SGO Polesie, dokumenty, relacje, opracowania. Dywizja „Brzoza” tom 6

Redakcja: Andrzej Wesołowski

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 422

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Okładka: twarda

Dwoma tomami materiałów na temat dywizji „Brzoza” wydawnictwo Tetragon rozpoczyna reedycję źródeł do dziejów Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie”. Cztery części tego wydawnictwa ukazały się w latach 2013–2015. Reedycja jest odpowiedzią na liczne głosy o potrzebie kontynuacji tej serii, jak również reakcją na sygnały o niedostępności tomów wcześniejszej edycji, bowiem jedynie znikoma część pierwotnego nakładu trafiła do rąk indywidualnych czytelników, a większość rozesłano do instytucji i jednostek wojskowych oraz archiwów i bibliotek naukowych.

Nowa edycja materiałów do dziejów SGO „Polesie” zostanie rozszerzona. W każdym tomie pojawią się nowe relacje, które udało się odszukać już po ukazaniu się pierwszego wydania. Ponadto każdy tom będzie zawierał obszerniejszy niż dotąd wstęp, będący formą merytorycznego wprowadzenia, zilustrowanego licznymi mapami i szkicami sytuacyjnymi. Jego rolą będzie również ukazanie nowych ustaleń faktograficznych, biorąc pod uwagę fakt, że podstawowe pozycje traktujące o dziejach SGO „Polesie” powstały kilkadziesiąt lat temu (opracowanie Ludwika Głowackiego w 1966 r., a analityczna monografia pióra Jana Wróblewskiego w 1989 r.). Od tego czasu znacznie poszerzyła się baza źródłowa do dziejów SGO „Polesie”. Zwiększył się istotnie zasób źródeł polskich, a także materiałów strony przeciwnej, zarówno Armii Czerwonej, jak i Wehrmachtu.

Tom 6 i 7 poświęcone są w całości dziejom dywizji „Brzoza”. Edycja została znacznie powiększona – zawiera ogółem 174 relacje i wspomnienia, co oznacza, że dodano 48 nowych tekstów. Ich autorami jest łącznie 161 osób (w pierwszym wydaniu – 115).

Zdecydowana większość materiałów nie była dotąd publikowana. Materiały prezentowane w wydawnictwie pochodzą z zasobu Instytutu Historycznego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie oraz Wojskowego Instytutu Historycznego – Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie, a także zbiorów prywatnych.

Obie części wydawnictwa zostały wzbogacone ikonografią zawierającą sylwetki żołnierzy SGO „Polesie”, zdjęcia sytuacyjne oraz reprodukcje wybranych dokumentów. Większość zdjęć pochodzi z zasobu CAW, a część ze zbiorów prywatnych Jana Widlickiego, Jacka Furmańczyka, Romana Baranieckiego z Kanady, a także innych osób, którym składamy serdeczne podziękowania za ich udostępnienie.

Publikację materiałów do dziejów dywizji „Brzoza” kończy aneks odnoszący się do działań niemieckich przeciwko SGO „Polesie”. Zawiera on fragment dziennika działań XIV korpusu armijnego z okresu jego walk z oddziałami gen. Kleeberga oraz opracowanie przedstawiające działania 13 DPZmot w tym okresie, oparte na dzienniku wojennym tej dywizji.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Od redakcji  /11

Wstęp  /13

Zgrupowanie "Drohiczyn Poleski"  /13

• Geneza  /13
• Zgrupowanie "Drohiczyn Poleski" w obronie Polesia  /17
• Marsz zgrupowania "Drohiczyn Poleski" na zachód  /23

Grupa operacyjna "Brzoza" do czasu połączenia z wojskami gen. Kleeberga /27

Działania dywizji "Brzoza" w składzie SGO "Polesie"  /40

• Połączenie z wojskami gen. Kleeberga  /40
• Działania dywizji "Brzoza" w dniach 28 IX - 1 X  /45

Dywizja "Brzoza" w ostatniej bitwie września (1-6 X)  /48

• Przegrupowanie do rejonu Kocka  /48
• Przeciwnik  /49
• Walki pod Kockiem 2 X  /54
• Natarcie dywizji "Brzoza" na 13 DPZmot 3 X 1939 r.   /59
• Wycofanie dywizji do rejonu Adamowa (noc z 3 na 4 X 1939 r.)  /71
• Walki dywizji "Brzoza" w dniu 5 X w rejonie Adamowa, Burzca i Woli Burzeckiej  /78

