wyzwań. Fenomen kościoła św. Jana Chrzciciela w Orawce (Ewa Kocój, Lucyna Borczuch)  /11

1.1. Chrześcijańska świątynia - sacrum między niebem i ziemią /12

1.2. Powstanie i otoczenie /15

1.3. Artefakty świątyni /21

1.4. "Kościół Niebiański" - strefowy poczet świętych /27

1.5. "Kościół ziemski" - pomiędzy niebem a piekłem /36

1.6. Świątynia w społeczności lokalnej - święta, zwyczaje, atrybuty /42

2. Zasłony w liturgii kościelnej - źródła i funkcje zwyczaju (Ewa Kocój)  /51

2.1. Wobec sacrum - sztuka religijna w świątyniach /52

2.2. Zasłony liturgiczne w judaizmie - źródła zwyczaju /64

2.3. Zasłony liturgiczne w tradycji bizantyńsko-słowiańskiej /57

2.4. Funkcje zasłon liturgicznych /65

3. Kurtyny w tradycji Kościoła katolickiego (Lucyna Borczuch)  /71

3.1. Najstarsze wzmianki /71

3.2. Typologie zasłon /78

3.2.1. Zasłony wielkopostne - podział i tematyka  /81

3.3. Zasłony w Europie Zachodniej (wybrane przykłady)  /82

3.4. Zachowane zasłony w polskich świątyniach /86

3.5. Zasłony wielkopostne we współczesnych projektach kościołach katolickich /91

4. Zasłony wielkopostne w kościele św. Jana Chrzciciela w Orawce - opis, ikonografia i treści ideowe (Maria Borczuch-Białkowska)  /93

4.1. Pieta pod Krzyżem /93

4.2. Biczowanie /102

4.3. Matka Boska Bolesna /104

4.4. Maria Magdalena Pokutująca /108

Podsumowanie /129

Summary /130

Bibliografia /132