Rozkosz zabijania. Publiczne rytuały karania i egzekucji oraz śmierć jako widowisko w cesarskim Rzymie

Autor: Johannes Hahn

Redaktor serii: Leszek Mrozewicz, współpr. Michał Duch

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 60

Okładka: miękka

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Seria: Opuscula Gnesnensia  19

Wykład wygłoszony 17 maja 2016 r.

Celem serii wydawniczej "Opuscula Gnesnensia. Wykłady Uniwersyteckie w Instytucie Kultury Europejskiej (Gniezno)” jest utrwalanie i propagowanie wykładów badaczy naukowych z kraju i zagranicy, goszczących w murach naszej Uczelni, jak również wystąpień naszych pracowników, adresowanych do gnieźnieńskiego środowiska akademickiego i wszystkich mieszkańców Gniezna.

"Rzym był państwem żołnierzy. Jego ekspansja w okresie Republiki pochłonęła setki tysięcy ofiar, czemu towarzyszyło wykształcenie się publicznych krwawych rytuałów. Były one znamienne nie tylko dla zwyczajów wojskowych; nabrały pierwszoplanowego znaczenia także dla państwa i społeczeństwa jako całości, ponieważ publiczne wykonywanie kary śmierci traktowane było jako rodzaj ofiary za pomyślność rzymskiej wspólnoty. Instytucja decymacji (decimatio), czyli ukaranie oddziału, który na polu walki wykazał się tchórzostwem lub odmówił wykonania rozkazu, najdobitniej tego dowodzi: co dziesiąty żołnierz, wyznaczony losowaniem, skazywany był na śmierć. Wyrok wykonywali jego koledzy, których los oszczędził. Na oczach zebranego wojska zatłukiwali nieszczęśnika pałkami. Ten okrutny zwyczaj nie był ani mitem, ani jakąś przywoływaną w zbiorowej pamięci historią o praktykach stosowanych w czasach rzymskiej epoki heroicznej, czyli na wczesnym etapie dziejów, opowiadaną młodym rekrutom ku przestrodze, aby zmobilizować ich determinację na polu walki. Praktykowany był jeszcze w okresie Cesarstwa i zarazem roztrząsany w szkołach retoryki. W tym ostatnim wypadku chodziło o uzmysłowienie młodym rzymskim arystokratom, że jest to w wojsku kara regulaminowa i że mogą stanąć kiedyś przed koniecznością podjęcia decyzji o jej zastosowaniu".

(fragment Wykładu)