Relacje  /95

Dowództwo i służby  /96

1. Ppłk dypl. w st. spocz. Tadeusz Śmigielski, szef sztabu zgrupowania "Drohiczyn Poleski", a następnie dowódca piechoty dywizyjnej dywizji "Kobryń". Sprawozdanie wg instrukcji MSWojsk. B. Rej. L.dz. 410/Rej.40, Camp Carpiagne (Francja), 9 czerwca 1940 r.  /96

2. Rtm. w st. spocz. Henryk Odolski, drugi oficer sztabu dywizji "Brzoza". Sprawozdanie z udziału w kampanii polskiej, Duisburg (Niemcy), 22 stycznia 1946 r.  /105

3. Ppłk Józef Kleiber, dowódca 2 dywizjonu pomiarów artylerii (do 23 XII 1938 r. do 29 IX 1939 r.), a następnie oficer sztabu dywizji "Brzoza" w SGO "Polesie" (od 30 IX do 6 X 1939 r.)  

Szlak wojenny ppłk. inż. Józefa Kleibera, dowódcy II dyonu pomiarów artylerii w Wesołej k. Warszawy, wg jego relacji prowadzonych w dzienniku osobistym, b.m., marzec 1988 r.  /112

4. Ppłk Józef Kleiber, dowódca Ośrodka Zapasowego Pomiarów Artylerii. Relacja z działań w 1939 roku, Włochy, 10 grudnia 1945 r.  /117

5. Kpt. Eustachy Rokicki, oficer Kierownictwa Zaopatrzenia Taborów, a następnie kwatermistrzostwa dywizji "Brzoza". Relacja dotycząca udziału w kampanii jesiennej 1939 r., Warszawa, 19 lutego 1973 r.  /125

6. Kpt. Bronisław Jóźwiak, oficer gospodarczy 4 pac, potem oficer gospodarczy dowództwa dywizji "Brzoza". Sprawozdanie z udziału w kampanii polskiej 1939 r., Oberlangen (Niemcy), 22 października 1945 r.  /127

7. Kpt. Alfons Sztark, dowódca plutonu szkolnej kompanii uzbrojenia Składnicy Uzbrojenia nr 1 Modlin-Pomiechówek, szef uzbrojenia 8 DP (armia "Modlin"), a następnie zastępca szefa uzbrojenia dywizji "Brzoza". Przebieg służby w WP, Czechowice-Dziedzice, 27 kwietnia 1970 r.  /130

8. Ppor. rez. Stefan Popowski, Składnica Uzbrojenia nr 1, potem służba uzbrojenia dywizji "Brzoza", a następnie szefostwo uzbrojenia SGO "Polesie". Relacja przeżyć własnych, Warszawa, 21 kwietnia 1970 r.  /131

9. Ppor. rez. Ludwik Kozłowski, dowódca I plutonu 1 kompanii ckm 41 pp (29 DP),  a następnie oddział sztabowy dywizji "Brzoza". Relacja, Rosja, 19 lutego 1942 r.  /134

10. Ppor. rez. Władysław Pajszczyk, dowódca plutonu 1 kompanii 1 Wieluńskiego Batalionu Obrony Narodowej (zgrupowanie płk. dypl. Jerzego Grobickiego, armia "Łódź"),  a następnie baon sztabowy SGO "Polesie". Kwestionariusz sprawozdania uczestników walk wrześniowych 1939 r., b.m. [ZSRR, 20 listopada 1943 r.]  /136

11. Ppor rez. Stefan Laurysiewicz, dowódca plutonu łączności Kwatery Głównej Nowogródzkiej BK (armia "Modlin"), następnie dowódca łączności zgrupowania "Drohiczyn Poleski" i dowódca kompanii łączności dowództwa SGO "Polesie". Sprawozdanie z udziału w kampanii polskiej 1939 r., Niemcy, 6 listopada 1945 r.  /137

12. Ppor. rez. Józef Rzewuski, dowódca plutonu 5 kompanii telefonicznej kablowej (SGO "Narew", a potem w składzie SGO "Polesie"). Sprawozdanie z udziału w kampanii polskiej 1939 r., Lubeka, 7 lutego 1946 r.  /141

