Rycheza Królowa Polski (ok. 995 – 21 marca 1063) Studium historiograficzne

Autorka: Małgorzata Delimata-Proch

Rok wydania: 2019

Ilość stron: 366

Oprawa: twarda

Format: 14,5 cm x 20,5 cm

Biografia stanowi pierwszą próbę weryfikacji poglądów na temat nie tylko kluczowych wydarzeń z życia królowej Rychezy, żony Mieszka II, ale także jej rzekomego wpływu m.in. na piśmiennictwo, budownictwo, recepcję stylów architektonicznych, a w okresie po opuszczeniu państwa piastowskiego na migrację rękopisów i artefaktów, a także na odbudowę i rozwój polskiego Kościoła. Czy opinie badaczy na temat szeroko zakrojonej działalności królowej są uzasadnione? Temu pytaniu towarzyszą kolejne: co z aktywnością tej władczyni w rodowych dobrach? Czy również studia na tym polu wymagają weryfikacji? Książka na te i wiele innych pytań udziela wyczerpujących odpowiedzi.

Spis treści:

Wstęp  /9

Rozdział I. Na łonie rodziny  /17

1. Ród  /17

2. "...primogenita erat", czyli u początków życia  /37

3. Wykształcenie  /52

Rozdział II. Rycheza i Mieszko II  /56

1. Małżeństwo  /56

a. Rok tysięczny - małżeńskie plany, "umowa", a może "zaręczyny"?  /56

b. Rok 1007  /60

c. Kontrowersje wokół roku 1013 i zjazdu w Merseburgu  /61

d. Okoliczności i inicjatorzy zaślubin  /72

2. Potomstwo  /79

3. U boku Mieszka II  /101

a. Koronacja  /101

b. Działalność związana z piśmiennictwem  /103

c. Aktywność na niwie architektonicznej i sakralnej  /108

Rozdział III. Burzliwe i tajemnicze lata trzydzieste XI wieu  /129

1. (Wielo)głos zabierają kronikarze i rocznikarze  /129

2. "Ale to już było...", czyli w kręgu rozlicznych hipotez  /135

a. Częstotliwość i czas (ile razy i kiedy Rycheza opuszczała/opuściła Polskę?)  /136

b. Okoliczności (dlaczego Rycheza wyjechała z Polski?)  /152

c. Regencja, współudział w rządach, a może tylko wpływ?  /174

d. Wyjazd z Kazimierzem?  /183

e. Insygnia  /188

3. Podsumowanie. Własna opinia?  /197

Rozdział IV. Na obcej/rodzimej ziemi  /201

1. Rycheza i "sprawa polska", czyli o długim cieniu królowej  /201

2, Działalność w cesarstwie  /228

3. Śmierć, pochówek i kult  /258

Rozdział V. "Zagorzała Niemka", a może "pani zacna"? Czyli o narodzinach i kresie pewnego stereotypu w polskim piśmiennictwie  /273

1. Sprawnie rządząca i troskliwa matka  /273

2. Pierwsza deformacja wizerunku  /277

3. Rycheza w tradycji śląskiej i wielkopolskiej  /279

4. Kreowanie stereotypu obcej królowej (Jan Długosz i jego kontynuatorzy)  /280

5. Przyjęcie stereotypu i pierwsze próby jego dekonstrukcji w polskim piśmiennictwie (od A. Naruszewicza do końca XIX wieku)  /295

6. Kres stereotypu (XX i XX wiek)  /304

Streszczenie  /321

Zusammenfassung  /325

Bibliografia  /329

Indeks nazwisk  /355