Rzym-Konstantynopol. Na drogach podziału i pojednania

Autor: Ks. Edmund Przekop

Rok wydania: 1986

Liczba stron: 163

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Uwagi - okładka z lekkimi przetarciami, brzegi stron lekko pożółknięte, w środku książki adnotacja ołówkiem

"Niniejsza książka zamierza być zwięzłym szkicem ukazującym lojalnie stan zagadnienia. To, co przyczyniło się do rozłamu i ostatecznie rozłam wywołało, było różnej natury i obejmowało takie dziedziny, jak liturgia, obrządek, obrazoburstwo, chrystologia, a także struktury kościelno-hierarchiczne oraz różne koncepcje władzy duchowej i doczesnej. Dalszym celem tej książki jest świadome postawienie akcentów dotyczących przeglądu historii - ze szczególnym uwzględnieniem dążeń ekumenicznych w czasach dzisiejszych - by zaopatrzyć naszych duszpasterzy oraz studentów teologii i prawa kanonicznego w konieczne pomoce, nie wyłączając też świeckich zainteresowanych tą problematyką"

(ze wstępu)

Spis treści:

Wstęp  /7

Część pierwsza. Ma drogach podziału

I. Pierwsze odrębności i różnice  /11

1. Różnice kulturowe  /11

2. Różnice liturgiczne  /12

3. Struktura hierarchiczna Wschodu - patriarchaty   /14

4. Kościół "papieski" a Kościół "cesarski"  /17

a. Treść pojęcia "Kościół "cesarski"   /18

b. Znaczenie pojęcia Kościół "papieski"   /18

5. Różnice teologiczne jako wynik sporów religijnych  /19

II. Od różnic do rozłamu  /21

A. Od synodu w Trullo (691)  /21

1. Data obchodzenia Wielkanocy  /21

2. Spór o ważność chrztu udzielanego przez heretyków  /22

3. Konflikt koncepcji eklezjologicznych  /23

a. Pierwsze starcie na synodzie w Sardyce (343)  /23

b. Spór o rangę pierwszeństwa dla Konstantynopola  /25

c. Teoria "dwóch władz" za papieża Gelazego I  /26

4. W okresie schizmy akacjańskiej  /27

5. Kościół cesarski przeciwko Kościołowi papieskiemu za czasów Justyniana  /29

6. Różne pojmowanie tytułu "patriarcha ekumeniczny"  /30

7. Konflikt wywołany przez monoteletyzm  /32

8. Synod z Trullo (691)  /33

B. Od synodu w Trullo do wielkiej schizmy (691-1054)  /35

1. Kryzys obrazoburczy  /35

2. Zerwanie stosunków politycznych między Rzymem a Konstantynopolem (koronacja Karola Wielkiego)  /36

3. Schizma Focjusza  /37

a. Wydarzenia historyczne  /37

b. Przyczyny dogłębne  /42

4. Od schizmy Focjusza do rozłamu w r. 1054  /44

5. Definitywny rozłam pomiędzy Rzymem a Konstantynopolem w okresie patriarchatu Cerulariusza  /45

a. Okoliczności schizmy  /45

b. Przyczyny dogłębne  /49

Część druga. W kierunku pojednania

1. Metody stosowane przez Rzym do rozłamu do II Soboru Lyońskiego (1274)  /55

a. Próby wchłonięcia chrześcijańskiego Wschodu  /55

b. Większe otwarcie się na bizantyński Wschód za papieża Innocentego IV (1243-1254)   /59

c. Kontynuacja działań zjednoczeniowych za papieża Aleksandra IC i jego następców  /60

d. Jedność narzucona na II Soborze Lyońskim (1274)  /62

2. Od II Soboru Lyońskiego do Soboru Florenckiego (1439)  /67

a. Próby całkowitej latynizacji Kościoła greckiego w XIV w.  /67

b. Wpływ schizmy zachodniej na zmianę stosunków Rzymu wobec Konstantynopola  /72

c. Unia Kościołów dyskutowana na Soborze Florenckim (1439)  /74

3. Próby zjednoczeniowe do Soboru Florenckiego do utworzenia Kongregacji Rozkrzewiania Wiary  (1622)  /80

4. Stolica Apostolska a Wschód po utworzeniu Kongregacji Rozkrzewiania Wiary  /83

5. Utworzenie patriarchatu grecko-melchickiego (1724)  /88

6. Stosunek Rzymu do chrześcijańskiego Wschodu za papieża Benedykta XIV (1740-1758)  /89

7. Stanowisko Stolicy Apostolskiej wobec Wschodu za Piusa IX (1846-1878)  /91

a. Pozytywna postawa papieża wobec obrządków wschodnich  /92

b. Próba upodobnienia wschodniej dyscypliny prawnej do łacińskiego wzoru  /93

c. Apel Piusa IX do prawosławnych o jedność kościelną  /95

8. Zmiana stanowiska Rzymu na korzyść Wschodu za papieża Leona XIII (1878-1903)  /99

a. Wysiłki papieża w kierunku zjednoczenia kościołów  /99

b. Uznanie papieża dla wartości wschodnich obrządków i prawa kanonicznego  101

9. Utworzenie Kongregacji dla Kościoła Wschodniego (1917) i dalsze jej dzieje  /104

10. Prace nad kodeksem prawa dla katolickich Kościołów wschodnich (od Piusa IX do Soboru Watykańskiego II)  /107

11. Ekumeniczny wymiar Soboru Watykańskiego II  /112

a. Troska o przywrócenie jedności wśród wszystkich chrześcijan  /112

b. Vaticanum II a chrześcijanie prawosławni   /114

12. Stolica Apostolska a ekumeniczny patriarchat w okresie "dialogu miłości"  /119

13. Od "dialogu miłości" do "dialogu teologicznego"  /120

Zamiast zakończenia  /133

Wykaz skrótów  /134

Przypisy  /136

Wykaz źródeł i literatury   /156