13. Plut. Eugeniusz Święcicki, 33 pp (18 dywizja piechoty SGO "Narew"), potem kompania łączności dywizji "Brzoza". Relacja, Warszawa, 26 kwietnia 1974 r.  /141

14. St. szer. rez. Kazimierz Popielarski, pogotowie sieci trakcyjnej DOKP Warszawa, a następnie patrol naprawczy łączności telefonicznej dywizji "Brzoza". Relacja z udziału w bitwie pod Kockiem w październiku 1939 r., Warszawa, 10 września 1970 r.  /142

15. Kpr. Władysław Gruza, pułk radiotelegraficzny Warszawa, później obsługa radiostacji dowództwa dywizji "Brzoza", b.m. i r.  /145

16. Ppor. cz. w. Bolesław Piskorski, pluton telekomunikacyjny dywizji "Brzoza". Fragment działalności w walkach obronnych w kampanii wrześniowej i ruchu oporu w Polsce okupowanej, b. m.  i r.  /148

17. Szymon Dworzyński, kolejarz - ochotnik cywilny, kolejowy pluton telekomunikacyjny w składzie dywizji "Brzoza", b.m. i r. [lata siedemdziesiąte XX w.]  /149

18. Ppor. rez. Czesław Jacewicz, oficer żywnościowy III baonu 133 pp (33 DPRez SGO "Narew"), od 15 IX w zgrupowaniu ppłk. Gorzkowskiego. Odpowiedź na ankietę Kampania wrześniowa 1939, Pohls, k. Lubeki  (Niemcy), 28 października 1945 r.  /151

19. Ppor. rez. Stanisław Paszkowski, nadwyżki 1 batalionu saperów, potem dowódca plutonu  164 kompanii saperów. Relacja z udziału w działaniach SGO "Polesie", b.m. 3 czerwca 1977 r.  /151

20. Ppor. rez. Tadeusz Borzęcki, adiutant 13 grupy wojsk kolejowych, adiutant baonu saperów dywizji "Brzoza". Mój udział w walkach z Niemcami w kampanii 1939 r., Warszawa, 1970 r.  /162

21. Ppor. rez. Zbigniew Święcicki, zastępca dowódcy pionierów Ośrodka Zapasowego 29 DP, potem zgrupowanie KOP, a następnie dywizji "Brzoza". Relacja z kampanii wrześniowej 1939 r., Łódź, 16 lutego 1971 r. /164

22. Sap. rez. Alojzy Staniewicz, 20 baon saperów (20 DP, armia "Modlin"), potem zgrupowanie saperów SGO "Polesie". Moja kampania bojowa, Łódź, 1 marca 1979 r.  /165

23. Sap. rez. Jan Góral, nadwyżki 29 baonu saperów, potem zgrupowanie saperów SGO "Polesie". Relacja, Ko. Borowiecko, 11 września 1981 r.  /167

24. Kpr. rez. Józef Kliżewski, podoficer kancelaryjny 4 dywizjonu taborów, później pluton zwiadowców dywizji "Brzoza". Relacja o moim udziale w kampanii wrześniowej 1939 r., Łódź, 16 października 1972 r.  /168

25. Kpr. pchor. Zbigniew Tołłoczko, ochotnik - kierowca w dowództwie zgrupowania "Drohiczyn Poleski", a następnie dowództwie dywizji "Brzoza". Krótka relacja, b.m. i r.  /169

26. Zdzisław Starostecki, ochotnik w kolumnie samochodowo-motocyklowej dywizji "Brzoza". Fragment listu-relacji o udziale SGO "Polesie", Sarasota na Florydzie, 18 stycznia 1988 r.  /171

27. Kpr. rez. Stanisław Samolej, park intendentury nr 261, a potem intendentura dywizji "Brzoza". Relacja, Niedrzwica Kościelna, 5 lutego 1986 r.  /172

Batalion wartowniczy nr 93  /174

28. Mjr w st. spocz. Józef Błoński, dowódca batalionu wartowniczego nr 93 (zgrupowanie "Drohiczyn Poleski"). Fragment pamiętników dotyczący udziału w kampanii wrześniowej  /174

Stołeczny batalion Przysposobienia Wojskowego  /180

29. Stanisław Ożóg, junak Stołecznego Batalionu Przysposobienia Wojskowego. Stołeczny batalion przysposobienia wojskowego przy 26 pp LA w kampanii jesiennej 1939 r., Warszawa, 1965 r.  /180

