Rola artysty w społeczeństwie Majów późnego okresu klasycznego. Na podstawie analizy epigraficznej zachowanych sygnatur...

Autor: Kajetan Jagodziński

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 227

Okładka: miękka

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Seria: Acta Humanistica Gnensiensa XXI

Publikacja koncentruje się wokół sylwetki majańskiego artysty, a dokładnie roli jaką zajmował w społeczeństwie dawnych Majów późnego okresu klasycznego (VI-IX wiek n.e.). Podstawowym materiałem źródłowym są sygnatury, które umieszczali skrybowie (utz’ihb, „to jest jego/jej pismo/malowidło”) oraz rzeźbiarze (yuxul, „to jest jego/jej rzeźba”) na niektórych artefaktach. Owe podpisy to zwięzłe teksty, które stanowią niewielki fragment całego korpusu inskrypcji majańskich. Jednak ich znaczenie nie leży w ilości, lecz w jakości reprezentowanego fenomenu kulturowego – sygnowania przez artystów swoich dzieł. to zjawisko o bezprecedensowym charakterze w skali całego prekolumbijskiego Nowego Świata. Dzięki zawartym informacjom, kurtyna anonimowości, jaka spowijała majańskich artystów zostaje częściowo odsłonięta i pozwala poznać fragment tego fascynującego świata. Zebrane dane pozwoliły na umieszczenie skrybów i rzeźbiarzy w szerszej panoramie społeczno-politycznej owego okresu, a także rzucić trochę światła na mechanizmy, jakie wpływały na rozprzestrzenianie się omawianego fenomenu kulturowego.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Podziękowania    /7

Wprowadzenie  /9

ROZDZIAŁ I

Stan badań    /17

ROZDZIAŁ II

Dzieje spisane glifami    /24

2.1. Wynalezienie pisma    /24

2.2. Pismo glificzne Majów   /27

2.3. Sytuacja społeczno-polityczna w okresie klasycznym (III-IX wiek)    /34

ROZDZIAŁ III

Wstęp do badań nad artystą majańskim    /42

3.1. Źródła ikonograficzne   /42

3.2. Źródła archeologiczne   / 48

3.3. Źródła epigraficzne    /53

3.3.1. Formuła początkowej sekwencji standardowej (PSS)    /53

3.3.2 Sygnatury skrybów (aj tz’ihb)    /56

3.3.3. Sygnatury rzeźbiarzy (aj yuxul, aj yul) 58

3.3.4 Zwrot chehe’n    /60

ROZDZIAŁ IV

Korpus sygnatur artystów   /62

4.1. Ogólna charakterystyka   /62

4.2. Problem rozprzestrzeniania się zjawiska   /65

4.3. Mobilność artystów    /70

4.4. Wielcy nieobecni    /73

4.4.1. Kwestia Bonampak    /73

4.4.2. Kwestia Tikal    /77

ROZDZIAŁ V

Artysta a społeczeństwo majańskie    /80

5.1. Dwór majański   /80

5.2. Tytuły artystów    /82

5.2.1. Grupa tytułów zawierających cząstkę baah   /82

5.2.2 Tytuł aj bik’al    /91

5.2.3. Tytuł aj k’uhun /94

5.2.4. Tytuł opisywany glifem T750   /97

5.2.5. Tytuł itz’aat    /98

5.2.6. Tytuł anaab   /103

5.2.7.  Inne wybrane tytuły   /106

5.3.  Podsumowanie   /110

ROZDZIAŁ VI

Wykształcenie artystów    /111

6.1. Cursus honorum   /111

6.2. Zjawisko patronatu    /128

ROZDZIAŁ VII

Analiza wybranych artefaktów    /138

7.1. El Perú-Waka’ i Stela Pomoy    /138

7.2. Stela 12 z Piedras Negras   /147

7. 3. Sygnatury w jaskiniach   /151

7.4. Skryba Sak Mo’   /153

ROZDZIAŁ VIII

Kodeks drezdeński – studium przypadku    /159

8.1. Kultura piśmiennicza w okresie postklasycznym    /159

8.2. Skrybowie z Kodeksu drezdeńskiego    /163

8.2.1. Historia Kodeksu drezdeńskiego   /163

8.2.2. Stan badań    /166

8.2.3. Metodologia    /167

8.2.4. Wyniki badań    /169

8.3. Konkluzje – perspektywy badawcze    /181

Zakończenie   /182

Aneks   /192

Bibliografia   /197

Spis fotografii, rycin i tabel   /214

Summary (Role of an Artist in the Late Classic Maya Society Based on Epigraphic Analysis of Preserved Signatures of Scribes and Sculptors)    /217

Resumen (El rol de un artista en la sociedad maya en el periodo clásico tardío Basa-do en el análisis epigráfico de las firma conservadas de los escribas y escultores)    /222