Rynek kredytu pieniężnego w miastach południowego pobrzeża Bałtyku w późnym średniowieczu (Greifswald, Gdańsk, Elbląg, Toruń...)

Autor: Cezary Kardasz

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 473

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Uwagi - okładka z zatarciami, brzegi stron przykurzone

"W Europie późnego średniowiecza rynek kredytowy, w tym rynek kredytu pieniężnego, był istotnym sektorem gospodarki miejskiej - miejscem lokowania i pozyskiwania kapitałów, na którym obecnie niemal wszystkie funkcjonujące w miastach grupy społeczne i instytucje: rządzące elity, w których skład wchodziło przede wszystkim dalekosiężna kupiectwo, drobni kupcy i kramarze, rzemieślnicy, kobiety i dzieci, świeccy i duchowni, a także władze miejskie oraz korporacje i instytucje kościelne. Ponowne włączenie w XIII wieku południowego pobrzeża Bałtyku i całej strefy bałtyckiej w europejski system gospodarczy zaowocowało powstaniem i rozwojem rynków kapitałowych także w miastach tego regionu"

(ze wstępu)

Spis treści:

Wykaz zastosowanych skrótów    /11

Wstęp   /15

Formalnoprawne aspekty rynku kredytowego   /29

1.1. Formy kredytu w miastach nadbaltyckich w późnym średniowieczu    /29

1.1.1. Kupno renty  /31

1.1.1.1. Renty wieczyste (census perpetuus, census heredirarius)     /33

1.1.1.2. Renty nowe (rrnici, czins, renthen)    /34

1.1.1.3. Renty stare   /35

1.1.1.4. Renty dożywotnie (census ad vitae tempora, leibzinsI)     /36

1.1.1.5. Renty związane z zakupem nieruchomości    38

1.1.1.6. Renty sprzedawane przez władze miejskie   /40

1.1.1.7. Renty ratione muri   /42

1.1.2. Pożyczki od małoletnich       /42

1.1.3. Pożyczki pod zastaw   /44

1.2. Formy zabezpieczenia kredytu   /45

1.2.1. Asygnacja    /45

1.2.2. Zastaw /48

1.2.3. Płynne formy zabezpieczeń (poręczenie, list dłużny, przysięga)    /49

1.3. Księgowanie transakcji kredytowych   /50

1.3.1. Wpis do księgi miejskiej — zwyczaj czy obowiązek?   /50

1.3.2. Typy ksiąg  /53

1.3.3. Formularze zapisu transakcji kredytowych    /62

1.4. Język   /67

1.5. Unormowania prawne dotyczące kredytu   /70

1.6. Terminy i miejsce wypłat  /80

1.7. Rozwiązanie umowy kredytowej — wykup renty, spłata zobowiązania    /82

1.8. Moneta    /85

Rozdział 2

Społeczne aspekty rynku kredytowego     /89

2.1. Zasięg społeczny i charakter aktywności na rynku kredytowym jako wskaźniki położenia gospodarczego  /89

2.2. Greifswald: udział wybranych grup społecznych i zawodowych oraz instytucji w rynku kredytowym w latach 1300 — 1442    /91

2.2.1. Kupcy dalekosiężni    /94

2.2.2. Kupcy detaliczni      /96

2.2.3. Rzemieślnicy   /97

2.2.4. Kobiety i dzieci   /99

2.2.5. Duchowni i instytucje kościelne  /104

2.2.6. Rada miejska   /106

2.3. Gdańsk: udział wybranych grup społecznych i zawodowych oraz instytucji w rynku kredytowym w latach 1331 — 1454   /108

2.3.1. Główne Miasto Gdańsk   /110

2.3.1.1. Kupcy dalekosiężni    /114

2.3.1.2. Rada miejska   /116

2.3.2. Stare Miasto Gdańsk   /117

2.3.3. Młode Miasto Gdańsk   /118

2.4. Elbląg: udział wybranych grup społecznych i zawodowych oraz instytucji w rynku kredytowym w latach 1330 — 1417   /120

2.4.1. Stare Miasto Elbląg     /120

2.4.1.1. Kupcy dalekosiężni    /123

2.4.1.2. Kupcy detaliczni      /126

2.4.1.3. Rzemieślnicy   /127

2.4.1.4. Kobiety i dzieci         /129

2.4.1.5. Duchowni i instytucje kościelne      /132

2.4.1.6. Rada miejska    /134

2.4.2. Nowe Miasto Elbląg      /135

2.4.2.1. Grupa rządząca        /137

2.4.2.2. Mieszkańcy Starego Miasta Elbląga    /139

2.4.2.3. Rzemieślnicy   /140

2.4.2.4. Kobiety i dzieci     /141

2.4.2.5. Duchowni i instytucje kościelne   /143

2.4.2.6. Rada miejska    /145

2. 5. Toruń: udział wybranych grup społecznych i zawodowych oraz instytucji w rynku kredytowym w latach 1363 — 1453   /145