30. Ppor. rez. Bronisław Wcisło, oficer łącznikowy, a potem dowódca plutonu stołecznego batalionu przysposobienia wojskowego. Relacja, Pszczyna, b.r.  /187

31. Lech Szcześnicki, stołeczny o batalion przysposobienia wojskowego. Relacja szczegółowa, Warszawa, 14 września 1982 r.  /188

32. Ochotnik Władysław Matkowski, stołeczny batalion przysposobienia wojskowego. Wspomnienia z kampanii obronnej Polski 1939 r. w szeregach SGO "Polesie"  gen. Franciszka Kleeberga, b.m. i r.  /190

33. Junak Henryk Pakuła, ochotnik w stołecznym batalionie przysposobienia wojskowego i 178 pp. Relacja z udziału w kampanii wrześniowej 1939 r., Warszawa, listopad 1982 r.  /194

34. Junak Zbigniew Jabłoński, stołeczny batalion PW 178 pp. Relacja z kampanii obronnej Polski 1939 r. w szeregach SGO "Polesie" gen. F. Kleeberga, Warszawa, 14 grudnia 1981 r.  /199

35. Junak Tadeusz Jędryka, stołeczny baon PW, potem dywizja "Brzoza". Relacja z udziału w działaniach obronnych w okresie 1 IX - 5 X 1939 r., b.m. i r.  /200

36. Junak Krzysztof Kaźmierowski, 15 kompania 5 baonu Junackich Hufców Pracy, potem baon mjr. Żórawskiego w 78 pp. Moje wspomnienia, Warszawa, 14 maja 1978 r.  /201

37. Junak Mieczysław Pycio, 5 baon Junackich Hufców Pracy (zgrupowanie "Jasiołda"). Wyciąg z życiorysu za okres od 15 sierpnia 1939 do 10 sierpnia 1940 r., Łódź, 18 października 1993 r.  /203

38. Junak Mieczysław Pepke. Wyjaśnienia do danych w aneksie, Wolsztyn, b.m. i r.  /205

Artyleria  /207

39. Kpt. Marian Poraj-Jankowski, dowódca dywizjonu artylerii dywizji "Brzoza". Pismo do szefa Sztabu Naczelnego Wodza w sprawie wniosków awansowych oficerów dywizjonu, Londyn, 4 kwietnia 1946 r.  /207

40. Ppor. rez. Zygmunt Hilkner, oficer żywnościowy III dywizjonu 1 pal (1 DPLeg), a następnie adiutant dyonu artylerii lekkiej dywizji "Brzoza". (Francja, początek 1940 r.)  /208

41. Por. Stanisław Czarkowski, pomocnik dowódcy III/9 pal ds. gospodarczych, dowódca pozostałości dywizjonu, następnie oficer zwiadowczy baterii haubic 100 mm w dywizjonie artylerii lekkiej dywizji "Brzoza". Relacja z kampanii 1939 r., Włochy, 30 listopada 1945 r.  /212

42. Kpr. pchor. Wacław Mikulski, oddział zbierania nadwyżek 16 pal, a następnie działonowy w baterii haubic 100 mm dywizjonu artylerii lekkiej dywizji "Brzoza". Relacja z udziału SGO "Polesie", Gdańsk, ok. 1975 r.  /215

43. Por. rez. Paweł Wendlikowski, dowódca baterii 16 pal (16 dywizja piechoty armii "Pomorze"), później OZ 16 DP, a następnie dywizjon artylerii lekkiej dywizji "Brzoza", Gdańsk, 16 kwietnia 1974 r.  /218

44. Kpr. pchor. rez. Tadeusz Piotr Kosiński, pluton dźwiękowy 7 baterii pomiarów artylerii, a następnie zwiad artylerii dywizji "Brzoza". Mój szlak bojowy z Wesołej k. Warszawy pod Kock, Warszawa, 10 marca 1987 r.  /219

45. Ogn. pchor. rez. Jan Skorupa, szef 6 baterii pomiarów artylerii, potem w plutonie konnych zwiadowców dywizji "Brzoza". Relacja, b.m., 1978 r.  /223

46. Kpr. pchor. Andrzej Kański, 16 pal (16 DP armii "Pomorze"), potem oficer zwiadowczy baterii haubic 100 mm dywizjonu artylerii lekkiej dywizji "Brzoza". Relacja z udziału w kampanii wrześniowej, 8 lipca 1996 r.  /225

