Przesiedlenie ludności ukraińskiej z Polski do USSR w latach 1944-1947

Autor: Jan Pisuliński

Rok wydania: 2009

Liczba stron: 588

Okładka: miękka

Format: 15,5 cm x 23,00 cm

Uwagi - okładka z zatarciami, brzegi stron przykurzone

Uwzględniając dotychczasowy stan badań, Autor za podstawowy cel swoich poszukiwań i prac przyjął dokonanie możliwie pełnej charakterystyki, przedstawienie jak najbardziej szczegółowego przebiegu jednej z największych operacji przesiedleńczych odbywających się na ówczesnym obszarze Polski. Skupiając się na niezwykle dokładnym, drobiazgowym odtworzeniu akcji „ewakuacyjnej” w poszczególnych powiatach, Jan Pisuliński podjął jednocześnie próbę ukazania nie tylko stosunku ukraińskiej ludności, ale także polskich władz administracyjnych, wojskowych, bezpieczeństwa oraz zamieszkałej w Polsce południowo-wschodniej ludności polskiej do faktu wysiedlania Ukraińców, niejednokrotnie będących jej sąsiadami, krewnymi lub powinowatymi. To z kolei pozwoliło na analizę problemu strat, jakie poniosła społeczność ukraińska oraz polska w trakcie operacji wysiedleńczej, zwłaszcza w jej późniejszych fazach, charakteryzujących się użyciem na dużą skalę „asystencji” wojskowej, a także kwestii rozmiarów „reklamacji” i zwolnień z przesiedlenia. Wymiar liczbowy tych ustaleń wraz ze żmudną próbą sprawdzenia wyliczeń na szczeblu poszczególnych komisji umożliwiły weryfikację danych zbiorczych funkcjonujących w literaturze, a także wyjaśnienie, dlaczego „dobrowolnego wysiedlenia” uniknęła ponad 150-tysięczna rzesza ludności, którą uznawano za ukraińską.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wykaz skrótów  /7

Wstęp  /11

Rozdział I. Stosunki polsko-ukraińskie przed 1944 r.  /24

Stosunki polsko-ukraińskiej do 1939 r.   /24

Polacy i Ukraińcy w okresie okupacji   /41

Rozdział II. Umowa   /65

Założenia polityki komunistów wobec mniejszości ukraińskiej   /65

Sytuacja ludności ukraińskiej po wyzwoleniu spod okupacji hitlerowskiej  /67

Geneza umowy z 9 września 1944 r.  /80

Postanowienia układu i instrukcji wykonawczych  /89

Kwalifikowanie do przesiedlenia  /97

Stanowisko społeczności polskiej wobec akcji przesiedleńczej  /118

Rozdział III. Organizacja i funkcjonowanie aparatu przesiedleńczego  /132

Ramy prawne funkcjonowania aparatu przesiedleńczego   /132

Organizacja i i funkcjonowanie sowieckiego aparatu przesiedleńczego  /134

 Organizacja i i funkcjonowanie polskiego aparatu przesiedleńczego   /147

Wzajemne relacje pomiędzy polskim i sowieckim aparatem przesiedleńczym  /163

Rozdział IV. Pierwszy etap akcji przesiedleńczej (październik 1944 r. - luty 1945 r.)   /169

Województwo lubelskie  /178

Województwo rzeszowskie  /197

Rozdział V. Drugi etap akcji przesiedleńczej (marzec-sierpień 1945 r.)  /218

 Województwo lubelskie  /239

Województwo rzeszowskie  /252

Województwo krakowskie   /292

Rozdział VI. Trzeci  etap akcji przesiedleńczej (wrzesień 1945 r. - luty 1946 r.)  /298

 Województwo lubelskie  /310

Województwo rzeszowskie  /319

Województwo krakowskie   /403

Rozdział VII. Ostatni  etap akcji przesiedleńczej (marzec 1946 r. - maj 1947 r.)   /408

Województwo lubelskie  /414

Województwo rzeszowskie  /436

Województwo krakowskie   /496

Próby wznowienia akcji przesiedleńczej (sierpień 1946 r. - maj 1947 r.)  /496

Rozdział VIII. Losy przesiedlonych na Ukrainie Sowieckiej  /511

Zakończenie  /537

Wykaz wykorzystanych źródeł i opracowań  /542

Indeks nazwisk   564

Indeks miejscowości  /576