Portret sztukmistrza. Teofil Lenartowicz wobec kultury renesansu

Autor: Arkadiusz Krawczyk

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 455

Okładka: miękka

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami, brzegi stron nieznacznie przykurzone

Książka stanowi studium związków Teofila Lenartowicza z tradycją europejskiego odrodzenia. W centrum zainteresowania badawczego pozostają wybitne postaci renesansu włoskiego i polskiego. Autor analizuje literacką i artystyczną spuściznę lirnika mazowieckiego. Swoje badania opiera na epistolografii sztukmistrza, archiwaliach i innych tekstach pochodzących z XIX wieku.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Uwagi wstępne   /7

Fascynacja kulturą odrodzenia. Fenomen Lenartowicza   /7 

U źródeł terminu „renesans”   /16 

Romantyczny renesansyzm  /21 

Idea wielkich ludzi a renesanse sztukmistrza  /30
 
Rozdział 1. W starej ojców szkole. Mit życia i twórczości Jana Kochanowskiego  /37 

Meandry recepcji „rzeczy czarnoleskiej” w refleksji pisarzy pierwszej połowy XIX wieku  /37 

Szkic do romantycznego portretu odrodzeniowego pisarza  /44

Pod egidą czarnoleskiego mistrza. O korespondencji Lenartowicza z przyjaciółmi i rodziną  /55

U źródeł własnej twórczości. Rola motta w pisarstwie lirnika mazowieckiego   /59

„Wieniec laurowy” ku czci poety. Literackie formy pamięci o Janie z Czarnego Lasu   /63

Rozdział 2. W blasku florenckiego renesansu. Rzeźba i rysunek Lenartowicza  /81

Rzeźba jako przedmiot zainteresowania poetyckiego  /83

Per aspera ad astra  /90

Krytyka artystyczna wobec dorobku rzeźbiarskiego Lenartowicza /95

W pracowni sztukmistrza /107

W świecie inspiracji rzeźbiarskich artysty-amatora  /123

Anachronizm czy twórcze przetworzenie?   /152

Rozdział 3. Polski Vasari? Listy o sztuce włoskiej   /157

Rozproszona całość   /160

Geniusz jako fundament kreacji sztuki  /173

Etos sztuki – etos życia. Powołanie artysty – powołanie człowieka   /178

Od renesansu do romantyzmu. Lenartowicza model pisania o artyście   /192

Wit Stwosz – w poszukiwaniu polskiego ideału?   /201

Koncepcja deskrypcji dzieła sztuki  /203

Renesans włoski a charakter szkoły narodowej   /215

Rozdział 4. Próba dialogu. Wykłady bolońskie   /228

Accademia Adamo Mickiewicz di Storia e Letteratura Polacca e Slava  /228

Samotnik znad Arno w murach bolońskiego uniwersytetu   /231

Sul carattere della poesia polono-slava. Uwagi o nowożytnym uczonym i czarnoleskim mistrzu pióra /235

Mikołaj Kopernik jako naukowiec, humanista i ateista? Europejski wymiar działalności astronoma /241

Jan Kochanowski – ideały poety wobec wyzwań epoki. Między intymistyką literacką a twórczością zaangażowaną w służbę Rzeczpospolitej   /247

Renesans jako epoka sprzeczności. Ku dynamice dziejów   /256

Rozdział 5. Wyczytane z gwiazd. Romantyczna biografia Mikołaja Kopernika   /264

Między literaturą, nauką a obrazem. Dziewiętnastowieczny konterfekt astronoma   /264

Kopernik jako wzór etycznego i intelektualnego modelu naukowca   /271

Rozdział 6. Między nazarenizmem a gustem epoki. Wiersze o artystach   /281

Renesansowy artysta jako wytwór romantycznej kultury   /281

Twórcy odrodzenia w korespondencji i liryce Lenartowicza   /292

Poetyckie spotkania z mistrzami   /312

Zamiast zakończenia. Poeta kultury   /358

Wizja renesansu a program poetycki lirnika mazowieckiego   /358

Lenartowiczowe glosy w dyskusji o renesansowym postrzeganiu literatury i sztuki   /362

Odrodzenie jako jedna z tradycji kluczowych dla późnego pokolenia romantyków?   /375

Aneks

T. Lenartowicz, Listy o sztuce włoskiej, „Tygodnik Ilustrowany” 1867-1868   /379

Wiersze Mikołaj Kopernik. Oda; Kopernik przy otwartym oknie składając teleskop /380

T. Lenartowicz, Rafael Sanzio. Fragmenta z poematu „Senna podróż do Rzymu”; Fragmenta z poematu „Fra Angelico di Fiesole”; Przesyłając przekład sonetu Michała Anioła Buonarotti. Wiersz do…; Wstęp do poematu „Michał Anioł Buonaroti”   /408

Bibliografia    /414

Bibliografia podmiotowa  /414

Bibliografia przedmiotowa   /421

Nota bibliograficzna   /434

Indeks osobowy   /435

Spis ilustracji   /447

Summary /454