47. Ogn. pchor. rez. Kazimierz Antecki, 9 bateria 55 pal, następnie dowódca plutonu dział wz. 02/26 dywizji "Brzoza". Relacja, Warszawa, 5 czerwca 1994 r.  /227

48. Ppor. rez. Marian Krzyżaniak, zastępca starosty powiatowego w Żninie, następnie dowódca kolumny amunicyjnej dywizjonu artylerii dywizji "Brzoza". Sprawozdanie z udziału w kampanii wrześniowej 1939 roku. Włochy, 20 lutego 1946 r.  /229

49. Ppor. rez. Zbigniew Moliński, oficer zwiadowczy dywizjonu 65 pal (Grupa Operacyjna "Śląsk"), armia "Kraków", potem dywizjon artylerii lekkiej dywizji "Brzoza" . Relacja dotycząca udziału w walkach prowadzonych z Niemcami w latach 1939-1945, Częstochowa, 4 marca, 1974 r.  /239

50. Ppor. rez. Zbigniew Moliński, dowódca zwiadu III dywizjonu 21 pal, potem dywizjon artylerii lekkiej dywizji "Brzoza". Krótki opis kampanii polsko-niemieckiej we wrześniu i październiku 1939 roku, Częstochowa, b.r. [lata siedemdziesiąte XX w.]  /244

51. Ogn. Jakub Jelonek, szed 2 baterii 61 pal (41 DPRez armii "Modlin"), następnie dywizja "Brzoza". Relacja z okresu kampanii wrześniowej 1939 r., Częstochowa, 4 kwietnia 1970 r. /246

52. Ppor. rez. Feliks Gaworzewski, dowódca oddziału nadwyżek w 16 dac, a następnie w SGO "Polesie". Relacja z kampanii wrześniowej 1939 r., Niemcy,  grudnia 1945 r.  /250

53. Bom. rez. Władysław Lebelt, oddział zbierania nadwyżek 16 pal (OZ 16 DP), a następnie SGO "Polesie". Relacja z mojego udziału w kampanii wrześniowej 1939 r. odbytej w SGO "Polesie", Unisław Pomorski, kwiecień, 1974 r.  /253

54. Strz. rez. Aleksander Kloc, 19 pal (19 DP, armia "Prusy"), potem plut. art. plot dywizji "Brzoza". Szczegóły walki Kampanii Wrześniowej 1939 roku, w której brałem bezpośredni udział od marca do 6 października 1939 roku, Warszawa, b.r. [ok. 1970 r.]  /255

55. Kpt. Stanisław Bystydzieński, nadwyżki 7 dywizjonu artylerii konnej, Ośrodek Zapasowy Artylerii Konnej, nr 1, potem SGO "Polesie". Relacja z kampanii 1939 r., b.m. i r.  /256

56. Ppor. rez. Jerzy Wislki, nadwyżki 11 dywizjonu artylerii konnej, potem Ośrodek Zapasowy Art. Konnej nr 1, następnie SGO "Polesie". Relacja, Bomlitz (Niemcy), 13 stycznia . 1946 r.  /259

57. Kpt. Stanisław Chodań, dowódca 7 baterii pomiarów artylerii. Sprawozdanie z kampanii wrześniowej 1939 r., Włochy, 5 grudnia 1945 r.  /259

58. Kpt. Stanisław Samborski, oficer mobilizacyjny I dyonu pomiarów artylerii. Relacja, Włochy, 9 grudnia 1945 r. /269

59. Mjr Witold Grabiański, kwatermistrz Ośrodka Zapasowego Pomiatów Artylerii. Relacja o przebiegu rozmów z dowódcą 13 DPZmot w sprawie kapitulacji SGO "Polesie", b.m. i r.  /272

60. Ppor. Stanisław Pilawski, ośrodek zapasowy pomiarów artylerii. Relacja, Włochy, 12 grudnia 1945 r.  /274

61. Ppor. rez. Zbigniew Lech, ośrodek zapasowy pomiarów artylerii. Relacja, Włochy, 10 grudnia 1945 r.  /275

Obrona Kowla  /277

62. Ppłk dypl. Franciszek Pokorny, dowódca 54 pp (12 DP armii "Prusy"), a następnie dowódca południowego odcinka w grupie "Kowel". Fragment relacji dotyczący organizacji obrony Kowla, Budapeszt, koniec 1939 r.  /277

