Rękopis z Czombrowa. Filomacki przekład Koranu – edycja i studium historyczno-filologiczne zabytku

Redakcja: Joanna Kulwicka-Kamińska, Czesław Łapicz

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 254

Okładka: miękka z obwolutą

Format: 21,0 cm x 29,7 cm

"Niniejsza publikacja zawiera edycję jednego z najciekawszych literackich tłumaczeń XIX w., mianowicie świętej Księgi islamu – Koranu w przekładzie wileńskich filomatów. Przekład ten jest bezcennym źródłem do badania pograniczy polskiej kultury oraz doskonałym materiałem dla studiów nad XIX-wieczną kulturą kilku europejskich narodów. Dla nowoczesnego edytorstwa teoretycznego przedstawia on cenny materiał do rozważań nad kluczowym problemem wariantów – źródła – tekstu finalnego. Autorzy studiów i rozpraw podjęli zatem szczegółowe badania historyczne, filologiczne i tekstologiczne nad nowo odnalezionym tekstem i nad pozostającymi z nim w bezpośredniej relacji: tefsirem z Grodna, Koranem w edycji warszawskiej oraz rękopiśmiennymi zabytkami Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Praca Redaktorów naukowych niniejszego tomu, a zarazem Autorów i Współautorów wiodących artykułów tego zestawu (prof. prof. Joanny Kulwickiej-Kamińskiej i Czesława Łapicza) to wielkie osiągnięcie w dziedzinie nauk humanistycznych. Niezwykle ważna wydaje się nie tylko pierwsza nowoczesna edycja nieznanego dotąd tekstu, pochodzącego z XIX wieku, ale także jego staranne opracowanie filologiczne wraz z tłem historycznym i co więcej – obudowanie tej wiedzy ściśle naukowej z materiałem popularnonaukowym w postaci listów, relacji, ilustracji i wszelkich innych informacji nawiązujących do osób i wydarzeń związanych tematycznie z głównym wątkiem opracowania."

(Z recenzji prof. dr hab. Elżbiety Górskiej)

Spis treści:

Od redaktorów /9 

Wprowadzenie /13 

From the Editors /23 

Introduction /23

Część I. Źródło

Zachowane karty rękopisu z Czombrowa: sury 69-71 i 89-111 /41

Część II. Analizy i interpretacje

ks. Tadeusz Krahel - Ksiądz Dionizy Chlewiński /67

Zbigniew J. Wójcik - Filomacki przekład Koronau i jego losy - spojrzenie po latach /75

Tamara Bairasankante - Kilka uwag o wydawaniu przez dwóch filomatów i jednego Tatara Koronau w przekładzie na język polski /85

Joanna Puchalska - Koran w katolickim dworze /97

Artur Konopacki - Tatarzy w Nowogródku a rękopis tłumaczenia Koranu z Czombrowa /107

Dariusz Pniewski - Koran romantyków. Przyczyny powstania filomackiego przekładu Koranu i jego poetyka /119

Joanna Kulwicka-Kamińska, Czesław Łapicz - Tytuły sur w rękopisie z Czombrowa na tle innych polskich przekładów Koranu /131

Joanna Kulwicka-Kamińska, Aleksandra Walkiewicz - Dwa warianty filomackiego tłumaczenia Koranu w relacji do podstawy źródłowej /153

Joanna Kulwicka-Kamińska - Filomacki przekład Koranu. Filologiczna analiza porównawcza rękopisu z Czombrowa i tzw. Koranu Buczckiego /181

Czesław Łapicz, Iwona Radziszewska - Tefsir z Grodna a Kotan Jana Murzy Tarak Buczackiego (studium porównawcze na podstawie sury 69) /191

Podstawy arabska i francuska sury 69 oraz jej zapis współczesną polszczyzną /221

Noty o autorach /229 

Notes on the authors /231

Część III. Aneks

Paz Domeyko - O Ignacym Domeyce /237

Archiwalne artykuły Aleksandra Walickiego o Ignacym Domeyce /241

Marcin Grochowski - W poszukiwaniu "Skarb Domeyki" /251