2.5.1. Stare Miasto Toruń      /146

2.5.2.1. Kupcy dalekosiężni    /149

2.5.3.2. Kupcy detaliczni         /152

2.5.4.3. Rzemieślnicy   /154

2.5.4.4. Kobiety i dzieci      /155

2.5.4.5. Duchowni i instytucje kościelne    /159

2.5.4.6. Rada miejska   /161

2.5.2. Nowe Miasto Toruń    /162

2.5.2.1. Grupa rządząca      /164

2.5.2.2. Mieszkańcy Starego Miasta Torunia   166

2.5.2.3. Rzemieślnicy   /167

2.5.2.4. Kobiety i dzieci         /169

2.5.2.5. Duchowni i instytucje kościelne     /171

2.5.2.6. Rada miejska   /173

2.6. Rewel: udział wybranych grup społecznych i zawodowych oraz instytucji w rynku kredytowym w latach 1312 - 1453  /174

2.6.1. Kupcy dalekosiężni    /176

2.6.2. Kupcy detaliczni   /179

2.6.3. Rzemieślnicy   /180

2.6.4. Kobiety i dzieci      /181

2.6.5. Duchowni i instytucje kościelne    /185

2.6.6. Gildie  /187

2.6.7. Rada miejska   /189

2.7. Wnioski    /191

Rozdział 3

Gospodarcze aspekty rynku kredytowego    /197

3.1. Elementy rynku kredytowego jako wskaźniki położenia gospodarczego   /197

3.2. Greifswald   /202

3.2.1. Liczba transakcji i obroty rynku kredytowego /202

3.2.2. Typ transakcji   /203

3.2.3. Oprocentowanie i osiągany zysk    204

3.2.4. Struktura wartości    /207  

3.3. Gdańsk  /08 

3.3.1. Główne Miasto Gdańsk  /208 

3.3.1.1. Liczba transakcji i obroty rynku kredytowego   /208 

3.3.1.2. Typ transakcji  /209  

3.3.1.3. Oprocentowanie i osiągany zysk    /209

3.3.1.4. Struktura wartości  /210

3.3.1. Młode Miasto Gdańsk    /210

3.3.2.1. Liczba transakcji i obroty rynku kredytowego       /211

3.3.2.2. Typ transakcji /2111

3.3.2.3. Oprocentowania i osiągany zysk    /211

3.3.2.4. Struktura wartości    /211

3.4. Elbląg  /212

3.4.1 Stare Miasto Elbląg   /212

3.4.1.1. Liczba transakcji i obroty rynku kredytowego   /212

3.4.1.2. Typ transakcji   /215

3.4.1.3. Oprocentowanie i osiągany zysk     /216

3.4.1.4. Struktura wartości    /218

3.4.2. Nowe Miasto Elbląg  /219

3.4.2.1. Liczba transakcji i obroty rynku kredytowego    /219

3.4.2.2 .Typ transakcji   /219

3.4.2.3. Oprocentowanie i osiągany zysk   /220

3.4.2.4. Struktura wartości  /220

3.5. Toruń /221 

3.5.1 Stare Miasto Toruń   /221

  3.5.1.1. Liczba transakcji i obroty rynku kredytowego      /221

3.5.1.2. Typ transakcji   /224

3.5.1.3. Oprocentowanie i osiągany zysk    /224

3.5.1.4. Struktura wartości   /225

3.5.2. Nowe Miasto Toruń    /226

3.5.2.1. Liczba transakcji i obroty rynku kredytowego     /226

3.5.2.2.Typ transakcji     /227

3.5.2.3. Oprocentowanie i osiągany zysk    /227

3.5.2.4. Struktura wartości   /228

3.6. Rewel   /228

3.6.1. Liczba transakcji i obroty rynku kredytowego   /228

3.6.2. Typ transakcji    /231

3.6.3. Oprocentowanie i osiągany zysk    /232

3.6.4. Struktura wartości         /236

3.7. Wnioski    /237

Rozdział 4

4.1. Rynek kredytowy a koniunktura gospodarcza w strefie bałtyckiej w późnym średniowieczu (XIV— pierwsza połowa XV wieku)    /241

Rynek kredytowy Greifswaldu, Gdańska, Elbląga, Torunia i Rewla na tle innych miast strefy bałtyckiej i krajów sąsiadujących    /242

4.2 Koniunktura gospodarcza na południowym pobrzeżu Bałtyku w późnym średniowieczu i jej uwarunkowania    /249

Zakończenie  /255

Aneks: tabele i wykresy    /259

Wykaz tabel i wykresów    /399

A list of tables and charts  /407

Das Verzeichnis der Tabellen und Diagramme    /415

Bibliografia      /423

Abstract      /463

Zusammenfassung      /469