Polska pod okupacją 1939–1945, tom 3

Redakcja: Beata Bińko, Izabela Szufa

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 376

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Uwagi - tył okładki z lekkimi zatarciami

Tom trzeci otwiera artykuł Sebastiana Piątkowskiego, który opisuje wykorzystanie zbrodni katyńskiej przez niemiecką propagandę w polskojęzycznych dziennikach wydawanych w Generalnym Gubernatorstwie. W kolejnym tekście Tomasz Sudoł weryfikuje dotychczasowe ustalenia w sprawie zbrodni popełnionych przez Panzer-Division „Kempf” na żołnierzach Wojska Polskiego w Zakroczymiu we wrześniu 1939 r. W trzecim artykule Marcin Przegiętka omawia działalność organizacji Selbstschutz Südostpreußen w latach 1939–1940. Dział Szkice otwiera tekst Anny Czocher, która w oparciu o akta krakowskiego więzienia przy ul. Senackiej przybliża drobną przestępczość pospolitą w Krakowie w latach 1939–1945. Sławomir Kalbarczyk traktuje o śledztwie NKWD w sprawie polskich oficerów zaangażowanych w działalność Komisji Kulturalno-Oświatowej w obozie w Starobielsku. Z kolei Mirosław Węcki przedstawia zebrane przez Służbę Bezpieczeństwa III Rzeszy opinie mieszkańców prowincji górnośląskiej na temat czołowych osobistości III Rzeszy. Dział zamyka opracowanie Janusza Piwowara, który podjął próbę opisania historii niemieckiego obozu w Działdowie i losów jego więźniów w świetle akt gestapo, przechowywanych w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej. W dziale Materiały znalazł się opracowany przez Igora Hałagidę dokument opisujący przebieg zamachu Armii Krajowej na siedzibę Ukraińskiego Komitetu Pomocowego w Warszawie 31 marca 1944 r., opracowaną przez Karola Sacewicza „Informację o działalności agentur Kominternu w Polsce (sierpień – wrzesień 1942 r.)” sporządzoną w Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK oraz opracowany przez Mirosława Sikorę i Sebastiana Rosenbauma raport niemieckiej Służby Bezpieczeństwa ukazujący jej potencjał analityczny na przykładzie rozpoznania struktury etniczno-językowej w prowincji górnośląskiej w latach II wojny światowej. W dziale Badania Wojciech Wichert podjął temat politycznego i administracyjnego ustroju Okręgu Rzeszy Gdańsk–Prusy Zachodnie w latach 1939–1945 w świetle najnowszej niemieckiej literatury historycznej. Tom zamykają dwa artykuły recenzyjne: Sławomira Kalbarczyka o monografii Wołodymyra Barana i Wasyla Tokarskiego na temat terroru w latach 1939–1941 na terenie anektowanych przez ZSRS i wcielonych do Ukraińskiej SRR ziem polskich oraz Marcina Przegiętki o opracowanym przez Stephana Lehnstaedta i Jochena Böhlera wyborze źródeł na temat działalności niemieckich grup operacyjnych Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa na ziemiach polskich jesienią 1939 r.

Publikacja w ramach centralnego projektu badawczego IPN „Losy Polski i jej obywateli w latach II wojny światowej”.

Spis treści:

Wykaz skrótów    /7 

Marcin Przegiętka – Wprowadzenie     /11 

Studia 

Sebastian Piątkowski – Zbrodnia katyńska i jej konteksty w publicystyce polskojęzycznych dzienników niemieckich Generalnego Gubernatorstwa z lat 1943-1945    /15 

Tomasz Sudoł – Zbrodnie Panzer-Division „Kempf ” na żołnierzach Wojska Polskiego - obrońcach odcinka Zakroczym 28 września 1939 r. Legenda i rzeczywistość    / 44 

Marcin Przegiętka – Selbstschutz Südostpreußen – niemiecka Samoobrona w rejencji ciechanowskiej w latach 1939-1940    /84 

Szkice

Anna Czocher – Drobna przestępczość pospolita w okupowanym Krakowie na podstawie akt więźniów więzienia przy ul. Senackiej (tzw. Więzienia św. Michała) z lat 1939-1945    /119

Sławomir Kalbarczyk – Śledztwo NKWD ZSRS nr 148597. Przyczynek do losów polskich oficerów zaangażowanych w działalność Komisji Kulturalno-Oświatowej w obozie w Starobielsku     /138

Mirosław Węcki – Opinie mieszkańców prowincji górnośląskiej na temat czołowych osobistości III Rzeszy w świetle raportów Służby Bezpieczeństwa Reichsführera SS z lat 1942-1944     /158

Janusz Piwowar – Niemiecki obóz w Działdowie (Soldau) w świetle zachowanych akt Tajnej Policji Państwowej w Ciechanowie/Płocku   /185

Materiały

Igor Hałagida – Nieznany dokument dotyczący zamachu Armii Krajowej na siedzibę Ukraińskiego Komitetu Pomocowego w Warszawie 31 marca 1944 r.    /205

Karol Sacewicz – Gwardia Ludowa w świetle opracowania Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej pt. „Informacja o działalności agentur Kominternu w Polsce (sierpień-wrzesień 1942 r.)”    /228

Mirosław Sikora, Sebastian Rosenbaum – Sprawozdanie podsumowujące delegatury Służby Bezpieczeństwa Reichsführera SS w Katowicach dla Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy w Berlinie na temat sytuacji etniczno-językowej w prowincji górnośląskiej za okres od września 1939 do grudnia 1942 r. jako przykład działań analitycznych aparatu bezpieczeństwa III Rzeszy    /262

Badania

Wojciech Wichert – System polityczny i administracyjny Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie w latach 1939–1945 w świetle literatury historycznej Republiki Federalnej Niemiec    /287

Przegląd wydawnictw zagranicznych Sławomir Kalbarczyk – Wołodymyr Baran, Wasyl Tokarski, „Zaczystka”. Politiczni represiji w zachidnych obłastiach Ukrajny 1939-1941, Lwiw 2014    /330

Marcin Przegiętka – Die Berichte der Einsatzgruppen aus Polen 1939. Vollständige Edition, oprac. Stephan Lehnstaedt, Jochen Böhler, Berlin 2013    /339

Noty o autorach    /354

Indeks osób     /358