63. Plut. pchro. rez. Michał Smołowik, dowódca plutonu 3 kompanii ON Kamień Koszyrski, kowelskiego batalionu ON. Kwestionariusz, b.m. i r. [Armia Polska na Wschodzie]  /280

Inne  /282

64. Kpt. rez. aud. Antoni Obuchowicz, Wojskowy Sąd Okręgowy nr IV w Łodzi, a następnie SGO "Polesie". Relacja kampanii wrześniowej, Fallingbostel. 15 marca 1946 r.  /282

65. Ppor. rez. Roman Wysocki, niezmobilizowany, potem w grupie ppłk. Tadeusza Mikosia. Relacja, Sulejówek, 4 października 1969 r.  /283

66. Por. rez. Tadeusz Nerlewski, dowódca 331 kolumny taborowej. Przebieg walk we wrześniu 1939 r. - fragment relacji dotyczący wydarzeń w rejonie Słonimia po agresji ZSRR, [Rosja, 1942 r.]  /286

67. Ppor. Wacław Piotrowski, dowódca 6 baterii 19 pal (19 DP armii "Prusy"), a później dywizja "Brzoza". Relacja, [Włochy], 26 listopada 1945 r.  /288

68. Por. Paweł Czerniuk, dowódca 5 baterii 13 pal (13 DP armii "Prusy"), a następnie dywizja "Brzoza". Sprawozdanie z walk we wrześniu 1939 roku, [Rosja], 10 stycznia 1942 r.  /291

69. Strz. Bolesław Penza, 86 pp (19 dywizja piechoty, armia "Prusy"), potem w dywizji "Brzoza". Udział w walkach 1939 r., Warszawa, b.r. /294

70. Por. Jan Daniec, dowódca 8 kompanii strzeleckiej 20 pp (6 DP, armia "Kraków"), potem w składzie dywizji "Brzoza". Załącznik do Zeszytu ewidencyjnego - Instrukcja w sprawie rejestracji faktów, uwag i spostrzeżeń dotyczących przygotowań i działań wojennych, 1.310-145/39, Carpiagne, 8 kwietnia 1940 r.  /295

71. Sierż. rez. Adam Sznajder, Komenda Miasta Lublin, potem oddział por. Hipolita Piątkowskiego. Sprawozdanie z udziału w wojnie polsko-niemieckiej 1939 r., Łódź, 27 stycznia 1947 r.  /299

72. Ogn. rez. Marian Paczyński, zwiad III dyonu 10 pal (10 DP, armia "Łódź"). Relacja, Końskie, b.r. (lata siedemdziesiąte XX w.)  /304

73. Kpr. pchor. Edmund Pankanin, Ośrodek Zapasowy 15 DP, nieustalony przydział w dywizji "Brzoza". Relacja, Gdańsk, 12 czerwca 1989 r.  /308

74. Plut. Henryk Drabb, instruktor Szkoły Podoficerskiej Lotnictwa dla Małoletnich, potem grupa kpt. pil. Józefa Gliszczyńskiego. List - relacja, Janowice Wielkie k. Jeleniej Góry, 23 lipca 1974 r.  /311

75. Helena Zybert, sanitariuszka szpitala polowego w Kocku. Relacja z udziału w wojnie 1939 roku. Józefów k. Otwocka, b.r. [ok. 1977 r.]  /312

76. Józef Adam Kosiński, "To major Brzoza kartaczami (...) wali...". Wspomnienie o płk. art. w  st. sp. Ottokarze Brzozie-Brzezinie  /315

Aneksy  /319

Materiały dotyczące działań niemieckich przeciwko SGO "Polesie" /319

77. Wyciąg z dziennika działań XIV korpusu armijnego, 1-5 października 1939 r.  /319

78. Andrzej Wesołowski - Końcowe walki generała Franciszka Kleeberga w świetle dziennika wojennego niemieckiej 13 dywizji piechoty zmotoryzowanej (1-6 października 1939 r.)  /327

Obsada personalna (oprac. Ryszard Rybka)  /341

Zdjęcia  /354

Dywizyjny kurs podchorążych rezerwy 20 dywizji piechoty, rocznik 1938/1939  /383

Skorowidz nazwisk  /397

Skorowidz nazw geograficznych  /410